Radicale democratie vertelt voor het eerst het spectaculaire levensverhaal van Pieter Vreede (1750-1837), de grondlegger van de democratie in Nederland.

Eeuwenlang gold democratie als een gevaarlijke regeringsvorm. Dat veranderde eind achttiende eeuw, toen radicale revolutionairen in Nederland streden voor vrijheid, gelijkheid en volksinvloed. Pieter Vreede, een Leidse schrijver en wolfabrikant, was de leider van deze radicale beweging. 

Als aanvoerder van de patriottenbeweging in H...

Meer dan de laatste decennia gebruikelijk was, wordt de Nederlandse politiek geconfronteerd met internationale vraagstukken van vrede en veiligheid. De Russische inval in Oekraïne (2022) en de bekoeling van de trans-Atlantische relaties sinds het begin van de tweede presidentstermijn van Donald Trump (begin 2025) dwingen tot herbezinning op de nationale veiligheid en de internationale positie.

In deze editie van het Jaarboek Parlementaire Geschiedenis worden de gevolgen van de toe...

'Individu', 'individualisme' en 'individualisering'. Het zijn kernbegrippen in

de hedendaagse samenleving, die in dit boek nader worden uitgewerkt. Met

reden, want ze leiden meer dan eens tot misvattingen en misverstand. De

individualiseringstrend past bij uitstek bij de recente ontwikkelingen rond

de participatiesamenleving, waarvan een zich steeds verder terugtrekkende

overheid wel het voornaamste symptoom is.

Fleur de Beaufort is historicus en is verbonden aan de Teldersstichting.

‘God has given us the ability to repair a congenital heart defect: why not,

then, when body and mind do not match?’

‘Whenever a TV program had paid attention to transsexualism, my

phone would not stop ringing the next day.’

In the early seventies, when hardly a doctor or hospital in the world was willing to offer medical care to transgender people, a few pioneers in the VU hospital in Amsterdam started a gender clinic. It evolved from a weekly consultation hour for people being treate...

De Grondwet van Thorbecke legde de basis voor ongelijkheid waarvan de gevolgen tot op de dag van vandaag voelbaar zijn. Er waren grote verschillen tussen wie burgers waren in Nederland en wie burgers waren in de koloniën. Inwoners van het Nederlandse Koninkrijk kregen en krijgen niet overal dezelfde rechten, plichten en behandeling. Deze verschillen vormen een belangrijk onderdeel van de discussie over postkoloniaal burgerschap in Nederland.

In Ongelijk burgerschap onderzoeken de auteurs...

Hoe heeft de Senaat de afgelopen decennia gefunctioneerd?

De afgelopen 25 jaar heeft de Senaat, zoals de Eerste Kamer ook wel wordt genoemd, een belangrijke ontwikkeling doorgemaakt. Sinds de kabinetten niet langer op een meerderheid in de Senaat kunnen rekenen, heeft de Senaat aan politieke betekenis gewonnen. Maar is het uit democratisch oogpunt wel te verdedigen dat niet de rechtstreeks gekozen Tweede Kamer, maar de indirect gekozen Senaat het laatste woord heeft?

In dit boek analyseert Be...

Wat is geschiedenis? Wat verstaan we onder het verleden en waarom ‘trekt’ dit verleden zo, dat duizenden mensen historische films bekijken of musea bezoeken? Als archeologische themaparken en genealogische onderzoekscentra elke week weer vol zitten, wat voor soort belangstelling voor het verleden spreekt daar dan uit? En hoe verhoudt deze ‘populaire’ historische cultuur zich tot de ‘wetenschappelijke’ geschiedbeoefening van academische historici?

Als het verleden trekt is een toeg...

Wat hebben de klimaatcrisis, kunstmatige intelligentie, pandemieën, genetische modificatie en kernenergie met elkaar gemeen? Het zijn allemaal voorbeelden van het feit dat menselijk handelen een steeds grotere impact heeft op een steeds langere termijn, met mogelijk onomkeerbare en desastreuze gevolgen. Maar terwijl toekomstgerichte politiek harder nodig is dan ooit, raakt onze democratie juist steeds meer in de greep van de waan van de dag en de korte termijn. We schuiven problemen vooruit,...

Nederland in de twintigste eeuw

Op het eerste gezicht was Nederland in de twintigste eeuw een eiland van rust in een Europese zee van omwentelingen en massabewegingen. Toch kende ook Nederland ingrijpende veranderingen: terwijl de omringende landen hun weerbare mannen naar de loopgraven stuurden, werd hier in 1917 het algemeen kiesrecht ingevoerd, waarna het land snel moderner werd. Na de Tweede

Wereldoorlog verruilde Nederland zijn neutraliteit voor een actief buitenlands beleid, verloor het z...

Dat wij nu, van Limburg tot Groningen en van Holland tot Overijssel, hetzelfde land delen, berust grotendeels op stom toeval. Men nam in het verleden beslissingen die op dat moment het best leken, vaak vooral om zichzelf en de directe omgeving te bevoordelen of te beschermen. Maar de grenzen hadden heel anders kunnen liggen, Nederland had een republiek kunnen blijven, en had zelfs permanent ingelijfd kunnen zijn door Frankrijk, Spanje, Duitsland of Engeland.

In Het ontstaan van Nederland bezi...