Duitsland, 1918. Het einde van de Eerste Wereldoorlog, de Novemberrevolutie, de zege van de democratie. De jonge Republiek van Weimar had slechts vijftien jaar de tijd om zich te ontwikkelen voordat Adolf Hitler en zijn regime aan de macht kwamen. In cultureel en sociaal opzicht lukte dat op adembenemende wijze: Bauhaus en de nieuwe zakelijkheid domineerden architectuur en kunst, tradities werden ter discussie gesteld, de vrouwenemancipatie nam een hoge vlucht, nieuwe beroepen zagen het licht...

‘"Het mooiste aan de Voetnoot was de kortheid vind ik. Weg met al het overbodig hout," schreef een bevriende journalist nadat de laatste Voetnoot,

op 16 mei 2018, in de Volkskrant was verschenen. Ik vermoed dat de aantrekkingskracht van de Voetnoot inderdaad te danken was aan de lengte, zelfs zij die moeite hebben hun aandacht bij teksten te houden werden bediend. In de allereerste Voetnoot op 29 maart 2010 stelde ik dat ik de menselijke komedie van voetnoten wilde voorzien. Of ik daarin be...

Sinds hun stormachtige entree in de Nederlandse mu­ziekscene in 2005 zijn de nummers van De Jeugd Van Tegenwoordig en hun eigenzinnige lyrics een begrip. Over de invloed van De Jeugd op de Nederlandse straattaal werden afstudeerscripties geschreven, de kranten bestempelden hun teksten als ‘taalkundige pareltjes’, ze werden vergeleken met het werk van Anthony Burgess (A Clockwork Orange), kortom: taalvernieuwers Vjèze Fur, Faberyayo en Willie Wartaal hebben de hiphopscene voorgoed verand...

Tom Lanoye schreef al vele onvergetelijke en radicaal-moderne bewerkingen van klassiekers: Goethe, Shakespeare, Sartre, Euripides... Nu zoekt hij het dichter bij huis. Al van jongs af is hij gefascineerd door Reynaert de vos, die zijn mededieren genadeloos afstraft omdat ze denken nog leper te zijn dan hij.

Hoewel geschreven in de middeleeuwen geldt Van den vos Reynaerde als de eerste moderne schelmenroman van Europa, een briljant berijmd en subversief dierenepos. Reynaert zelf raakte als cul...

Sam van Deventer (1888-1972) stelde zijn leven in dienst van het echtpaar Kröller-Müller. Hij kwam in 1908 in hun leven en zou er nooit meer uit weggaan. De twintig jaar oudere Helene bracht hem liefde voor kunst, esthetiek en de Duitse cultuur bij. Ze wisselden meer dan drieduizend brieven. Sam van Deventer was echter ook secretaris van Anton Kröller, in wiens piramidespel op de beurs hij steeds verder verstrikt raakte, met de ondergang van familiebedrijf Müller & Co tot gevolg. Hij werd...

Nederland is allang niet meer het land dat Nederlanders van vroeger kenden. Het is echter ook niet het beloofde land dat aan nieuwe Nederlanders werd voorgehouden. Wie we wél zijn, is een van de meest beladen vragen van onze tijd. Nu gevaarlijke verlangens naar het verleden de politieke en sentimentele boventoon voeren, vraagt Karin Amatmoekrim zich af: is het geen tijd voor een nieuw verhaal? Een verhaal dat weliswaar zijn wortels vindt in het verleden, maar dat juist daarom nu nadrukkelijk...

Kristien Hemmerechts probeert na het overlijden van haar man, de Vlaamse dichter Herman de Coninck (1944-1997), erachter te komen wie hij werkelijk was. Ze leest zijn boeken opnieuw en graaft in haar geheugen. Taal zonder mij is een moderne klassieker over liefde, literatuur en de dood, die iedereen gelezen moet hebben.

Verrassend, ontroerend, vermakelijk en herkenbaar, dat is de manier waarop Esther Gerritsen ons door haar ogen naar de wereld laat kijken. Ze spreekt haar verbazing uit, relativeert en stelt tegelijk haar ‘mening’ ter discussie.

Je hebt iets leuks over je is een verzameling van columns uit onder andere Viva en Opzij, teksten voor de radio, artikelen in literaire tijdschriften en andere stukken.

Esther Gerritsen (1972) debuteerde in 2000 met de verhalenbundel Bevoorrecht bewustzijn. Daarna v...

Paulien Cornelisse houdt al jaren een Japanverzameling bij. En die verzameling ziet nu voor het eerst het licht in dit prachtig vormgegeven boek.

Pauliens collectie bestaat uit dingen die ze weet over Japan. Soms zijn het vondsten die ze deed tijdens haar reizen en verblijven in het land, onder meer voor haar VPRO-serie Tokidoki. Soms zijn het opmerkelijke feitjes. En omdat ze het nu eenmaal niet laten kan, zitten er in haar verzameling ook veel schitterende observaties van de Japanse taal.

J...

Het staat op ons netvlies gebrand hoe Sigrid Kaag werd opgewacht in haar tuin door een menigte met brandende fakkels. Helaas betrof deze uiting van haat geen incident, maar een verontrustende trend, gevoed door eeuwenoude misogynie. Waar komt onze haat voor vrouwelijke politici vandaan? Dat vraagt Daan Heerma van Voss zich af wanneer hij in een taxi een hekelbetoog over ‘Hekse Falsema’ aanhoort. Wat brengen vrouwen op machtige posities, zoals Femke Halsema, Sylvana Simons of Sigrid Kaag, ...