De titel van Marc De Kesels nieuwe essaybundel is niet bedoeld als provocatie. Auschwitz mon amour wijst op de vreemde aanwezigheid van het Eros-thema in de herinneringscultuur rond de holocaust. Een verbluffend boek in een scherpe stijl over een tegendraads onderwerp.

In gesprek met filmmakers als Resnais (Hiroshima mon amour) en Cavani, romanciers als Grossman en Antelme of de filosoof Agamben verkent De Kesel het grensgebiedtussen liefde, lust en geweld. Dat grensgebied is volgens hem nie...

Wat maakt ons leven waardevol? Gaat het liefde, geluk of vrijheid? Maar waar verwijzen die waarden precies naar? En wat moeten we doen om een moreel goed leven te leiden? Kunnen we spreken van algemene morele plichten? Kunnen we wel op zelfstandige wijze tot oordelen komen over wat goed of juist is, of laten we ons vaak onbewust leiden door toevallige factoren? En wat betekent dat voor onze verantwoordelijkheid? En zijn morele uitspraken beweringen die waar of onwaar kunnen zijn, of zijn het ...

Het is beter je eer te bezoedelen dan je geweten, aldus Montaigne in het titelsopstel 'Over roem' in deze bundel. De Franse denker relativeert de menselijke gerichtheid op het najagen van eer en roem in een tiental aan dit thema gerelateerde essays. Na Over vriendschap uit 2009, een van de succesvolste delen in de serie Kleine klassieken, verschijnt in het najaar van 2013 deze nieuwe selectie uit de Essays van Montaigne.

Michel de Montaigne (1533-1592) was een van de belangrijkste renaissance...

In westerse samenlevingen heerst een overvloed aan voedsel, drank, consumptieartikelen, belevenissen en keuzemogelijkheden. Paradoxaal genoeg vraagt dat meer dan ooit om discipline. En juist daarvoor zijn we huiverig. We willen vrij en ongehoorzaam kunnen zijn. In Discipline beschrijft filosoof Marli Huijer de gevolgen van de in de jaren zestig ingezette de-disciplinering. Wij moeten opnieuw nadenken over die verfoeide discipline. Een zoektocht naar een keurslijf dat onze vrijheid juist vergr...

De grens tussen feit en fictie is wazig. Democratische instellingen staan onder druk. En door het vele werk is er amper tijd om daarover na te denken, laat staan om er iets aan te doen. Het lijken hedendaagse zorgen, maar meer dan 50 jaar geleden schreef Hannah Arendt al uitvoerig over het gevaar van deze processen.

Vandaag winnen de ideeën van Arendt alleen maar aan belang. Daarom leggen we dat gedachtegoed opnieuw op tafel. In een vijfdelige lezingenreeks laten we hedendaagse denkers Arend...

Goden breken

Essays over monotheïsme

Marc De Kesel

Een originele interventie in de huidige discussie over de ‘terugkeer van de religie’ in de westerse samenlevingen. In een spannende, verrassend concrete stijl vertelt Marc De Kesel het verhaal van deze ambivalente erfenis van de religie in onze moderne cultuur. Een boek dat er juist nu toe doet!

Marc De Kesel stelt in Goden breken de vraag hoe het komt dat de typisch westerse godsdiensten, de monotheïstische religies (jodendom, christendom, i...

Ironie

Søren Kierkegaard

Kierkegaard is misschien wel bij uitstek de denker van de ironie. Keer op keer haalde hij in zijn werk de filosofische conventies van zijn tijd onderuit. Ironie is voor hem een ‘afbijtmiddel’ tegen de pseudogoddelijke pretenties van systeemdenkers als Descartes en Hegel. Het stelt hem in staat te protesteren tegen de romantiek en de daarmee verbonden pathetische zinloosheid. En passant kan hij met zijn beheerste ironie de burgerlijke cultuur belachelijk maken. In dez...

Politiek ontstaat op het moment dat de mens tracht een gemeenschap te vormen ondanks de onenigheid met zijn medemens. Dat is de basisstelling van dit nieuwe deel in de succesvolle serie Basisboeken filosofie.

Steeds zien we dit probleem terugkeren in nieuwe historische gedaanten. Van het Griekse denken over de polistot de moderne politiek van de mensenrechten. Van het zestiende-eeuwse denken over soevereiniteit tot de regulering van de spanning tussen staat en economie.

In een historisch en e...

Alle ijkpunten lijken uit onze wereld te verdwijnen. Of het nu gaat om religieus geïnspireerde rituelen of om spiritueel weten, straks lopen we met zijn allen rond als totaal bevrijde individuen, zonder de last van traditie of overgeleverde gebruiken. We knutselen onze identiteit en lifestyle zelf bij elkaar. Volgens Herman De Dijn blijft onder de oppervlakte echter het verlangen naar betovering aanwezig. Voor hem kunnen de mensen nooit zonder rituelen en verwondering leven. In dit erudiete ...

Het Boek der Openingen begint met het verhaal van een jongen die wacht op een roeping waarvan hij de stem niet helemaal begrepen heeft. Ondertussen maakt hij honderden aantekeningen die hij in een groene kist stopt tot ze niet meer dicht kan. Op een dag staat het raam open en waait die hele papierwinkel in een wirwar door elkaar, maar die chaos schept orde in zijn gedachten. Het hele boek is die groene kist. De orde is gebaseerd op drie axioma’s over de drie velden van de filosofie: over he...