Soms lijkt het of de wereld zoals we die kenden voor onze ogen ineenstort. Volgens betekeniseconoom Kees Klomp is dat terug te voeren op één en dezelfde crisis. Eentje die zich niet buiten ons afspeelt, maar binnen in ons. In onze kapitalistische samenleving proberen we existentiële spanningen te dempen door materiële verlangens te bevredigen. Onze economie is eigenlijk één groot copingmechanisme. Het is tijd voor een samenleving die aan onze immateriële behoef­tes tegemoetkomt. Met e...

Naar aanleiding van het overlijden van haar zus en haar moeder, respectievelijk op 18 en 20 oktober 2022, probeert Kristien Hem­merechts haar complexe relatie met hen te ontrafelen. Hoe be­palend ook, die relatie heeft haar niet verhinderd om met vallen en opstaan haar eigen weg te banen, én nieuwe banden te smeden, o.a. met ‘vervangzussen’. In het levensverhaal van de veelvuldig gelauwerde documen­tairemaakster Heddy Honigmann (1951-2022), met wie ze bevriend was en sa­menwerkte, he...

Inflatie, krapte op de woningmarkt, wisselende ener­gieprijzen… Het wordt steeds moeilijker om rond te komen en zeker te zijn van je bestaan, zelfs als je een baan hebt. Dit geldt al helemaal voor wie leeft rond het sociaal minimum. Esmah Lahlah maakt zich al jaren hard voor bestaanszekerheid. Als wethouder in Tilburg be­sloot ze zelf een maand te leven van een bijstandsuitkering om te begrijpen wat het beleid voor mensen betekent. Het roer ging om en vertrouwen werd het uitgangspunt. In ...

`Helder, ritmisch, humorvol en soms indringend in de weergave van de gedachtespinsels. de Volkskrant

Sinds Esther Gerritsen haar columns voor de VPRO Gids schrijft, krijgt de redactie van de gids veel meer lezersreacties dan ze gewend was. Bijval voor de schrijfster, adviezen, vragen, verwonderde reacties. Niet zo vreemd, want wat Esther Gerritsen schrijft vindt altijd respons. Door haar opmerkelijke manier van kijken naar het alledaagse, haar heldere en scherpe pen en haar rijke fantasie....

Jan Brokken groeide op in Rhoon, een Zuid-Hollands dorp dat sinds de oorlog een geheim met zich meedraagt. Door sabotage vindt in 1944 een Duitse soldaat de dood. De vergelding van de bezetter is verschrikkelijk: zeven mannen uit Rhoon worden geëxecuteerd, hun vrouwen en kinderen uit hun huis verdreven, have en goed in brand gestoken. Wie pleegde de aanslag op de Duitse soldaat? Waarom? Of was het toch een dom ongeluk met fatale gevolgen?

In De vergelding reconstrueert Jan Brokken de gebeur...

In 'Flip' beschrijft Marjan Berk hoe Duifje samenleeft met de as van haar gecremeerde man, Flip. Ze bewaart zijn as in een zilveren cocktailshaker en neemt hem overal mee naartoe, voert gesprekken met hem en vraagt hem regelmatig om raad. Voor haar is Flip niet dood, juist springlevend, en dichterbij dan ooit. Maar over haar levendige relatie met haar dode man laat zij zich bij anderen niet uit, totdat haar beste vriendin Rika erachter komt en Duifje erop aanspreekt. Nu Rika haar 'geheim' ken...

In ‘De Kozakkentuin’ beschrijft Jan Brokken de bijzondere vriendschap tussen Alexander von Wrangel en Fjodor Michajlovitsj Dostojevski ten tijde van de turbulente gebeurtenissen in het Rusland van de tweede helft van de negentiende eeuw. De levensgeschiedenis van de familie Von Wrangel werd door Brokken eerder beschreven in zijn magistrale Baltische zielen. De nazaten van de familie attendeerden Brokken op de vriendschap tussen Alexander en Dostojevski. Er bleek een verzameling documenten...

In ‘Boeroes gaat Karin Sitalsing op zoek naar het verhaal van haar voorouders, ‘witte Surinamers’ die bekendstaan als ‘Boeroes’. Op 20 juni 1845 kwamen zo’n vijftig arme Nederlandse boerengezinnen aan in Suriname. Vruchtbare grond, ruimte, woningen, vee: alles zouden deze kolonisten krijgen. Maar toen ze aankwamen was er niets, behalve moeras, muggen en allesverzengende hitte. Binnen een halfjaar was de helft van de immigranten overleden. De 167 overlevenden trokken naar Paramarib...

Hebben we religie nodig om goed te zijn? Frans de Waal beantwoordt deze vraag door te kijken naar apen en andere dieren. Hoe dicht ze ook bij ons staan, in een bonobogemeenschap is nog nooit een kerk opgericht. Maar dat is ook helemaal niet nodig: in het goddeloze universum van de bonobo of de chimpansee bestaan medelijden, zorgzaamheid en rechtvaardigheid wel degelijk. Dat deze eigenschappen ouder zijn dan de mensheid, laat De Waal zien in De bonobo en de tien geboden, zijn verhalend geschr...

Na maandenlange zwerftochten door India, Indonesi n China weet de dan dertigjarige Suzanne van der Schot het zeker: ze wil een leven dat niet alleen maar bestaat uit werken, rekeningen betalen, sociale verplichtingen en te hoge hypotheeklasten. Ze besluit in te treden in een klooster in het hartje van Parijs, waar ze de rust en stilte hoopt te vinden die deze moderne tijd zo ontbeert.

In de maanden die volgen leert ze de wetten van het kloosterleven kennen: lange, vermoeiende dagen, tientallen...