Hoe verwerk je het verlies van een geliefde? Hoe bereid je je voor op ontslag? Hoe ga je om met onrecht? Hoe leef je in eenzaamheid? Of met stress? In tijden van crisis verdwijnen soms plotsklaps veel oude zekerheden. De wereld schudt op haar grondvesten. Je voelt je kwetsbaar. Het zijn de antieke filosofische inzichten die ons de weg wijzen in hoe we moeten leven, juist nu.

Seneca, Epictetus en Marcus Aurelius zijn ‘de grote drie’ van de Stoa, de filosofische stroming waaraan wij het woo...

Socrates wordt wel de vader van de westerse filosofie genoemd, maar wat zijn precies zijn filosofische opvattingen? Hij staat bekend om zijn nederigheid, maar lezers vinden hem vaak arrogant en neerbuigend. We herhalen zijn bewering dat ‘het niet-onderzochte leven het leven niet waard is’, maar zetten geen stappen om een onderzocht leven te leiden. We weten dat hij veroordeeld werd tot de gifbeker omdat hij ‘de jeugd zou hebben gecorrumpeerd’, maar onderwijzen de hedendaagse jongeren ...

De Overpeinzingen van Marcus Aurelius (121-180) vormen voor talloze lezers een leidraad bij het inrichten van hun leven. Hoe wist de keizer van het Romeinse Rijk zijn kalmte te bewaren te midden van het tumult van oorlogen, verraad, epidemieën en natuurrampen die het rijk tijdens zijn bewind bijna twee decennia lang op zijn grondvesten deden schudden?

De Franse filosoof en socioloog Frédéric Lenoir schildert een ontroerend en scherp  portret van Marcus Aurelius Hij gaat in op het geda...

Rome, het jaar 69. De gehate keizer Nero is dood. Vermoord. Maar daarmee komt geen eind aan alle ellende. Integendeel, het gaat van kwaad tot erger. Hele en halve keizers verdringen elkaar van de troon, burgeroorlogen en bloedige opstanden zaaien alom paniek, het Romeinse Rijk kraakt in zijn voegen. Zo slecht is het nog nooit gegaan. Dit inktzwarte beeld van Rome is te zien bij Publius Cornelius Tacitus (ca. 55-120) in zijn eerste grote geschiedwerk, de Historiën. Groots, elitair, verbijster...

Ida Gerhardt (1905-1997) was de grande dame van de Nederlandse poëzie. Maar ze is ook de schrijver van levendige teksten, die ze heeft uitgesproken bij prijsuitreikingen en presentaties van haar dichtbundels. Tijdens archiefonderzoek voor haar Gerhardt-biografie ontdekte Mieke Koenen fascinerende lezingen die de dichteres heeft gehouden, onder meer op scholen en voor een Zutphense kunstkring.

In Plant, mens, dier is een twintigtal teksten voor het eerst samengebracht. Uniek is de rede die Ge...

Het Verenigd Koninkrijk is al ruim vier jaar in de ban van Brexit. Het is een shakespeareaans drama waarvan de afloop nog altijd niet duidelijk is.

Van een afstand lijkt het voorspelbaar: een land dat altijd al een moeizame relatie had met Europa keert het vasteland de rug toe. Churchill zei ooit dat als Engeland de keuze had tussen Europa en de open zee, het altijd de open zee moest kiezen. Maar zo eenvoudig is het niet. Het referendum heeft in vier jaar de Britten veranderd, en daarmee Europa.

In Nederland zijn er zorgen over wat de Brexit betekent voor ons. Wat zijn de economische gevolgen, en welke invloed heeft brexit op de Nederlandse en Europese politiek en de toekomst van de Europese Un...

Visionaire kaartenmakers en stadsarchitecten ontwierpen al 750 jaar geleden nieuwe plannen voor Amstelredamme, die ze vastlegden op kaarten. Zo is de wereldberoemde grachtengordel eerst getekend en ingekleurd als kaart, en daarna daadwerkelijk aangelegd. Dat geldt ook voor de Jordaan, de Pijp, de Watergraafsmeer, Plan-Zuid, Amsterdam-Noord en de wijken van nu en ook die van de toekomst. De kaarten zijn van een wonderbaarlijke schoonheid en zeggingskracht. Je ziet de stad groeien, van veendorp...

De mens wordt ‘in de wereld geworpen’. Dat moment vormt het startpunt van de mens én van de filosofie. Vrijwel alle grote (mannelijke) denkers lijken het met elkaar eens: pas bij de geboorte, zodra een kind op zichzelf bestaat, begint het domein van de filosofie.Tijdens haar eerste zwangerschap ervoer Marie Lucassen hoe beperkt dat uitgangspunt is. In Uit het midden betoogt ze dat naast de biologische ook de filosofische oorsprong van de mens juist in de periode van zwangerschap ligt. He...

AI is hot, en het lijkt er niet op dat de opwinding en de onrust snel minder zullen worden. De nieuwste prestaties zullen nog verbluffender zijn dan die we al hebben gezien. Er is enthousiasme over de mogelijkheden die AI biedt bij het genezen van ziekten, het voorspellen van rampen en het makkelijker maken van het leven. En over het denkvermogen ervan. Tegelijk is er ook de angst dat AI slimmer zal worden dan wij, onze banen zal inpikken, ons leven zal beheersen of zelfs de hele mensheid vol...

Diodoros, een op Sicilië geboren Griek, begon in de eerste eeuw voor Christus aan een immens project: een wereldgeschiedenis schrijven van het begin van de wereld tot aan zijn eigen tijd. Dat kostte hem dertig jaar van zijn leven en leverde veertig boeken op. Uit de vijftien die daarvan zijn overgeleverd heeft classicus John Nagelkerken er vier gekozen voor deze vertaling. Een boek over Egypte, waar Diodoros enige jaren geleefd en rondgereisd heeft, en drie boeken over de Griekse wereld in d...