Het duurde lang voordat de slavernij in de Nederlandse koloniën het onderwerp van een roman werd. Pas 68 jaar na de afschaffing van de slavernij was het zover: in 1931 verscheen De stille plantage van de Surinaamse schrijver Albert Helman. Helman koos voor een historisch decor voor zijn verhaal. Een Franse familie aan het einde van de 17de eeuw vestigt zich op een Surinaamse plantage. Vol van religieuze en optimistische idealen zien de familieleden hun dromen over een nieuwe samenleving stuk...

Van Kloos, Gorter en Henriette Roland Holst, via A. Roland Holst, Bloem en Nijhoff tot Marsman, Engelman en Vasalis

Rond 1900 ontstaat een nieuwe poëzie en vooral een nieuw idee van poëzie. Dan komt de Beweging van Tachtig in de mode en spannen dichters, critici en essayisten zich in zich de moderne dichtprincipes eigen te maken en naar hun hand te zetten. Uitgevers, publiekstijdschriften en het literatuuronderwijs zijn drukdoende die nieuwe creaties en opvattingen te verspreiden. Zo ontstaa...

Rond het jaar 1900 maakten zowel de Nederlandse letteren als de stad Den Haag ingrijpende ontwikkelingen door. De romans werden moderner, experimenteler, en vooral vrijmoediger. Deze bundel bespreekt romans van bekende Haagse auteurs als Louis Couperus en Marcellus Emants, maar ook van minder bekende, indertijd populaire schrijvers als Jeanne Reyneke van Stuwe, Henri Borel, en Cornélie Noordwal. Alle teksten, waaruit ter illustratie ook ruimhartig wordt geciteerd, spelen zich af in Den Haag....

Serieus onderzoek kan het niet stellen zonder een flinke dosis verbeeldingskracht. Anderzijds kan de grote literatuur niet gedijen als de schrijver de klassieke traditie niet door en door kent. Aldus de Leidse universiteitsbibliothecaris en classicus Jacob Geel (1789-1862). Hij gaf het voorbeeld in een aantal speelse, spraakmakende opstellen, bijeengebracht in de bundel Onderzoek en phantasie (1838). In een uiterst losse stijl nam hij de eigentijdse literaire en filologische praktijk de maat....