Sinds de val van de Muur lijkt links in Europa het noorden kwijt. In het strijdperk der ideeën hebben vrijheid, gelijkheid en vooruitgang plaats geruimd voor een nieuwe drie-eenheid: gender, identiteit en ras. Jarenlang werd gevochten voor het proletariaat, de derde wereld en de verworpenen der aarde. Het neofeminisme, het antiracisme en het dekolonialisme hebben dat allemaal veranderd, stelt Pascal Bruckner, en duiden alle drie dezelfde schuldige aan voor al wat fout gaat in de wereld: ...

Tussen 1989 en 1991 doorkruiste de Poolse journalist en schrijver Ryszard Kapuściński het onmetelijke ‘Imperium’ van de uiteenvallende Sovjet-Unie. Hij legde meer dan 60.000 kilometer af en schreef er het boek Imperium over. Eind 2021 vatte de Poolse schrijfster Maja Wolny het plan op om de reis van Kapuściński grotendeels over te doen. Ze reisde naar Siberië, maar na de Russische invasie in Oekraïne ook naar Oekraïne, Rusland en Wit-Rusland. Haar ontmoetingen m...

Klimaat, energie, biotechnologie, data, kunstmatige intelligentie, ongelijkheid, geopolitiek en migratie. Iedereen ervaart dagelijks hoe abstracte veranderingen onze levens raken en onze kansen beïnvloeden. Technologie is tot in onze vezels doorgedrongen, klimaatverandering is grenzeloos en ons lot is vervlochten met dat van heel veel anderen. Hoe houden we grip op die wereld? Hoe voelen we ons er thuis? En welke rol kunnen onafhankelijke media daarbij spelen? De toekomstverkenners van VPRO ...

In 2013 gaf Chimamanda Ngozi Adichie een TEDx-lezing over wat het betekent om vandaag de dag feminist te zijn. Het filmpje werd bijna drie miljoen keer bekeken en gedeeld, Beyoncé gebruikte een sample van Adichie in een van haar nummers en ook in boekvorm is haar pleidooi een grote bestseller in Amerika en Engeland. Het is geen wonder dat We moeten allemaal feminist zijn zoveel mensen aanspreekt: Chimanada Ngozi Adichie schrijft op humorvolle en toegankelijke wijze en biedt een nieuwe, uniek...

Ramsey Nasr trok voor het tv-programma Wildcard naar Myanmar, het vroegere Birma. Samen met een spoedarts, een chirurg en elf studenten geneeskunde kwam hij terecht in een land waar schijn bedriegt. Het was bij hoge uitzondering dat een westerse cameraploeg in de dictatoriale staat mocht filmen. Doel was medische hulp te bieden aan de Birmese bevolking. Ze bezochten gebieden waar westerlingen nooit komen en waar het ontbreekt aan de meest elementaire faciliteiten. Nasr werd geconfronteerd met...

Wie aan Afrika denkt, denkt aan mogelijkheden en vernieuwing. In metropolen als Nairobi is een groeiende groep stedelingen zichtbaar die nieuwe levensstijlen omarmen en die worden gezien als de aanjagers van economische vooruitgang. Maar wie zijn deze jonge middenklassers en wat beweegt hen? Carien Westerveld zocht hen op in megakerken, bij een cursus waar je leert hoe je rijk kunt worden, op hun werk en in de kroeg. Ze sprak vele uren met de twintigers en dertigers die zij jarenlang volgde e...

Een van de grootste problemen van de economie is de opeenhoping en de verdeling van kapitaal. Dat hangt nauw samen met kwesties van ongelijkheid, concentratie van welvaart en economische groei. Bevredigende oplossingen voor die problemen waren tot nu toe moeilijk te vinden. Theorieën te over, maar relevant historisch onderzoek was niet voorhanden.

In Kapitaal in de 21ste eeuw analyseert Thomas Piketty een groot aantal gegevens uit de laatste twee eeuwen en uit twintig landen. Zo weet hij fu...

We hebben tegenwoordig zo’n grote invloed op de natuur dat we vernietigen wat we niet actief beschermen. En de natuur is zo complex dat we haar nooit helemaal zullen doorgronden. Kunnen we wel beschermen wat we niet kennen?

In De ontsnapping van de natuur komen Thomas Oudman en Theunis Piersma met voorbeelden van problemen die juist verergeren door te denken dat we alles kunnen weten. Bloemrijke weilanden vol mysteries worden vervangen door synthetisch groen, trekvogels leggen het af tegen ...

De Spaanse jezuïet Gracián publiceerde in 1647 een machiavellistische handleiding voor de omgang met mensen. Deze cynische, achristelijke, alleen voor de intellectuele elite bestemde verzameling praktische leefregels beïnvloedde in de loop der eeuwen enkele van de meest vooraanstaande West-Europese schrijvers: La Rochefoucauld, Voltaire, Stendhal, Nietzsche en Schopenhauer.