Heeft een miljonair recht op zijn rijkdom? Moeten we zelfs een

moordenaar vergeven? En kan een mens ooit zijn lot veranderen?

Het hangt allemaal af van ons antwoord op een fundamentele

vraag: hebben we een vrije wil?

Filosofen twijfelen al eeuwen over het antwoord hierop, en

sinds decennia roepen biologen en neurologen dat de vrije wil

niet bestaat. Ieder jaar stapelt het bewijs tegen de vrije wil zich

verder op: we zijn een product van onze genen, van onze geschiedenis

en van onze omstandigh...

‘Eigenlijk wil ik gewoon elke morgen wakker worden en niks weten en gaan schrijven.’

Dat zegt Remco Campert, de virtuoos terloopse dichter die altijd zijn vinger aan de pols van de tijd heeft gehouden. Het verhaal van zijn leven loopt van de naoorlogse avant-garde via feestende jongeren rond het Vondelpark en toenemende publieke zichtbaarheid naar de stilte van een werkkamer. Er was de afwezige vader, er kwamen en gingen grote liefdes, maar altijd bleef het schrijven, dicht op de eigen huid.

Mirjam van Hengel, die eerder het succesvolle Hoe mooi alles (2014) publiceerde over de liefde tussen Leo en Tineke Vroman, sprak wekelijks met Campert en kreeg inzage in al zijn papieren. Ze schreef een portret over de man die al meer dan een halve eeuw het Nederlandse literaire landschap kleurt, die even graag alleen is als in gezelschap, even lui als productief, even opgeruimd als melancholiek, even betrokken bij de wereld als onverstoorbaar zichze...

Een urgent en fris pleidooi voor filosofie als medicijn tegen polarisatie

Lammert Kamphuis groeide op in een wereld van wij en zij, waarheid en leugen, wit en zwart. Tien jaar geleden brak hij met pijn en moeite los uit zijn streng religieuze milieu in de hoop daarbuiten eindelijk ruimte te vinden voor grijstinten. Tot zijn verbazing ziet hij echter dat de samenleving meer en meer gaat lijken op de fundamentalistische kerk waaruit hij zich bevrijd heeft. We worden opgedeeld in verschillende k...

‘Ik besef nu pas hoe verdoofd ik altijd ben,’ verklaarde een van de deelnemers aan een

experiment dat filosoof Hans Schnitzler sinds 2016 met zijn studenten doet: een digitale

detox van een week. Inmiddels is, mede onder invloed van de coronacrisis, de gemiddelde

schermtijd steeds verder gestegen, nemen de zorgen over de verslavende werking van

een app als TikTok toe en woedt er een discussie over een landelijk smartphone-verbod

op scholen.

Zijn we inderdaad allemaal in smartphone-zombies aan h...

‘Als je thuiskomt, ben ik vertrokken.’ Dit waren de laatste woorden van S., de man met wie Matteo B. Bianchi zeven jaar samen was geweest en die op een dag, een paar maanden nadat ze uit elkaar waren gegaan, besloot zichzelf op te hangen in hun appartement.

De pijn waar Bianchi vervolgens doorheen gaat voelt als een labyrint waaruit hij niet kan ontsnappen. Tegelijkertijd, zelfs op zijn donkerste dagen, begint hij aantekeningen te maken. In het begin slechts fragmenten, scherven van een b...

Een meisje dat stiekem een koe van een nonnenklooster melkt, een edelsmid die een molenaarsvrouw versiert met een gestolen boek, een gezin dat een gejatte jas voor de zekerheid uitrafelt en dan het draad verkoopt, of een knecht die het schaap van zijn stiefvader opeet: wat gestolen wordt, is waardevol. En wie iets steelt, geeft een inkijkje in zijn leven en inventiviteit.

Op basis van tot nu toe onontdekte dievenbekentenissen verkent Janna Coomans de dagelijkse handel en wandel van de late mi...

‘Vroeger stonden magazines vol met advertenties voor sigaretten, nu zijn het medicijnen.’ — A.M. Homes

Medicijnen zijn er om ziektes te bestrijden. Betekent de vaststelling dat we met z’n allen meer medicijnen nemen dan dat we vaker ziek zijn? En ook het aantal mogelijke ‘ziektes’ of stoornissen neemt sterk toe. Dat stemt tot ongerustheid, want in onze wereld is gezondheid de norm. Om normaal te zijn moet je gezond zijn en streven naar verbetering. We zijn nooit fit of slank genoeg...

Alicja Gescinska neemt de lezer mee op een woelige en filosofische reis door de

vorige eeuw. In tien biografische portretten laat ze zien wat de mensheid kan leren

van even moedige als intelligente vrouwen: Rosa Luxemburg, Anna Achmatova,

Edith Stein, Hannah Arendt, Martha Gellhorn, Simone Weil, Jeanne Hersch,

Etty Hillesum, Barbara Skarga en tot slot ook Judith Shklar.

Met woord en daad bevochten zij de verdrukking, de verontmenselijking, de

vernietigingsdrang uit hun tijd. Ze waren bakens van lic...

Tijdens de Tweede Wereldoorlog vochten ongeveer een miljoen vrouwen in het Rode Leger, maar hun verhaal is nooit verteld. In De oorlog heeft geen vrouwengezicht verzamelde Svetlana Alexijevitsj de herinneringen van honderden van hen die scherpschutter waren, tanks bestuurden of in veldhospitaals werkten. Hun verhaal is niet het verhaal van strijd alleen, maar dat van mensen in oorlog: wat gebeurde er met hen, hoe werden ze

door de oorlog veranderd? Hoe was het om te leren te doden?

Samen ver...