Essay Maand van de Geschiedenis 2023

Slechts zelden komen wetenschappelijke ontdekkingen tot stand door een eenmalige geniale ingeving. Veel vaker gaat het om hard werk, gelukte en mislukte experimenten, dwaalsporen en toeval. In Kruiden, kokkels en kippen geeft Louise O. Fresco twee schitterende voorbeelden. Georg Rumphius was een Duitse amateurbioloog in dienst van de VOC die ondanks een aardbeving, blindheid, een grote brand én het zinken van het schip met de exemplaren van zijn Kruidboek...

Tweeënhalf jaar is Soo-Ji No bij aankomst vanuit Zuid-Korea in Nederland. Op haar levensreis als Lavinia Meijer leert ze naast een nieuwe moedertaal de taal van de muziek. Het lied ‘Verdronken vlinder’ van Boudewijn de Groot en Lennaert Nijgh wordt haar draad van Ariadne: ‘Om te leven dacht ik je zou een vlinder moeten zijn. ’Als ze acht jaar is, ontmoet ze de liefde van haar leven: de harp. Lavinia’s missie, het instrument een prominentere rol geven in de (moderne) klassieke muzie...

Patti Smiths intiemste memoir

In Engelenbrood deelt Patti Smith haar intiemste herinneringen: een magische kindertijd, tienerjaren vol kunst en romantiek, en de ontmoeting met haar grote liefde, Fred ‘Sonic’ Smith.Na een leven vol liefde, avontuur en verlies is ze opnieuw on the road om zichzelf te vinden. Een reiziger die leeft om te schrijven en schrijft om te leven.

‘Het heeft me tien jaar gekost om dit boek te schrijven, waarin ik heb geworsteld met de schoonheid en het verdriet...

We zijn boos, en hebben alle recht dat te zijn. We worden te weinig betaald en zijn overwerkt. We zijn te gevoelig of niet gevoelig genoeg. Te slordig, of te snel. We worden lastiggevallen, maar daar hebben we zelf om gevraagd.

Anders dan de levenslange lessen die het tegenovergestelde beweren, is onze woede een van de krachtigste antwoorden op persoonlijke en institutionele onderdrukking. Maar we hebben zo lang onze boosheid binnen moeten houden dat het ons lichaam en onze geest heeft aanget...

In de komende honderd jaar zal het water op aarde een fundamentele verandering ondergaan. Gletsjers smelten, de zeespiegel stijgt, de pH-waarde van de oceanen wordt hoger dan in de afgelopen 30 miljoen jaar, patronen van regen- en sneeuwval worden significant anders. Deze veranderingen zijn ingewikkelder

dan onze geest kan bevatten, groter dan al onze ervaringen tot nu toe, groter dan de taal. Hoe kun je zoiets in woorden vatten?

Andri Snær Magnason, een van IJslands grootste schrijvers, ki...

Het publieke debat in Nederland is de laatste jaren veranderd. Er is meer nadruk op retoriek komen te liggen, de taal is verhard, en tegenspraak bieden versterkt vaak alleen maar de dominante narratieven, zeker in de echokamers van social media. Dit is een democratisch probleem, maar ook een probleem van de taal. De filosofie pleit voor verdieping. Romanschrijvers pleiten voor andere verhalen en rijkere woorden. Maar is dat genoeg voor een beter debat, en wat is dat eigenlijk?

Eva Meijer is ...

Proulx neemt ons mee op een fascinerende reis door de geschiedenis en toont ons de vennen van het 16e-eeuwse Engeland tot de laaglanden van de Hudsonbaai in Canada, het Russische Great Vasyugan Mire, het Amerikaanse Okeefenokee National Wildlife Refuge en de 19e-eeuwse ontdekkingsreizigers die begonnen met de vernietiging van het Amazoneregenwoud. Onderweg schrijft ze over de ziekten die in de moerasgebieden zijn voorgekomen – de Ague, malaria, moeraskoorts – en de verrassend belangrijke ...

Al zo'n 25 jaar legt Naomi Klein als geen ander de harde werkelijkheid achter onze cultuur en politiek bloot. In haar internationale bestsellers schrijft ze over de gevolgen van branding, van bezuinigingen, en van de uitbuiting van de planeet op onze samenleving en op onze ziel. Haar nieuwe boek brengt alles waar ze tot nu toe over schreef bij elkaar. Dubbelganger is persoonlijker. Met humor en zelfinzicht doet Klein verslag van haar groeiende obsessie met een andere publieke intellectueel. D...

Ongecensureerd en uniek tijdsdocument van feministisch icoon

Hoewel ze slechts vijfentwintig jaar leefde, kent iedereen in Indonesië Kartini’s naam. Gevangen binnen de muren van de koloniale en patriarchale Javaanse samenleving schreef de jonge, ambitieuze Kartini aan het begin van de twintigste eeuw brieven vol intieme en baanbrekende gedachten en idealen aan Nederlandse penvrienden.

‘Kartini geeft ons inzicht in de betekenis van beklemmende normen, zowel op haar persoonlijk leven als op ...