Soms hebben mensen het gevoel te weten hoe iets zit en hebben daarbij niet door dat dat een illusie is. In Het snapgevoel laten Herman de Regt en Hans Dooremalen zien hoe mensen, puur door het gevoel te hebben dat ze iets doorhebben, soms ideeën voor waar aannemen die eigenlijk grote onzin zijn.

Recent neuropsychologisch onderzoek maakt steeds vaker een verschil tussen kennis en het gevoel van kennis. Het gaat om het verschil tussen aan de ene kant cognitie en aan de andere kant de emotie die...

Hoe zit dat toch met 'doen' en 'nadenken'? Als het over onderwijs gaat kun je het zo vertalen: 'Hoe geef ik goed les?' Die vraag past bij doen. 'Waarom doe ik het op deze manier?' sluit aan bij nadenken. Dit boek gaat over de tweede vraag. Nadenken leidt tot een visie en toont altijd meer kanten. Je kunt vanuit verschillende perspectieven kijken naar hetzelfde. Dat maakt je visie rijker. Je wordt er een betere leerkracht van. Je 'doet' het dus ook beter.Aan de hand van een aantal vragen worde...

Iedereen heeft een mening over Joden, het Oude Testament, de Sjoa en Israël. Maar wat weten we echt over het Jodendom? Rabbijn en journalist Tamarah Benima slaagt erin vastgeroeste opvattingen zachtmoedig te ondermijnen in haar presentatie van het Jodendom. Zij spreekt trouwens liever over Joodse Beschaving, want de joodse godsdienst is belangrijk, maar er is zo veel meer in deze 3500 jaar oude cultuur. Wat houdt een volk dat verspreid leeft over de wereld en is ingebed in andere nationale c...

Kan de consument verantwoordelijk worden gehouden voor de problemen elders in de wereld? Die suggestie wordt wel gewekt: de winkel lijkt soms wel een stemhokje waar je kunt stemmen met je euro's. Door een Fairphone te kopen en Max Havelaar-koffie te drinken zouden we bijdragen aan een betere wereld. De aanschaf van producten zonder keurmerk zou misstanden in stand houden. In Kun je een betere wereld kopen? laat Wouter Mensink zien welke problemen deze benadering van fairtrade met zich meebrengt.

Aan de hand van documentaires over wereldhandel onderzoekt Mensink alternatieve manieren om fairtrade te benaderen. Hij gebruikt het werk van onder meer Bruno Latour, Michel Foucault en Peter Sloterdijk om aan te tonen dat eerlijke handel een collectief probleem is, dat een publieke discussie vereist. Een betere wereld kunnen we niet kopen, maar de manier waarop we kopen in de wereld kunnen we wel verbeter...

In 1620 legde Francis Bacon met Novum organum de grondslag voor de moderne wetenschap. Als eerste ontwierp hij een methode waarin het experiment centraal stond, met als belangrijk element de eigen waarneming, waarna toetsbare hypothesen konden worden geformuleerd. Vanaf dat moment moest de wetenschap langs inductieve weg tot haar conclusies komen. Novum organum staat daarmee aan de wieg van de moderniteit. Vandaag de dag wordt de lezer verrast door de energieke actualiteit waarmee de aforisme...

Bestaat er zoiets als aardse mystiek - een levensbeschouwing die niet zweverig is en die in harmonie is met het redelijke denken? Filosoof Arnold Ziegelaar betoogt van wel. In de loop van de geschiedenis hebben tal van filosofen verslag gedaan van eenheidservaringen, kosmische ervaringen of ervaringen van tijdelijke eeuwigheid. Ze verwerkten deze ervaringen in hun filosofie van de levenskunst.

Vrijwel alle grote denkers hadden oog voor wat Ziegelaar 'het bestaansmysterie' noemt. Klassieke den...

In 'Op denkles' beschrijft filosoof Sebastien Valkenberg hoe we ons kunnen wapenen tegen dooddoeners als 'Ieder heeft z'n eigen waarheid'. Een ergere anticlimax is tijdens discussies nauwelijks denkbaar.

Holle kreten, pasklare ideeën en modieuze denkbeelden komen voort uit slordig denkwerk. In 'Op denkles' laat Valkenberg zien waar het misgaat en hoe we zulke uitglijders kunnen voorkomen. Daarbij put hij uit de filosofie: het 'scheermes van Ockham', het evidentiebeginsel, de naturalistische...

Jan Keij biedt op geheel eigen wijze een nieuwe kijk op Kierkegaard door hem te typeren als verschilsdenker. Deze inleiding biedt daarmee een hoogst originele, uitdagende en provocerende visie op de Deense filosoof.Jan Keij legt Kierkegaard uit zoals de Deen dat zelf zou willen: op een vrije wijze, waarbij in getrouwheid aan zijn teksten gezocht wordt naar het nut van zijn filosofie voor het persoonlijke leven. Want het was Kierkegaard te doen om het individu. De toepasbaarheid van zijn gedac...

De aanslag op vlucht MH17 boven Oekraïne in juli 2014 doet het denken over de democratische rechtsstaat op zijn grondvesten schudden. Zijn wij niet toe aan een grondige herbezinning op de uitgangspunten waarop het moderne, vrije Westen zijn samenlevingen baseert? Zijn onze ideeën over nationale soevereiniteit, oorlog en vrede, luchtveiligheid en de internationalisering en globalisering van handelsverkeer nog wel adequaat? Gabriël van den Brink stelt in Een ramp die Nederland veranderde dez...

Velen kennen Slavoj Žižek door zijn snedige interventies in de politieke discussie of als 'academische rockster'. Daarbij wordt soms vergeten dat hij een belangrijk filosoof is die in dialoog met de grote denkers uit de geschiedenis een filosofische antropologie heeft ontwikkeld. Daarin verschijnt de mens steevast als een onverbeterlijk ideologisch dier, blind gefascineerd door de macht waaraan hij is onderworpen, maar ook als een subject dat, in 'diabolische' vrijheid, zijn eigen lot kan b...