Throughout the late Middle Ages and the early modern period, the Low Countries were home to a vibrant tradition of lay philosophy in Dutch. Sparks of Reason takes a detailed look at this philosophical tradition, with a special focus on the sixteenth century. During this turbulent century, several authors, such as Dirck Volkertsz Coornhert (1522-1590) and Hendrik Laurensz Spiegel (1549-1612), developed a philosophy which was founded on rationality and self-motivation. This "Vernacular Rational...

In 1534 en 1535 werd Amsterdam herhaaldelijk opgeschrikt door het optreden van de wederdopers. Deze radicale geloofshervormers baarden opzien door naakt door de straten te rennen en trachtten in mei 1535 zelfs gewapenderhand de macht in de stad over te nemen. Na die bloedige aanslag maakte de stadsregering korte metten met de beweging door de daders en hun sympathisanten te executeren. De gebeurtenissen zijn heet van de naald opgetekend door een ooggetuige die lid was van de magistraat en dus...

In het interbellum kwam de Graal als militante katholieke meisjes- en vrouwenbeweging tot bloei. De leden wilden zich helemaal geven voor het ideaal van de wereldbekering. Vanuit Nederland verspreidde de Graal zich ook naar verschillende Europese landen, de Verenigde Staten en Australië. Na de oorlog maakte het religieuze radicalisme langzamerhand plaats voor christelijke maar vooral ook praktische vorming. De Graal werd synoniem voor degelijke beroepsopleidingen in de verpleging, de wijk en...

Commercial relations between the North Sea area and the Baltic contributed in a fundamental way to Holland's economic dominance in the seventeenth century. They were embedded in a region where numerous expressions of a common culture facilitated the mobility of people and commodities or the spreading of tastes and ideas. The German Hansa played a very important role in this process, but also after its decline, economic contacts between the North Sea region and the Baltic continued and with th...

De Rotterdammer Arnold Gheyloven (c.1375-1442) studeerde kerkelijk recht in Wenen, Bologna en Padua. Rond 1407 trad hij in bij de reguliere kanunniken van het Windesheimse klooster Groenendaal bij Brussel. Hij schreef ongeveer 30 werken, waaronder de Gnotosolitos parvus ('Kleine Ken U zelf'). Deze tekst is overgeleverd in enkel handschrift, dat bewaard wordt in Luik (Biblioth e du Grand S naire 6 F 18). A.G. Weiler heeft de tekst vertaald en bewerkt en van een inleiding voorzien.Arnold Ghey...

Dit Jaarboek voor Middeleeuwse Geschiedenis bevat een aantal gevarieerde opstellen. Paul Trio en Arnoud-Jan Bijsterveld presenteren het tweede en laatste deel van hun bijdrage over de evolutie van het fraternitas-begrip in de Zuidelijke Nederlanden. Rudie Malfliet behandelt de domeinvorming van de Vlaamse abdijen Ten Duinen en Ter Doest in Zuid-Beveland en de Vier Ambachten. Petra van Dam schrijft over middeleeuwse bedrijven in zout en zel. Het gewest Holland speelt een rol in maar liefst dri...

In de Republiek waren pamfletten het medium bij uitstek om snel op actuele ontwikkelingen te reageren. Ze zijn daarom tot dusver vooral object van historisch onderzoek geweest. Joost Vrieler laat hier zien, dat zij vanwege hun talrijke literaire vormen echter ook waardevolle bronnen voor de literatuurgeschiedenis zijn. Ruim een kwart van de zeventiende-eeuwse pamfletten bevatte poëzie. In Het poëtisch accent staat de functie van drie frequent beoefende poëtische genres centraal: sonnetten,...