Dit boek is een liber amicorum, een vriendenboek. Het boek werd samengesteld ter gelegenheid van het emeritaat van Johan Stuy die hoogleraar was aan de opleiding Wijsbegeerte & Moraalwetenschappen van de Vrije Universiteit Brussel. Johan Stuy doceerde vakken over ethiek en toegepaste ethiek en bekleedde diverse bestuursfuncties. Hij heeft zich gedurende zijn loopbaan in de eerste plaats als bio-ethicus geprofileerd. Dit verhult echter zijn ruime belangstelling voor en kennis van andere dom...

Vertaald en toegelicht door Charles Hupperts

Er is geen filosoof van de westerse wijsbegeerte geweest die zo gefascineerd was door het begrip eros (liefde) als Plato. Zijn denken is doordrongen van dit begrip. Twee dialogen hebben eros als thema, het Symposium en de Phaedrus. In beide werken is eros echter niet het enige thema. Het Symposium, misschien wel het meesterwerk van Plato, heeft ook de erotische en intellectuele houding van zijn leermeester Socrates als onderwerp en in de Phaedrus w...

Van meet af aan schrijft Kierkegaard zijn opbouwende toespraken voor ‘die ene’, die hij ‘met blijdschap en dankbaarheid’ zijn lezer noemt. Zonder autoriteit heeft hij niets nieuws willen brengen, maar heeft hij ‘het oerschrift van de individuele menselijke existentieverhoudingen, het oude, bekende en van de vaderen overgeleverde, nog eens opnieuw en zo mogelijk op een meer innerlijke manier willen overlezen’. In deze bundel met laatste toespraken zijn er opnieuw ook enkele die hij...

Diogenes van Sinope verruilde zijn huis voor een eenvoudige kruik. Hij had niets nodig om gelukkig te zijn. Zelfs zijn drinkbeker gooide hij weg. Sindsdien dronk hij als een hond, wat hem de bijnaam kunikos (hond) opleverde. Zijn volgelingen staan bekend als ‘cynici’, oftewel hondachtigen. Hun wijsheid is overgeleverd in de vorm van anekdotes en bewaard gebleven aforismen. Dit boek bevat de meest complete verzameling teksten tot nu toe.

De cynici laten zien dat het streven naar geld, bez...

In zijn dialoog ‘Over Vrije Tijd’ filosofeert de stoïcijnse filosoof Seneca over het begrip ‘vrije tijd’. Hij verbindt dit met het woord ‘publieke dienst’ en onderzoekt het stoïcijnse perspectief op hoe je een gelukkig en deugdzaam leven kunt leiden te midden van de eisen van de samenleving, die voor druk en afleiding zorgen ten aanzien van het menselijke doel van morele ontwikkeling en innerlijke groei. Seneca betoogt in dit werkje dat echte vrije tijd geen gezapige rust is, ma...

In zijn dialoog ‘Over Vrije Tijd’ filosofeert de stoïcijnse filosoof Seneca over het begrip ‘vrije tijd’. Hij verbindt dit met het begrip ‘publieke dienst’ en onderzoekt het stoïcijnse perspectief op hoe je een gelukkig en deugdzaam leven kunt leiden te midden van de eisen en druk van de samenleving en haar afleiding van het menselijke doel van morele ontwikkeling en innerlijke groei. Seneca betoogt in dit werkje dat echte vrije tijd geen gezapige rust is, maar eerder het nastre...

Het publieke debat, kloppend hart van onze democratie, staat zwaar onder druk van het groeiende populisme. Politici strooien met ‘nepnieuws’ en ‘alternatieve feiten’, zonder zich af te vragen wat de waarheid is. Hoe onderscheid je iemand die de waarheid spreekt van iemand die al dan niet bewust leugens verspreidt? Welke rol kan filosofie, van oudsher hoeder én criticus van de waarheid, nog spelen in tijden van post-truth? En wat is nu echt de rol van oude en nieuwe media in de daling...

In 'Bluf jezelf door het leven: Over waarheid en andere leugens' verkent Frank Meester op een speelse en toegankelijke manier de rol van liegen in het dagelijks leven.

Hij betoogt dat kleine leugens een fundamenteel patroon van het leven zijn; hoewel we vaak niet weten wat ons te wachten staat, moeten we toch doen alsof we de uitdagingen aankunnen. Dit principe van bluffen is volgens hem essentieel voor het functioneren van samenlevingen, organisaties en vriendengroepen.

In dit boek l...

‘Wat de twijfel is voor de wetenschap,’ schreef de Deense filosoof Søren Kierkegaard (1813-1855), ‘dat is de ironie voor het persoonlijk leven.’ Maar in het maatschappelijk debat leidt ironie al gauw tot onverschilligheid. En dat wist Kierkegaard ook. De ironicus maakt van alles een grap en neemt niets meer serieus, ‘teneinde zichzelf te redden’.

In onze gepolariseerde en geridiculiseerde debatcultuur geldt de waarschuwing van Kierkegaard meer dan ooit. Terwijl wereldleiders met ...

Fernando Savater [*1947] is hoogleraar filosofie aan de Universiteit van Madrid en een van de meest gelezen filosofen van onze tijd. «Een kleine filosofie van de grote levensvragen» geldt als een van zijn hoofdwerken: dit boek is een even uitdagende en enthousiasmerende als toegankelijke verkenning van de kernproblemen van de filosofie. Naast een inleiding in de wijsbegeerte biedt Savater bovenal een uitnodiging om zelf te filosoferen. De kernproblemen van de filosofie zijn immers de vragen...