Bij zijn academisch afscheid verzamelden Johan Braeckman & Hugo Van den Enden in 1997 dertien essays van Etienne Vermeersch. De bundel begint met een analyse van de zin van de begrafenis in de Griekse tragedie en eindigt met een essay over de ethische aspecten van dierexperimenten naar aanleiding van het eerste gekloonde schaap Dolly.

Dit jaar in mei zou Etienne Vermeersch vijfentachtig geworden zijn. Naar aanleiding daarvan brengt Uitgeverij Houtekiet bijzondere heruitgaven van zijn boeken i...

De inmiddels eenentwintig jarige Femke Tolsma (1996) werd geboren en getogen in het Friese dorp ´Burgum´. In haar bewogen tienerjaren begon zij al op jonge leeftijd met het schrijven van gedichten en sprookjes. Dit is voor haar een manier geweest om zich aan de pijnlijke realiteit te kunnen onttrekken. In haar elfde levensjaar geraakte zij in het ziekenhuis toen een eetstoornis zodanig de overhand nam , dat ze zichzelf iedere vorm van eten onthield. De behoefte om haarzelf constant te kwell...

Ik hoor steeds meer mensen om me heen bezig zijn met de vraag of ze gelukkig zijn. Wat is eigenlijk ‘gelukkig zijn’ en hoe weten we of we dit stadium hebben bereikt? Zijn wij niet blij met onze welvaart en de vooruitgang die we nu zien? Maakt de door onszelf gecreëerde maatschappij ons meer of minder gelukkig, of hebben wij het ons zelf alleen maar moeilijk gemaakt?

Er schijnt een paradox te zijn, dat met het toenemen van de welvaart het aantal conflicten en het aantal zelfdodingen ook i...

Plato's omvangrijk werk heeft een enorme invloed uitgeoefend op de geschiedenis van de westerse filosofie. De onderwerpen die hij behandelde worden nu nog altijd door moderne filosofen bestudeerd: metafysica, kennisleer en ethiek bijvoorbeeld. Toch is het lezen van het werk van Plato geen saaie kost. Ten eerste presenteerde hij zijn denkbeelden in de vorm van een dialoog, een toneelstuk met twee discussiërende mensen, en daar gaat het soms hevig aan toe. Ten tweede behandelde hij ook minder ...

De rol van de vader bij de ontwikkeling van het geloof. De betekenis van de vader voor Jezus. De plaats van de vrouw in het geloof. Vruchtbaarheid en sexualiteit in de R.K. Kerk. Commissie Deetman en de Heer. Het bestaan van grote aantallen kerken, veel verschillende Bijbels en honderden verhalen over Noe en de toren van Babel. Het ego als God. Opvoeders, rechters en doktoren als figuren in wie een goddelijke macht lijkt te schuilen en in wie een daar bij passend geloof wordt gesteld.

Voor het leven is er geen generale repetitie. Je hebt slechts één

kans. Gelukkig zijn grote denkers je voorgegaan en kun je bij

hen terecht voor wijze raad. Zo helpt Diogenes je om je authentieke

zelf te zijn, Epicurus om niet te veel geld uit te geven tijdens

de uitverkoop en Kant om op tijd te remmen voor een zebrapad.

Maar ook minder gearriveerde denkers helpen je een handje:

André Hazes daagt je uit om vrijer te worden en De Jeugd van

Tegenwoordig steunt je in je verdriet.

In Filosofie...

Dataïsme is het geloof dat alles te vertalen is in data. Data leggen

de wereld vast en maken haar beheersbaar. Maar voor wie en

met welk doel? Ethische dilemma’s rondom data worden vaak

gereduceerd tot zaken als privacy en regulering, terwijl de onderliggende

aannames van het dataïsme zelden ter discussie

staan. Is de mens echt als algoritme te begrijpen? Wat gebeurt er

met de dingen die niet in data te vatten zijn? En waarom wordt

de dataïstische toekomst voorgesteld als onvermijdelijk?

...

Adriaan Koerbagh ontleedt in Een licht dat schijnt in duistere plaatsen met 'het licht van de rede' fundamentele christelijke noties als de Schepper, de Drieëenheid, hemel en hel, engelen en duivels, geloof in wonderen. Volgens hem vallen God en Natuur samen en is theologie een natuurwetenschap. Koerbaghs doel was een vrije en vrijzinnige samenleving; hij had zich tot taak gesteld met scherpe pen commentaar te leveren op wat hij als misstanden ervoer.

Zonder twijfel zou Een licht dat schijn...

Heidegger. Denken en danken, geven en zijn is een klassieker in de Nederlandstalige filosofie. Dit boek, waarmee Samuel IJsseling in 1964 promoveerde, heeft velen geïntroduceerd in het denken van de 'latere Heidegger'. IJsseling benadert het denken van Heidegger niet als een kritische buitenstaander, maar probeert het van binnenuit te doorgronden.

In eenvoudig maar fraai Nederlands tracht hij de kern van Heideggers vaak ingewikkelde gedachtegang op het spoor te komen, zonder hem daarbij klakk...

In een van zijn talrijke avonturen wil baron von Münchhausen met zijn paard over een moeras springen, maar komt er middenin terecht. Geen nood, zegt hij, grijpt zich bij de staart van zijn pruik, tilt zich met paard en al uit de poel en zet zich veilig op de andere oever neer. Het punt van waaruit Münchhausen zich uit het moeras optilt: dit is het moderne subject, de grond van ons Ik. Ziehier in een notendop de kernintuïtie die, aldus Lacan, aan de basis van Freuds psychoanalyse ligt.

I...