Essays en beschouwingen, denkrichtingen en overwegingen. Het zit er allemaal in. De opgenomen schrijvers horen in het canon van de twintigste eeuw die bol stond van maatschappelijke onrust, omverwerpingen van de oude ordes in Rusland, Duitsland en het naoorlogse Europa. Revoluties al dan niet gelukt en uitgelopen op mislukkingen, ja zelfs de terugkeer van het aloude politieke systeem in een moderner jasje na vrij vreedzaam verlopen opstanden. Daarover werd er op los gefilosofeerd door denkers...

Op donderdagavond 4 september 1941 schrijft Etty Hillesum in haar dagboek:

Ik wil deze eeuw leren kennen, van buiten en van binnen. Ik betast deze eeuw, iedere dag opnieuw, ik tast met m’n vingertoppen langs de contouren van deze tijd.

De contouren van haar tijd zou zij tot het bittere einde blijven verkennen. Jopie Vleeschhouwer merkt in zijn verslag over Etty Hillesums vertrek uit kamp Westerbork op 7 september 1943 het volgende daarover op:

Maar we gaan verder, terwijl ik dit schrijf gaa...

In de week van 5 september 1944 nemen zo’n 60.000 NSB’ers de benen naar Duitsland. In de stoet een gezin uit Oegstgeest. De broers, 12 en 14 jaar oud, verliezen elkaar in Duitsland uit het oog. 75 jaar later reist Nicolline van der Spek het gezin achterna.

DOLLE DINSDAG I Een historische roadtrip

'Over hoe foute keuzes van voorouders ook generaties daarna doorwerken. Een zeer interessante zoektocht. Zonder zelfbeklag of bagatelliseren. Op de juiste toon verteld en waar mogelijk zelfs met...

In het midden van de zeventiende eeuw vertrekken drie jezuïeten vanuit Vlaanderen op een van de gevaarlijkste reizen ter wereld naar het onbekende en gesloten Chinese rijk. De West-Vlaming Ferdinand Verbiest wordt aangesteld als mandarijn-astronoom in de Verboden Stad in Peking, waar hij verstrikt raakt in allerlei intriges, maar zich ook moet verdedigen tegen aanvallen vanuit Rome. Meer dan vijfentwintig jaar lang zal hij er werken in dienst van de Kangxi-keizer terwijl zijn vrienden bekeri...

Muziek maken voor de koning is van alle tijden. De Bijbel verhaalt al hoe de jonge harpspelende David de somberheid van koning Saul probeert te verdrijven. Optredens voor royals en het onderwijzen van koningskinderen geven musici status. Vorsten profiteren van het inhuren van beroemdheden. Zeker in de periode 1700-1900. De relaties zijn soms close. Händel verzekert zich van de aandacht van zelfs twee koningshuizen. Gluck, Haydn, Mozart, Beethoven en uiteindelijk Wagner betreden daarna met wi...

Because it was written right after the “Great War” [Woodrow Wilson and the World War] is a fantastic historical image of how contemporaries viewed the war, its causes, results, and how Woodrow Wilson managed and used it to further his ideological goal of Collective Security. It really is a great contemporary look of the situations surrounding the United States and World War I.

Charles Seymour was an American academic, historian and President of Yale University from 1937 to 1951. As an ...

Na de Tweede Wereldoorlog kwamen tussen de 4000 en 5000 vrouwen uit de Sovjet-Unie naar Nederland. Tijdens hun periode van dwangarbeid in Nazi-Duitsland hadden deze zogeheten Ostarbeiterinnen daar een Nederlandse man leren kennen. Vaak ook waren zij in Duitsland met hem getrouwd. In deze bundel beantwoordt de auteur de vraag hoe de Nederlandse autoriteiten tussen 1944 en 1946 met deze vrouwen omgingen. Vooral de hou-ding van het Militair Gezag wordt aan een nader onderzoek onderworpen: in hoe...

De ‘Leibstandarte Adolf Hitler’ was de meest beruchte en beroemde divisie van de Waffen-SS, de gewapende tak van Himmlers SS. De Leibstandarte vocht aan alle fronten. De manschappen namen deel aan de aanval op de lage landen, Frankrijk, de Balkan en later de veldtocht tegen de Sovjet-Unie. In 1944 was de divisie de spil van de gevechten in Normandië en nam het deel aan het beruchte Ardenneoffensief rond kerst 1944. Op het einde van de oorlog werd deze elite-eenheid, welke zich ook schuld...

Na de rampzalige tijden die beschreven zijn in Italië, de donkere eeuwen herrijst Italië vanaf het Millennium uit de as. Eerder dan elders in Europa begint het hart van de steden te kloppen. Bedrijvigheid en handel komen op gang, er ontstaan banken en gilden, plattelandsvolk trekt naar de stad. Het groeiend zelfbewustzijn roept ook het verlangen naar autonomie en eigen instituties op. Tegelijk is Italië diep verdeeld. Duitse keizers proberen met wisselend succes hun macht over het schierei...

In de tweede helft van de negentiende eeuw ontstond er een felle discussie over de zogenaamde handel in blanke slavinnen. Dit waren in de ogen van het publiek meestal piepjonge, onschuldige vrouwen die eenmaal verleid door bordeelhouders en hun trawanten door Europa werden gedirigeerd om met hoererij voor hen geld te verdienen. Aan de hand van de gegevens uit enkele Nederlandse gemeenten (Rotterdam, Breda, Nijmegen en Den Haag) wordt onderzocht in hoeverre dit klopte. Een onderzoek naar feite...