Aucassin en Nicolette (geschreven omstreeks 1200) is een unieke tekst in de Franse literatuur van de Middeleeuwen. Het is het enige voorbeeld dat wij kennen van een 'chantefable', een genre waarin afwisselend verzen en proza worden gebruikt. De anonieme auteur presenteert ons de geschiedenis van een verliefd stel dat vele moeilijkheden moet overwinnen om te kunnen trouwen. Dat lijkt een banaal gegeven, ware het niet dat Aucassin en Nicolette een parodie is op verschillende literaire genres va...

Het Jaarboek voor Middeleeuwse Geschiedenis, dat sinds 1998 verschijnt, wil een boven-regionaal forum bieden voor bijdragen over de geschiedenis van de Nederlanden. Het richt zich op de klassieke onderdelen van de middeleeuwse geschiedenis en haar hulpwetenschappen, met de nadruk op politieke, institutionele en sociaal-economische geschiedenis, maar ook artikelen op rechtshistorisch, historisch-geografisch en archeologisch terrein worden opgenomen.Inhoud: HEIN H. JONGBLOED, 'Cold case' Uplade...

In the Middle Ages and the Early Modern Period people took extensive care to safeguard their own salvation and eternal remembrance, and that of their deceased relatives. Their care for the here and the hereafter is expressed in the concept of memoria, which can be defined as the complex of liturgical and social acts connecting the living and the dead. As such, memoria is much more than a religious concept. During her career dr. Truus van Bueren has become an internationally acclaimed scholar ...

De oudste seculiere kapittels in het bisdom Utrecht zijn in de negende eeuw ontstaan en het jongste kapittel dateert uit het begin van de zestiende eeuw. Ter onderscheiding van de beide kathedrale kapittels (Domkapittel en Oudmunster) werden de overige kapittels aangeduid als collegiale kapittels. De Reforma­tie bete­kende voor de se­culiere kapittels in het huidige Nederland het einde van hun bestaan als katholieke geeste­lijke instelling. Sommige kapittels bleven voortbestaan als gesecu...

De reikwijdte van het middeleeuwse onderwijs is enorm. Zoals de apostelen lichtende voorbeelden waren voor de middeleeuwse mens, zo was ook de extravagante en nu obscure laatantieke auteur Martianus Capella met zijn boek vol pagane wijsheid een bron van kennis en inspiratie. In deze bundel worden verschillende uithoeken van de wereld van onderwijs, geleerdheid en zelfontplooiing in de Middeleeuwen bezocht. De reis gaat van de zesde eeuw naar de vijftiende: van de instructies voor goed leiders...

Die religiösen Frauengemeinschaften des Limburger Maaslands haben von der historischen Forschung bislang nur wenig Aufmerksamkeit erfahren. Das gilt auch für die Abtei Thorn, die seit dem Mittelalter das Zentrum eines von Frauen regierten Kleinstterritoriums war und bei ihrer Aufhebung auf eine mehr als 800jährige Geschichte zurückblicken konnte. Hartwig Kersken hat die Geschichte der Abtei vom 10. bis zur Mitte des 14. Jahrhunderts rekonstruiert. Auch werden intensiv diskutierte Fragen e...

De boeken van Velthem bundelt elf artikelen met een inleiding over de Brabantse auteur Lodewijk van Velthem, die in het eerste kwart van de veertiende eeuw een Middelnederlandse kroniek en een roman over koning Artur en Merlijn dichtte. Daarnaast is zijn naam verbonden aan het fameuze handschrift met de Lancelotcompilatie, een mogelijk door Velthem aaneengesmede verzameling Nederlandse Arturromans. De bijdragen aan deze bundel geven een veelzijdig beeld van Velthems schrijverschap en van de s...

In 1459 vatte Maria van Pee, kanunnikes in het Brusselse klooster Jericho, het plan op de preken van haar rector en biechtvader Jan Storm uit haar geheugen op te schrijven. Ze stond daarmee aan de wieg van een eeuwenlange traditie in het convent die het omvangrijkste corpus biechtvaderpreken uit de Nederlanden heeft opgeleverd. De collectie is uniek vanwege de naamsvermelding van nagenoeg alle betrokken priesters en zusters en de uitgebreide prologen. Hierin geven de zusters aan, dat zij schr...

Zolang de mens bestaat, deelt hij de wereld met dieren. In de Middeleeuwen was die omgang met beesten intensiever dan tegenwoordig. Zo werden de slaapvertrekken geregeld gedeeld met dieren, die met hun lichaamswarmte de ergste winterkou verdreven. Zelfs in steden hadden veel huishoudens een kleine veestapel. Er is dan ook veel aandacht voor dieren in middeleeuwse wetteksten en ordonnanties, maar ook in architectuur, literatuur, theologie en beeldende kunst nemen dieren een belangrijke plaats ...