Het koloniale en racistische verleden bezwaart meer dan ooit ons collectieve geweten. Straatnamen, boeken, standbeelden en oude gewoontes liggen onder vuur, vaak om begrijpelijke redenen. Toch lijkt de grens tussen een heilzaam schuldbesef en een verontwaardigingsverslaving stilaan te vervagen. Intussen wuiven identitaire bewegingen de misdaden van vroeger weg om de trom van de trots te kunnen roeren. In deze sfeer wordt een gesprek over de ingewikkeldheid van het verleden erg moeilijk.

Dit b...

De zee is een bron van vertellingen. Mythen, sagen, sterke verhalen. Sommige op waarheid berustend, andere helemaal verzonnen. Een Oudnoors geschrift uit de dertiende eeuw, de Koningsspiegel, houdt ons al voor dat mensen geneigd zijn te denken dat alleen waar kan zijn wat ze zelf gezien hebben. De nautische geschiedschrijving staat vol voorbeelden.

Amerigo Vespucci’s maansafstandmeting in 1499, de eerste ooit, is nog steeds omstreden. Het Nova Zembla-verschijnsel, het vroegtijdig weerzien me...

Joods Rotterdam brengt de lotgevallen van de op twee na grootste Joodse gemeenschap van Nederland in beeld. Het laat zien hoe het begrip oorlog in mei 1940 voor de Joodse Rotterdammers een heel eigen betekenis kreeg. Door het bombardement op de stad werden hun synagogen weggevaagd; een deel van de bevolking verloor hun huis en alles wat ze bezaten; van anderen gingen met de consulaten ook hun emigratiepapieren verloren en daarmee hun hoop op een uitweg.De brieven en dagboeken van drie Joodse ...

Vanaf het moment dat Willem van Oranje op zijn elfde het ouderlijk huis verliet, was hij altijd onderweg. Hij woonde nu eens in Breda, dan weer in

Brussel, Delft, Vlissingen, Geertruidenberg of Antwerpen. Al in zijn jeugd bracht hij veel tijd door op het slagveld, maakte hij lange veldtochten, en was

hij betrokken bij belegeringen en verwoestingen. Tegelijkertijd zette hij nieuwe steden op de kaart, stichtte hij scholen en nam hij het initiatief tot de

oprichting van de Universiteit van Leiden.

Het reisboek van Willem van Oranje geeft aan de hand van kaarten en vele illustraties een beeld van een opwindend en rusteloos bestaan. In zijn leven legde Willem van Oranje vele tienduizenden kilometers af, te paard of in een koets. En dat in een tijd dat de meeste mensen hun geboortestreek zelden of nooit verlieten. Het reisboek is tevens een gids langs de landschappen en gebouwen die door Willem van Oranje hun vorm kregen, en laat zien met welke uithoeken van Europa hij in contact stond, van Lissabon tot Constantinopel, en van Kopenhagen tot Rome. Ook biedt Het reisboek een vogelvlucht over de vele brandhaarden in de beginjaren van de Nederlandse Opstand: van Heiligerlee en Jemmingen tot Gent en Brugg...

Kinderlijkheid en volwassenheid worden doorgaans als tegenpolen beschouwd. Volwassenen proberen alle eigenschappen van het kind-zijn zo snel mogelijk kwijt te raken. Hierdoor groeien volwassenen en kinderen steeds verder uit elkaar.Op scholen wordt weten belangrijker geacht dan vragen. Onwetendheid wordt niet gezien als een begin van onderzoeken, vragen zijn niet belangrijk, alleen antwoorden tellen. Onze cultuur vindt dat er maar één waarheid is en probeert iedere vorm van nieuwsgierigheid...

Wat is het verschil tussen een klopgeest en een huisgeest? Waar vind je tegenwoordig nog witte wieven en hoe onderscheid je een hellehond van de poedel van de buren? In deze veldgids loodsen schrijvers en podcastmakers Tom Hofland en Pascal van Hulst je door een wereld die voor velen van ons doorgaans verborgen blijft. Met deze gids in de hand determineer je – via uitgebreide omschrijvingen, bloedstollende anekdotes en schitterende tekeningen – met gemak wat dat geklop op zolder veroorzaa...

In ‘Het meisjesorkest van Auschwitz’ schetst Anne Sebba een indringend portret van de vrouwen die in Auschwitz, op bevel van de nazi’s, een orkest vormden. Het waren meisjes en vrouwen van alle leeftijden, afkomstig uit verschillende landen en alle lagen van de samenleving, die gedwongen samenkwamen om op te treden voor de nazi’s en marsmuziek te spelen voor hun medegevangenen. Welke rol kon muziek vervullen in een vernietigingskamp? Hoe was het voor deze vrouwen om de...

Hoe wereldwijde machtsverhoudingen kantelen, is te zien in Afrika. Afrika verandert van een afgeschreven werelddeel in een opkomend continent. De witte man is nergens meer en snapt te weinig van Afrika; door dit onbegrip had hulp vaak minder succes dan mogelijk. Wie wat met Afrika wil, moet weten hoe het er werkt.

Marcia Luyten woonde verscheidene jaren in Oeganda en Rwanda. In Dag Afrika schetst zij het dagelijks leven daar met scherpe en kritische pen, met liefde en met humor, t...

Maeve Brennan loopt door New York. Ze neemt een taxi, de bus of de ondergrondse en wij lopen met haar mee. We beleven het New York uit de jaren zestig en zeventig dankzij haar weergaloze beschrijvingen. Brennan is in staat ieder mens, dier, gebouw en elke straat tot in detail fijnzinnig, geestig en raak weer te geven. Het gaat over een bijna uitgedroogde mus die na een regenbui eindelijk een bad kan nemen, of over een ontmoeting van een vader en zijn dertienjarige zoon midden op Broadway, waa...

Het universum had een begin, en het zal een einde kennen. Moderne kosmologie heeft natuurkundigen in staat gesteld de geschiedenis van het universum te verklaren, vanaf de allereerste nanoseconde tot nu. Maar wat komt hierna? Inmiddels bestaan er instrumenten waarmee we onze inzichten op de verre toekomst kunnen loslaten en kunnen speculeren over het ultieme lot van de kosmos.

In Het einde van alles presenteert Katie Mack aan de hand van de nieuwste astronomische waarnemingen en geavanceerd ...