Het koloniale verleden staat meer dan ooit in de schijnwerpers. Het is een geschiedenis die haaks staat op hoe Nederlanders het eigen land graag zien: een tolerante, humanitaire en vooruitstrevende natie. Dat de werkelijkheid in het koloniale rijk dat Nederland opbouwde pijnlijk anders was, wordt inmiddels breed erkend. Op die erkenning volgden recent excuses als eerste stap op weg naar ‘herstel’. Dat nog vele stappen moeten volgen is zonneklaar.

Waarom juist nu die herontdekking?...

De Grondwet van Thorbecke legde de basis voor ongelijkheid waarvan de gevolgen tot op de dag van vandaag voelbaar zijn. Er waren grote verschillen tussen wie burgers waren in Nederland en wie burgers waren in de koloniën. Inwoners van het Nederlandse Koninkrijk kregen en krijgen niet overal dezelfde rechten, plichten en behandeling. Deze verschillen vormen een belangrijk onderdeel van de discussie over postkoloniaal burgerschap in Nederland.

In Ongelijk burgerschap onderzoeken de auteurs...

Met een fraaie oorkonde en een gevelsteen werd Bertha Margaretha van der Hof-Kooijman na de oorlog gelauwerd als ‘de moeder van het Rotterdams verzet’. In illegale kringen leek de heroïsche reputatie van ‘tante Bertha ’onomstotelijk, vooral omdat in het laatste oorlogsjaar een uiterst gewelddadige knokploeg haar villa aan de Mecklenburglaan als uitvalsbasis voor overvallen en liquidaties gebruikte. Zelfs de plaatselijke autoriteiten roemden haar toewijding aan de illegaliteit. Maar a...

De relatie tussen het parlement en de politieke partij is traditiegetrouw ingewikkeld. De Grondwet benadrukt het ideaal van het onafhankelijke mandaat (‘zonder last’) van elk individueel Kamerlid; in het Reglement van Orde van de Tweede Kamer komt de politieke partij niet voor. Toch is, zeker sinds de invoering van het evenredigheidsstelsel in 1917, de impact van politieke partijen op het functioneren van de parlementaire democratie enorm: het parlement is in belangrijke mate een partijpo...

Meer dan de laatste decennia gebruikelijk was, wordt de Nederlandse politiek geconfronteerd met internationale vraagstukken van vrede en veiligheid. De Russische inval in Oekraïne (2022) en de bekoeling van de trans-Atlantische relaties sinds het begin van de tweede presidentstermijn van Donald Trump (begin 2025) dwingen tot herbezinning op de nationale veiligheid en de internationale positie.

In deze editie van het Jaarboek Parlementaire Geschiedenis worden de gevolgen van de toe...

De geschiedenis van de vooruitgang nadert haar einde. Wij zijn rijker, gezonder en veiliger dan ooit, maar voelen ons steeds vaker tekortgedaan. Waar komt dat onbehagen vandaan? Waarom heeft de vooruitgang zijn beloftes niet ingelost? Op zoek naar antwoorden neemt de talentvolle historicus Rutger Bregman de lezer mee op een reis van de Oerknal tot nu, van het vlaggenschip van Columbus naar het laboratorium van Thomas Edison, van de oudste grotschilderingen naar de beursvloeren op Wall Street.

...

Onbedoeld is Rusland. Revolutie en burgeroorlog 1917-1921van Antony Beevor uiterst actueel: heel veel van het huidige Russische staatsbestel en van de Russische oorlog tegen Oekraïne heeft historische wortels in de periode van 1917 tot 1921.

Op de Oktoberrevolutie van 1917 volgde een extreem destructieve oorlog die vier jaar zou duren. Rusland. Revolutie en burgeroorlog 1917-1921 van Antony Beevor biedt een fascinerend overzicht van deze gewelddadige periode in de Russische geschiedenis, waa...

21 november 1847, Lake Michigan. Op de SS Phoenix breekt brand uit. Van de ongeveer 250 opvarenden – grotendeels migranten uit deAchterhoek – overleven slechts 47 de ramp. Als Joske Meerdink, geboren en getogen in Winterswijk, per toeval stuit op een gedenkteken voor de scheepsramp, vraagt ze zich af: hoe kan het dat ik hier nog nooit van heb gehoord? Wat is er destijds precies gebeurd? Wat hadden al die Nederlanders daar te zoeken? En zat er eigenlijk familie van mij op dat sch...

Ooggetuigen van de bevrijding van Bram de Graaf is het verhaal over het laatste oorlogsjaar, door de ogen van tien Nederlanders.

Begin september 1944 is Nederland in afwachting van de bevrijding: de geallieerden staan aan de grens en het Duitse leger lijkt te zijn ingestort. Meer dan honderdduizend Joodse landgenoten zijn gedeporteerd. Honderden burgers zijn door geallieerde ‘vergissingsbombardementen’ om het leven gekomen en duizenden verzetsmensen zijn opgepakt, van wie velen werden omg...

De politicus en filosoof Marcus Tullius Cicero geldt als een van de oorspronkelijkste en invloedrijkste geesten van het Romeinse Rijk. Zijn talloze brieven en filosofische traktaten zijn nog altijd uiterst leesbaar en hebben een enorme invloed gehad op de westerse filosofie en literatuur.

Het Rome van Cicero geeft naast het verhaal van Cicero ook een helder beeld van de roerigste en meest belangwekkende periode uit de Romeinse geschiedenis: de omverwerping van de Republiek en het begin van he...