Dominique Berretty (1891-1934) behoort tot de grote figuren uit het vroegere Nederlands-Indië. Geboren in Jogyakarta (Midden-Java) in een eenvoudig Indo-Europees milieu slaagde hij erin de koloniale kleurbarrière te doorbreken en klom hij op van klerk tot persmagnaat. Trok hij al als journalist sterk de aandacht, beroemd werd hij om zijn in 1917 in Batavia opgerichte persbureau Aneta. Het haalde de kolonie definitief uit haar isolement en is van immense betekenis geweest voor Indië en het ...

Wie werd geboren in de jaren vijftig en zestig van de vorige eeuw weet wat het is om op zaterdag in de teil te gaan, om de kleren van oudere broers en zussen te moeten afdragen. Die weet wat 'bussie-trap' is of 'slierten'. En dat je je fiets (als je die al had) of je step met een luciferdoosje, een knijper en een elastiekje kon laten klinken als een brommer. Of dat je door trouw drie bekers melk per dag te drinken lid kon worden van de Melkbrigade, wat je zelfs een insigne op de mouw van je j...

Het kanon van de koning van Kandy, krachtbeelden uit Congo, de Benin-bronzen, Javaanse tempelbeelden: het is maar een greep uit een veelheid van voorwerpen die vaak op oneigenlijke wijze in bezit zijn gekomen van Nederlandse en Belgische musea en particuliere verzamelaars. En dan liggen hier ook nog menselijke resten uit koloniale gebieden.

Sinds hun onafhankelijkheid roepen de voormalige koloniën om teruggave van verloren erfgoed. Daardoor voelt dit bezit steeds ongemakkelijker en zoeken re...

Of het nu gaat om een Bourgondische grand cru of een anonieme coup de rouge: wijn drinken is een genot. Maar nog mooier is dat te doen als je iets afweet van de geschiedenis van deze godendrank, die in dit rijkelijk geïllustreerde boek geschetst wordt. Het epos begint in de Kaukasus waar de wijnbouw 10.000 jaar geleden werd ‘uitgevonden’. Via de Grieken en Romeinen bereikte de viticultuur Gallië, het ‘beloofde land’ van Bacchus. De wijngod heeft er hoogtepunten beleefd, zoals de mid...

Eigenlijk was de Franse Revolutie de Parijse Revolutie. Ze begon met de bestorming van de Bastille door een ongedisciplineerde menigte sansculotten, bereikte haar hoogtepunt met de onthoofding van koning Lodewijk XVI op de Place de la Concorde en beleefde haar zwanenzang toen diezelfde sansculotten, nu als soldaten van Napoleons leger, uit de hoofdstad weg marcheerden. Parijs maakte via de revoluties van 1789, 1830, 1848 en 1871 een nieuw Frankrijk en omgekeerd produceerden die revoluties een...

Eerste volume in de nieuwe reeks 'Historisch denken'.

Samenlevingen hebben een diepe drang om te herdenken en te herinneren. Zeker vandaag is het verleden alomtegenwoordig, en is er sprake van een ware memory boom. Collectieve herinnering is echter niet neutraal. Ze wordt ingezet in het nastreven van allerlei politieke, sociale, culturele en morele doelen. De noodzaak van een kritische houding tegenover herinnering dringt zich dan ook op.

Herinneringen aan de Holocaust richt zich op de educa...

De volledige geschiedenis van justitiedorp Veenhuizen boordevol foto’s ***** Van pauperparadijs tot strafgevangenis: de Drentse kolonie Veenhuizen kent geen gelijke. Wat begon als sociaal experiment van generaal Johannes van den Bosch groeide uit tot een speeltuin van justitie. De kolonie had als eerste een Open Gevangenis, kampen voor Jehovah’s Getuigen en verkeersdelinquienten, drugsvrije afdelingen en een werkkamp voor jongeren. Naast grote criminelen zaten er ook heel wat bekende Nede...

In Witte onschuld onderzoekt Gloria Wekker een centrale paradox in de Nederlandse samenleving: de passie en agressie die ras oproept, terwijl het bestaan van ras en racisme tegelijkertijd in alle toonaarden wordt ontkend. In haar verkenning van het dominante zelfbeeld van de witte Nederlander is het ‘culturele archief’ een leidend concept: de diep ingesleten attitudes en emoties die racisme in stand houden en hun oorsprong kennen in het koloniale verleden. Deze herziene editie bevat een n...

Reeds eind 1941, na de inval in de Sovjet-Unie, ontstond aan Duitse zijde het idee tot collaboratie met de islamitische volkeren van de Sovjet-Unie. Hoewel Hitler en het opperbevel sceptisch stonden tegenover samenwerking met ‘Sovjetburgers’ om Moskou te verslaan, was iedereen het er over eens dat de islamitische volkeren van de Kaukasus en de Krim redelijk betrouwbare bondgenoten waren. Vooral de Turkmenen werden vertrouwd. Dit leidde tot een zeer grootschalige militaire en politieke sam...