Vroegmoderne getuigenverslagen behoren tot de belangrijkste bronnen die we hebben om allerlei verborgen dimensies van het verleden te reconstrueren. Toch lieten historici ze tot voor kort vaak links liggen, omdat ze doorgaans moeilijk te raadplegen en te interpreteren waren voor onderzoekers zonder juridische expertise. Dankzij de ontwikkeling van nieuwe technieken en databanken krijgen we echter steeds beter inzicht in deze bronnen en daarmee ook in het alledaagse leven in de vroegmoderne ti...

Bij eerdere staatshervormingen leken de scenario’s op afspraken van een scheidend echtpaar (Vlaanderen en Wallonië) dat het wel eens geraakt over de verdeling van hun gemeenschappelijke bezittingen, maar niet over Brussel. Hoewel het Brussels Gewest autonomie kreeg over de Gewestbevoegdheden, bleven de Brusselaars voor de Gemeenschapsbevoegdheden onder voogdij van de Gemeenschappen. Om de mening van de Brusselaars werd niet gevraagd. Het Brussels Studies Institute wil deze aanpak omdraaien...

De beeldvorming over de ‘Nieuwe Wereld’ was de voorbije decennia aan fundamentele veranderingen onderhevig. Het perspectief bleef echter vaak westers. Det vijfde volume in de reeks Historisch denken volgt zowel de voetstappen van de veroveraars als van de overwonnenen. Van ontdekking tot ontwrichting analyseert chronologisch de gebeurtenissen in Amerika na 1492. De ‘ontdekking’ van Amerika door Columbus resulteerde in een ontmoeting met de oorspronkelijke bewoners van het continent, w...

Toegankelijke inleiding in de historische praktijk voor het secundair geschiedenisonderwijs.Was het dodelijke schot dat Gavrilo Princip op 28 juni 1914 afvuurde de rechtstreekse aanleiding voor het losbarsten van de Eerste Wereldoorlog? Moeten we de dieperliggende oorzaken voor de Groote Oorlog eerder in de militair-politieke dan wel in de economische sfeer zoeken? En wat met de rol van het toeval in dit alles? Deze en andere historische vragen werden doorheen de afgelopen eeuw uiteenlopend b...

Voor vele mensen zijn archieven een vreemde en ontoegankelijke wereld. Genealogen, journalisten en historici raken er vaak hopeloos verdwaald. Zelfs ervaren onderzoekers hebben moeite om de werkwijze van archivarissen en de structuur van archieven te doorgronden. Ze voelen zich er als toeristen in een onbekend land waarvan ze de taal en de gebruiken niet of nauwelijks kennen. Dit boek is een pleidooi voor meer archiefintelligentie. Het biedt geen eenvoudige oplossingen of pasklare antwoorden,...

In het geschiedenisonderwijs in Vlaanderen wordt nog al te vaak een eurocentrisch perspectief gehanteerd. Dit eurocentrisch denken stelt voorop dat de belangrijkste ontwikkelingen in de wereldgeschiedenis te vinden zijn in de evolutie van de Europese en Westerse wereld, en gebruikt het Westen als maatstaf om andere beschavingen te beoordelen. De eurocentrische blik is het resultaat van de polariserende wig die vanaf het begin van de Europese koloniale expansie werd gedreven tussen 'the West a...

Welke gebeurtenissen, plekken en figuren blijven er hangen in het geheugen van achttien prominente Belgen als ze aan hun land denken? Op deze vraag zochten Franstalige en Nederlandstalige academici gedurende enkele jaren een antwoord. Ze organiseerden ontmoetingen met Belgische duo’s uit uiteenlopende maatschappelijke domeinen: de journalisten Nina Verhaeghe en Christian Laporte, de politici Herman Van Rompuy en Philippe Moureaux, de dichters Dirk Van Bastelaere en Laurence Vielle, de regis...

De prehistorie blijft veel mensen fascineren. Onze kennis over het verste menselijk verleden is er in de laatste decennia sterk op vooruit gegaan, maar we worden nog voortdurend met nieuwe methodologische en inhoudelijke ontwikkelingen geconfronteerd. Dit vierde volume in de reeks Historisch denken biedt op bevattelijke wijze een aantal recente wetenschappelijke inzichten uit de archeologie, antropologie en geschiedenis.

De auteurs zoomen in op onze vroegste voorouders, hun verspreiding over...

Hoeveel migranten zijn er in België? Waar komen ze vandaan? Zijn het overwegend mannen? Zijn ze geïntegreerd of bedreigen ze onze identiteit? Nemen ze jobs af van de Belgen of worden ze gediscrimineerd? Wie bedoelt men met “mensen zonder papieren”? Is België gastvrijer dan andere landen? Mogen we onze grenzen sluiten?

De meeste Belgen hebben wel een antwoord op dat soort vragen, maar vaak baseren ze zich op vooroordelen of foutieve informatie. Migratie in België in 21 vragen en antwoo...