Adel en Ridderschap in Utrecht is een verhaal van opkomen, verdwijnen en zich handhaven van talrijke geslachten zoals Van Goye, Van Zuylen, Van Hardenbroek, Van Reede en Van Tuyll van Serooskerken. De Lotgevallen van de adel zijn bepaald door oorlogen, revoluties, epidemieën, economische crises, maar ook door tijden van vrede en voorspoed.

Tot ver in de twintigste eeuw nam de adel een belangrijke maatschappelijke positie in. Naast invloeden van buitenaf zijn er de individuele factoren van ve...

Architect, ondernemer en spoorwegingenieur: de vergeten compagnon van H.P. Berlage

Architect, spoorwegingenieur en ondernemer Theodor Sanders zette zich onvermoeibaar in voor de vooruitgang op technisch, economisch en maatschappelijk gebied. Opgeleid in Delft en Wenen, bouwde hij villa’s in Apeldoorn en Baarn. Sanders droeg bij aan de opbloei die Amsterdam eind 19e eeuw doormaakte, een leertijd voor zijn jongere compagnon Berlage.

Met internationale zakenpartners begon Sanders panorama’s ...

Ooggetuigen vertellen over het Beleg van Breda

‘Alle ogen van Europa waren gericht op dat schouwspel’, zo schreef een student uit Leuven kort na het einde van het Beleg van Breda in juni 1625. Negen maanden lang was de stad omsingeld geweest door een enorm Habsburgs leger. De bevolking had zware beschietingen en vele ontberingen doorstaan, maar gaf zich uiteindelijk toch gewonnen. Voor het eerst sinds 1590 viel Breda weer onder Spaans bewind.

De woorden van de student illustreren dat de s...

Mei 1945. Een ploeg Sovjetsoldaten doorzoekt Hitlers geheime bunker in Berlijn. Ze vinden lichamen, documenten, juwelen en schilderijen maar … stuiten ook op een uitgebreide collectie 78-toerenplaten. Dat daar werk van Beethoven, Wagner en Bruckner tussen zit, verbaast niemand. Hetzelfde voor een stoet andere door de nazi’s gepromote reuzen: ‘Het lijkt wel alsof de nazi’s Mozart een stalen helm hebben opgezet, Schubert met een sabel hebben omgord en Johann Strauss prikkeldraad rond zi...

Januari 1848. In de Brusselse Jean d’Ardennestraat nummer 50 legt Karl Marx samen met Friedrich Engels de laatste hand aan 'Het Communistisch Manifest'. ‘De geschiedenis van elke maatschappij tot op vandaag is de geschiedenis van klassenstrijden’, schrijven ze. De slavenmaatschappij, de feodale maatschappij, het kapitalisme: altijd hebben onderdrukkers en onderdrukten in voortdurende tegenstelling tot elkaar gestaan. De grondslag van dat voortdurende gevecht? De economie, de verhoudinge...

Als er in Den Haag aan het begin van de winter van 1944 niets meer te eten is, stapt Rietje Boersma op de fiets om voedsel te zoeken in Friesland. De tocht slaagt, maar een paar weken later eet haar gezin weer tulpenbollen. Met haar zoon Frits (4) achterop en dochter Noortje (11) op een eigen fiets met een stepwieltje vertrekken ze in februari onder barre omstandigheden naar het hoge noorden.

De reis door een ontredderd, hongerig land wordt beschreven aan de hand van brieven en dagboekfragmen...

Vanaf 1255 hebben waterschappen in laag-Nederland de strijd aangebonden met de dreiging van

water. De bestuurders van de grotere waterschappen werkten vanuit waterschapshuizen, polder- of

gemeenlandshuizen. Prestigieuze gebouwen met rijke interieurs op strategische locaties. De grote

meerderheid van kleine waterschappen had geen eigen onderkomen en vergaderde thuis, in

openbare herbergen of logementen. In 1950 waren er nog ruim 2600 waterschappen. De Watersnood

van 1953 dwong tot een kracht...

Wat betekent het om burger te zijn van een bepaald land in de huidige geglobaliseerde wereld waarin ieder van ons in een relatie van mondiale onderlinge afhankelijkheid staat? We hebben verplichtingen jegens onze medeburgers in de natiestaat, maar zijn hiermee onze verplichtingen jegens medemensen uitgeput? In Wereldburgerschap stelt Bashir Azizi dat de huidige globale situatie een nieuw concept van burgerschap vereist dat verder reikt dan alleen het klassieke burgerschap van de natiestaat. D...