In 2014 is het honderd jaar geleden dat de Eerste Wereldoorlog uitbrak. Nederland wist neutraal te blijven, al scheelde het soms maar weinig. Het betekende niet dat de oorlog aan het land voorbijging. Honderdduizenden Nederlanders waren permanent gemobiliseerd, de economie stond onder zware druk en een miljoen Belgen vluchtte de grens over. Nederland en de Eerste Wereldoorlog is het nationale gedenkboek van een periode uit de Nederlandse geschiedenis die nog altijd onderbelicht is.

Wim Klinke...

Minder kerk, meer geloof – op die manier is de verhouding tussen religie, samenleving en individu in het huidige Nederland al eens samengevat.

Nadat het maatschappelijk leven vanaf de late negentiende eeuw steeds indringender op religieuze en levenbeschouwelijke basis was georganiseerd en gedisciplineerd, zou de in de jaren 1960 gestarte ontzuiling ervoor hebben gezorgd dat religie vooral een kwestie van persoonlijk geloof werd.

In biografieën van personen uit het tijdvak 1880-1980 wordt e...

Generaal Spoor was tot zijn plotselinge dood in 1949 bevelhebber van de Nederlandse troepen in Nederlands-Indië. Voor de een was hij een conservatieve houwdegen, voor de ander een inspirerende aanvoerder, maar hij was hoe dan ook een uitzonderlijk legerofficier.

De rol van generaal Simon Spoor tijdens de dekolonisatie van Nederlands-Indië, 1945-1949, is omstreden. Hij probeerde de besluitvorming in kabinet en parlement naar zijn hand te zetten, waartoe hij als militair niet gerechtigd was. ...

Depok, de droom van Cornelis Chastelein vertelt de vrijwel onbekende geschiedenis van een bijzondere indische gemeenschap, de Depokkers. Een verhaal dat 300 jaar geleden begint wanneer de hoge VOC-beambte Cornelis Chastelein (1657-1714) zijn landgoed Depok bij testament nalaat aan zijn slaafgemaakten. Deze 150 mensen kregen na zijn dood hun vrijheid, het landgoed, kapitaal en goederen. Het was Chasteleins wens dat de depokkers een landbouwkolonie op christelijke grondslag zouden stichten en i...

Geen ander lokaal gevecht had in het Nederlands-Indonesische conflict zulke gevolgen op centraal militair en vooral politiek niveau als bij de goed voorbereide, geco

HET BOEK DAT IN DE NEGENTIENDE EEUW NEDERLAND SCHOKTE EN DE OPHEFFING VAN DE SLAVERNIJ DICHTERBIJ BRACHTZoals in Amerika de roman De negerhut van Oom Tom een grote publieke verontwaardiging teweegbracht, opende dit boek de Nederlandse bevolking de ogen. Nadat de politicus van Hoëvell in 1848 over de slavernij in Nederlands-Indië had geschreven en was gekozen in de Tweede Kamer, werd hij van diverse kanten benaderd om de situatie in Suriname in Den Haag aan de orde te stellen.Dat deed Van Ho...

75 jaar na de bevrijding lijkt Breendonk verder weg dan ooit. Na 1945 overheerste vreugde en opluchting. Maar langzaam daalde de stilte neer over het kamp. Nochtans zeggen overlevenden dat Breendonk – oorspronkelijk bedoeld als ‘opvangkamp’ – Auschwitz, Mauthausen en Belsen overtrof. Daar zaten tienduizenden mensen samen en kon je met wat geluk nog onderduiken in de anonimiteit. Breendonk was veel kleiner. De SS-bewakers kenden iedereen persoonlijk. De dood was dichterbij. In Breendon...

19 januari 1944. Het is nog vroeg in de ochtend als de Sicherheitspolizei op de deur van de woning van de Ekerse familie Boyart bonkt: ‘Aufmachen!’ Vijf nazi’s sleuren Gerard Boyart en de bij hen ondergedoken onderpastoor van Putte Vincent Mercier naar buiten. Gerards echtgenote Maria Van Lommel volgt. ‘Wees maar braaf, mama gaat even een boodschap doen,’ probeert ze haar dochter van vijf te troosten. 'De beul was dood' is het kampenboek van twee jonge verzetsmensen. Foltering, dwan...

Dit boek brengt je achter de schermen van het historisch onderzoek. Het maakt duidelijk wat historici doen, hoe ze dat doen, en waarom ze dat doen.

Historici willen antwoorden vinden op vragen over mens en maatschappij in het verleden. Tijdens hun onderzoek moeten ze evenwel een aantal spelregels volgen. Eerst zoeken ze naar getuigenissen uit eerste hand, en dat kunnen teksten, interviews, beelden of artefacten zijn. Na de kritische doorlichting van dat bronnenmateriaal vergelijken ze hun bev...

De democratie in Nederland kent een lange geschiedenis. Het

jaar 1795 markeert als ‘Eerste jaar van de Bataafse Vrijheid’

het startpunt van een periode waarin onze democratie in

sneltreinvaart tot ontwikkeling kwam. Met de Staatsregeling

van 1798, onze eerste grondwet, werd het fundament gelegd

voor onze democratische rechtsstaat.

Het is tevens het verhaal van een elite ‘handelend in het

algemeen belang’, die na verloop van tijd plaats moest maken

voor groepsvertegenwoordigers uit de ...