De economische crisis, de pandemie en de klimaatcatastrofe

hebben een deuk geslagen in ons (neoliberale) zelfbeeld als autonome

individuen. Overal klinkt de roep om meer ‘gemeenschapszin’.

Maar wat verbindt ons eigenlijk? Die vraag wordt meestal

beantwoord in termen van ‘normen en waarden’ of ‘nationale

identiteit’, en tegenwoordig zelfs onomwonden in termen van etniciteit

of ras.

Geïnspireerd door een breed scala aan kritische denkers, vindt

Thijs Lijster een alternatief in de ...

Hermeneutiek is van oudsher de kunst van het uitleggen, maarinterpreten en vertalers doen meer dan alleen woorden verhelderen.Wanneer hermeneutiek wordt opgevat als spreken namens de ander,blijkt de interpreet tevens de stem te zijn van hen die afwezig zijn ofde taal van de toehoorders niet machtig zijn - of dit nu de goden, dedoden of de sprakelozen zijn. Al vanaf Plato's dialogen, zo betoogt Gert-Jan van der Heiden, speelt het spreken namens de ander een belangwekkende rol in de filosofie. ...

Aan het eind van de negentiende eeuw kwamen de Engelse filosofen Bertrand Russell en G.E. Moore in verzet tegen de traditie waarin zij waren opgeleid. Zij verweten haar vaagheid en dubbelzinnigheid. Naar hun mening moest de filosofie een nieuw begin maken, en zich voortaan laten leiden door logica en door analyse van de gebruikte taal. Zo zouden veel, mogelijk zelfs alle problemen van de traditionele filosofie kunnen worden ontmaskerd als schijnproblemen.

Met hun pleidooi voor vernieuwing sto...

‘Nu, luister, ik had u dingen willen zeggen over het algemene kader van deze analyses. Maar nu het is te laat.’ Op deze tragische wijze eindigt De moed tot waarheid, de transcriptie van de laatste collegereeks die Foucault gaf aan het fameuze Collège de France. De grote filosoof weet dat hij op korte termijn zal overlijden. Deze laatste colleges vormen zijn intellectuele testament.

In De moed tot waarheid laat Foucault zien hoe de hedendaagse ervaring van en omgang met waarheid tegelijkert...

In korte, kernachtige hoofdstukken belicht Vattimo op persoonlijke wijze het thema ‘geloven’. Een breed spectrum aan onderwerpen komt daarbij aan de orde: secularisering versus religiositeit, moraliteit en geloof, moderniteit en christendom, religie en filosofie.

Sartres manifest tegen het antisemitisme spant een boog tussen 1946 en onze tijd, waarin zijn visie op rassenhaat en xenofobie nog steeds actueel is. Een aangrijpend en belangrijk boek voor ieder die in de 21ste eeuw beseft hoe dicht vrijheid en onvrijheid bij elkaar staan.

Sartre maakt in het naoorlogse Frankrijk een heftig debat los toen hij een jaar na het einde van de holocaust Reflecties op het joodse vraagstuk publiceerde. In scherpe bewoordingen laat hij zien hoe racisme van alle tijde...

Joseph Vogl rekent in Het spook van het kapitaal af met het idee dat het rationeel toegaat op de beurs. Van het idee dat het vanzelf goed komt als we alles aan de markt overlaten, blijft niets meer over. Het spook van het kapitaal is daarmee een frontale aanval op de economische wetenschap. Dit scherp geschreven boek is onmisbare lectuur voor iedereen die kritisch wil nadenken over economie.

Joseph Vogl is hoogleraar literatuurwetenschap aan de Humboldt Universiteit Berlijn. Van Het spook van...

Volgens Rousseau staan twee aspecten centraal bij een goede staatsinrichting: de staat moet ervoor zorgen dat we elkaar niet naar het leven staan en dat alle inwoners hun onafhankelijkheid en vrijheid behouden. Het maatschappelijk verdrag is Rousseaus klassieke en uiterst invloedrijke tekst over deze grondslagen van politiek en recht. Zijn stelling dat alleen het volk het recht heeft zichzelf te besturen, vormde de inspiratiebron voor revolutionaire bewegingen vanaf de achttiende eeuw.

Jean-J...

In een pakkende stijl schrijft de Poolse filosoof Leszek Kolakowski in Het alledaagse leven over uiteenlopende zaken die ons allen aangaan, zoals het goede en het ware, seks, nietsdoen, vrijheid, de leugen en verraad. De 23 korte essays zijn oorspronkelijk geschreven als voordrachten voor de Poolse televisie na de val van de Muur. Kolakowski weet de lezer te raken en aan het denken te zetten.

Leszek Kolakowski (1927-2009) was een Poolse filosoof en ideeënhistoricus. Hij was een van de belang...

Ondanks een voortdurende stroom ingrijpende vernieuwingen verandert er soms helemaal niets. Twintig jaar geleden bestond internet nog niet eens, maar de vragen die toen door Jan Bransen in dit boek werden gesteld, zijn nog steeds even actueel. Wat is de beste vorm waarin filosofie ge