De PvdA is sinds haar oprichting in 1946 het sociaaldemocratisch gezicht van de Nederlandse politiek, en lange tijd veruit de grootste progres¬sieve partij. Zij speelde een belangrijke rol bij de vormgeving van de verzorgingsstaat, liep voorop in de hervormingspolitiek van de jaren zeventig en was een van de spelbepalers van de paarse politiek in de jaren negentig. Maar met het schuiven van de politieke krachtsverhoudingen in Nederland staat de positie van de PvdA als volkspartij en haar dom...

In plaats van patiënten beter te maken leek het voor Joodse artsen ten tijde van de Tweede Wereldoorlog soms zinniger om ze zieker te maken, om daarmee deportatie te voorkomen. Dit boek toont de lotgevallen van deze Nederlandse artsen ten tijde van toenemende terreur. Morele dilemma's en persoonlijke ervaringen komen aan bod, en ook vragen als: in hoeverre konden artsen vasthouden aan hun artsenidentiteit, en in hoeverre bleven zij trouw aan zichzelf en de eed van Hippocrates?

Hannah van den...

De kabinetsformatie van 2010 leidde tot verontruste opmerkingen: om politieke redenen zouden de spelregels bewust zijn overtreden. Op zijn minst zou sprake zijn geweest van 'spelverruwing'. Voor het formeren van een nieuw kabinet bestaan echter nauwelijks regels. In de Grondwet is slechts bepaald dat de Koning de ministers en staatssecretarissen benoemt. Politici beschikken daardoor in formatietijd over veel bewegingsruimte. Toch kent het formatieproces een groot aantal (ongeschreven) convent...

Vijf dagen had het Duitse leger nodig om het Nederlandse leger op de knieën te krijgen. Waarom duurden de gevechten in mei 1940 niet langer? Mei 1940 kan met recht een standaardwerk worden genoemd over de belangrijkste strijd uit de geschiedenis van het Nederlandse leger.

Voor de snelle nederlaag van het Nederlandse leger na de Duitse inval waren altijd plausibel klinkende verklaringen voorhanden: de bondgenoten hadden het erbij laten zitten, het zou een ongelijk gevecht zijn geweest met een...

In de naoorlogse periode duurde het vormen van een coalitie na de verkiezingen in Nederland gemiddeld twee keer zo lang als in Duitsland. Waar in Nederland de publieke discussie vooral ging over de vraag hoe de kabinetsformatie werd ingericht, was het proces van coalitievorming in Duitsland doorgaans geen onderwerp van discussie. Het ging daar niet zozeer over het hoe, maar over het wat van coalitievorming.

Wat wel overeenkomt is dat in beide landen steeds dezelfde factoren een rol spelen: pa...

Door de coronacrisis is eens te meer de ingewikkelde relatie tussen politiek en wetenschap blootgelegd. Het kabinet bestrijdt de pandemie op basis van adviezen van wetenschappelijke experts, die verondersteld worden neutraal én onafhankelijk te zijn. De beleidskeuzes die daaruit volgen worden steeds meer onderwerp van (politieke) discussie, waardoor ook de adviseurs zelf onderdeel van het politieke debat worden. Dit jaarboek belicht deze interactie tussen politiek en wetenschap vanuit divers...

Het fascisme is diep in onze cultuur en historie geworteld

Miljoenen Europeanen geloofden in de vorige eeuw heilig in het fascisme. Deze

nieuwe, revolutionair-utopische ideologie en massabeweging bood haar geestdriftige

aanhangers grootse idealen om voor te leven, te sterven en te doden. Het fascisme

beloofde een nieuwe samenleving, een nieuwe cultuur en zelfs een nieuwe

mens. De geschiedenis van de twintigste eeuw kan onmogelijk begrepen worden

zonder de ideologie van het fascisme en de oors...

Amsterdam staat al jaren internationaal bekend als een tolerante stad met een bloeiende homogemeenschap. Door de eeuwen heen heeft de stad zich ontwikkeld tot een zeer liberale en homovriendelijke stad: zij was zelfs een periode Gay Capital of the World. Deze vrijheden zijn echter niet zonder slag of stoot verkregen.

Amsterdam. Een roze geschiedenis schildert het verhaal van de homogemeenschap in de hoofdstad: van heimelijke homoseksuele praktijken in kroegen en krochten aan het begin van de ...

Hoe kwam het dat de Republiek in de zeventiende eeuw kon uitgroeien tot een wereldmacht? Welke rol speelde Nederland in de eeuwen daarna op het internationale toneel? Wat was kenmerkend voor de Nederlandse economie sinds de zestiende eeuw? Hoe ontwikkelden zich de politieke verhoudingen in het binnenland? Welke rol speelde de ‘verzuiling’ en hoe zijn de opkomst van het populisme en de huidige partijpolitieke versplintering te verklaren?

In zijn antwoord op deze en andere vragen geeft Fris...

Aan het eind van de zeventiende eeuw draaide de trans-Atlantische slavenhandel op volle toeren. Vanuit West-Afrika werden onder onmenselijke omstandigheden miljoenen tot slaaf gemaakten naar Noord-en Zuid-Amerika gebracht, van wie 600.000 op Nederlandse schepen. Een van hen was Kaási.

Al lang voordat het debat over de slavernijafschaffing op gang was gekomen, voerden aan het begin van de achttiende eeuw tot slaaf gemaakten in Suriname een heftige strijd. Marrons, gevluchte tot slaaf ge...