Is het feminisme een denkrichting, een levenshouding, een emancipatiebeweging, een tegencultuur, of alles tegelijk? In dit Elementair Deeltje beschrijft historica Els Kloek de lange geschiedenis van verzet tegen de ondergeschikte positie van vrouwen, in Nederland en daarbuiten. Van de middeleeuwse ‘strijd om de broek’ tot de ‘querelle des femmes’ en de ‘vrouwenquaestie’. En van de suffragettes en Dolle Mina’s tot intersectionaliteit en MeToo. Een geschiedenis die voert langs ver...

Het koloniale verleden en het slavernijverleden van Nederland staan de laatste tijd volop in de belangstelling, in steeds negatievere termen. Na tientallen jaren borstklopperij is de slinger doorgeslagen naar boetedoening. Dankzij ’s lands bekendste Leidse historici, koning Willem-Alexander en voormalig premier Mark Rutte, staat Nederland nu zelfs bovenaan de Europese ‘ranglijst’ van spijt en excuses. Is dat wenselijk of moet de politiek stoppen met wat volgens velen getuigt van een weg...

Kan het nog goedkomen met de wereld? Volgens Marten Scheffer wel. En hij is niet de eerste de beste. Winnaar van de Spinozapremie, en internationaal vermaard om zijn baanbrekende onderzoek naar kantelpunten en naar systemen waarin de principes van kantelpunten te zien zijn. Hij stelde vast dat als een systeem kantelt de verandering die optreedt zichzelf versterkt. Aanvankelijk onderzocht hij dit in meren, later ook in andere ecosystemen, maar uit zijn onderzoek blijkt dat het principe univers...

Adoptica is Emily Kockens aangrijpende, intieme en literaire autobiografie over haar leven als adoptiekind en over dat van haar man Adam, die eveneens werd afgestaan. Het gaat ook over het Amerika van de fifties en sixties, waar haar Nederlandse ouders haar en haar broertje adopteren. Terug in Nederland wordt de adoptie verborgen gehouden. Als Emily’s biologische moeder zichzelf plotseling bekendmaakt, kantelt alles.Adoptica behandelt ook thema’s als het verlies van ouders, kinderloosheid...

Pas veertig jaar nadat Gerhard Durlacher in mei 1945 bevrijd werd door de Russen, kon hij spreken over de verschrikkingen die hij had meegemaakt. In een indrukwekkend literair oeuvre doet hij verslag van de toenemende antisemitische dreiging tijdens zijn kinderjaren in Duitsland, de vlucht van het gezin naar Nederland, zijn jaren in Westerbork en de deportatie in mei 1944 naar Auschwitz-Birkenau. Hij is zestien als hij een jaar later wordt bevrijd uit kamp Schotterwerk, Groß-Rosen; zeventien...

Journalist en schrijver Stijn Fens is veel in Rome. Zeker als er iets te doen is rond de paus. Fens is dé kenner van het Vaticaan in Nederland en kan over het wel en wee van de kerk schrijven als niemand anders.

Vanaf het moment dat paus Franciscus ziek was, stond Stijn stand by. Op de ochtend dat de paus overleed was Fens net weer thuis uit Rome en had juist zijn telefoon even weggelegd. Toen hij hem tien minuten later weer oppakte was het ding ontploft. Paus Franciscus was overleden. Fens ...

In De gouden weg naar Samarkand onderneemt Sofia Samatar een reis in de voetsporen van een groep Mennonieten – haar voorouders – die uit het toenmalige Rusland richting Samarkand moesten vluchten.

Met De gouden weg naar Samarkand beschrijft Samatar op poëtische wijze de pelgrimstocht naar een verloren dorp en een bijna vergeten geschiedenis, én de zoektocht naar zichzelf. Zo ontstaat er in dit prachtige memoir een veelzijdig beeld van de auteur, haar voorouders en het Midden-Aziatische ...

Journalistiek is verworden tot een ordinaire nieuwsfabriek, waar kijkcijfers, lezersaantallen, advertentie-inkomsten en winstgevendheid gelden als onbetwiste graadmeters voor succes. De bedoeling is om burgers permanent gebiologeerd te houden met spectaculaire, vermakelijke of anderszins aandachttrekkende berichten, niet om inzicht te kweken in de wereld om ons heen. Van genociden in Afghanistan tot de nieuwste haardracht van Gordon: alles wordt zonder enige maatstaf van publiek belang de eth...

Johan van de Gronden, filosoof en directeur van het Wereld Natuur Fonds, verkent het schemergebied tussen wijsbegeerte en natuurbescherming. Een tocht met een taoïstisch meester voert langs heilige bergen en eeuwenoude natuurgebieden in China. Een nachtelijke sterrenhemel in de Sahara leidt ons naar Immanuel Kant en de bronnen van de westerse natuurbeweging. Van de Gronden bezoekt het geboortedorp van wildernisprofeet Henry David Thoreau en speurt aan de oevers van de Hudson naar de inspirat...