Nationale geschiedenis is volop in discussie, niet alleen in Nederland. Terwijl een canon ankerplaatsen en vensters probeert te bieden, brengt de multiculturele samenleving aanspraken op erkenning en inclusie met zich mee en eisen conservatieven behoud van het traditionele geschiedverhaal. Moet nationale geschiedenis verbinden, een thuis bieden, confronteren, aanklagen of verzoenen? In haar maatschappelijke functie is geschiedenis vooral een ‘willenschap’. Dat is altijd zo geweest. Van en...

De namen Atilla de Hun en Dzjengis Khan roepen bij velen het beeld op van woeste barbaren te paard die hun macht met tomeloos geweld wisten uit te breiden. Maar het ware verhaal van de Euraziatische stepperijken is indrukwekkender dan onze verbeelding.

In Stormruiters betreedt Peter Hoppenbrouwers de wereld van de nomaden op de Euraziatische steppen, een gebied dat zich uitstrekt van de Donaudelta tot aan de Da Hingganbergketen. Hoppenbrouwers duikt in de intrigerende geschiedenis van de nom...

Voor God en den Congo! vertelt het verhaal van Witte Pater Albert Smulders, lange tijd vroom priester en toegewijd missionaris in Congo, die over geloofszaken in conflict raakte met zijn oversten en zijn familie. Zijn Afrikaanse avontuur speelt zich af van 1906 tot 1917, tegen de achtergrond van het koloniale schrikbewind van koning Leopold II, die het immense Congo tot 1908 in persoonlijk bezit had. Als Albert vervroegd terugkeert naar Nederland en daar zijn dissidente geloofsopvattingen aan...

Een rijk geïllustreerde reis door de gordel van smaragd.

Het ‘prachtig ryk van Insulinde dat zich daar slingert om den evenaar, als een gordel van smaragd’. Met die woorden verheerlijkte Multatuli de kolonie Nederlands-Indië in zijn Max Havelaar (1860). In de vroege negentiende eeuw, na de ondergang van de VOC, werd Indië voor het eerst een echte kolonie van Nederland. Vanaf dat moment gingen reizigers op pad om de binnenlanden van Java, Sumatra en de ‘buitengewesten’ te verkennen: ...

De Middeleeuwen associëren wij veelal met Vikingen, pausen en koningen: een patriarchale en duistere tijd waarin vrouwen werden onderdrukt. Maar als we een beetje verder kijken en gebruikmaken van onderzoeksmateriaal uit allerlei disciplines, zien we dat ze allesbehalve duister waren. Cultuurhistorica Janina Ramirez ontdekte vele historische documenten waarin sprake was van machtige vrouwen, in de marge evenwel voorzien van de aantekening ‘femina’, waarna hun namen in de vergetelheid raa...

Door zijn strategische ligging heeft Sicilië altijd een magnetische aantrekkingskracht uitgeoefend. In De vele gezichten van Sicilië beschrijft Fik Meijer aan de hand van politieke, religieuze, culturele, sociale en economische ontwikkelingen hoe de culturen van verscheidene volken samensmolten en hoe brute machtspolitiek Sicilië in een neerwaartse spiraal bracht. Een bont gezelschap trekt voorbij: koningen, krijgsheren, generaals, hertogen, graven, pausen, bisschoppen, priesters, landbaro...