Een rijk geïllustreerde reis door de gordel van smaragd.

Het ‘prachtig ryk van Insulinde dat zich daar slingert om den evenaar, als een gordel van smaragd’. Met die woorden verheerlijkte Multatuli de kolonie Nederlands-Indië in zijn Max Havelaar (1860). In de vroege negentiende eeuw, na de ondergang van de VOC, werd Indië voor het eerst een echte kolonie van Nederland. Vanaf dat moment gingen reizigers op pad om de binnenlanden van Java, Sumatra en de ‘buitengewesten’ te verkennen: ...

De namen Atilla de Hun en Dzjengis Khan roepen bij velen het beeld op van woeste barbaren te paard die hun macht met tomeloos geweld wisten uit te breiden. Maar het ware verhaal van de Euraziatische stepperijken is indrukwekkender dan onze verbeelding.

In Stormruiters betreedt Peter Hoppenbrouwers de wereld van de nomaden op de Euraziatische steppen, een gebied dat zich uitstrekt van de Donaudelta tot aan de Da Hingganbergketen. Hoppenbrouwers duikt in de intrigerende geschiedenis van de nom...

Een nieuw perspectief op de politieke veranderingen rond 1800.

Betrokken burgers vormden de ruggengraat van de Republiek. Het dagelijks leven draaide voor een groot deel op buurtorganisaties, gilden en schutterijen – en dat waren juist de stedelijke instituties waar zij deel van uitmaakten. In 1796 kondigden de Bataafse revolutionairen het einde van sommige van deze instellingen af en introduceerden zij het staatsburgerschap. Maar was daarmee de rol van de stedelijke burger ook uitgespeeld? ...

Ons beeld van de Middeleeuwen hangt aan elkaar van onuitroeibare clichés. Men denkt aan nobele ridders, hoofse liefde en lichtende kathedralen, duistere kerkers, roofzuchtige drakenschepen en de Zwarte Dood. Maar dit tweekoppige beeld is het product van Renaissance en Romantiek. Het is gebaseerd op beperkte, door de verbeelding vertekende aspecten van deze lange en complexe periode uit de Europese geschiedenis. Want in recent onderzoek wordt de duizend jaar tussen 500 en 1500 vooral gezien a...

Voor God en den Congo! vertelt het verhaal van Witte Pater Albert Smulders, lange tijd vroom priester en toegewijd missionaris in Congo, die over geloofszaken in conflict raakte met zijn oversten en zijn familie. Zijn Afrikaanse avontuur speelt zich af van 1906 tot 1917, tegen de achtergrond van het koloniale schrikbewind van koning Leopold II, die het immense Congo tot 1908 in persoonlijk bezit had. Als Albert vervroegd terugkeert naar Nederland en daar zijn dissidente geloofsopvattingen aan...

Fascisme. Wat is het eigenlijk? In zijn meesterlijke, baanbrekende boek concentreert Robert E. Paxton zich op wat de fascisten van een eeuw geleden deden, niet op wat ze zeiden. Hij toont aan dat fascisten alleen hun doel konden bereiken als conservatieve partijen bereid waren hen daarin bij te staan, door rechtszekerheid in te ruilen voor zogenaamde veiligheid. En hij gaat in op de vraag of het fascisme vandaag de dag opnieuw kan ontstaan.

Robert O. Paxton (1932) is een Amerikaanse politicol...

‘Hij heeft in Westerbork gezeten’, zo verklaarde de familie van Hester den Boer de woedeaanvallen van haar opa. Na zijn dood ontdekte Den Boer dat er iets niet klopte: op een archiefkaart stond ‘Kamp Erika’ achter zijn naam gekrabbeld. Had hij daar gevangen gezeten? Waarom had hij dat verzwegen? En: waarom kon niemand haar wat vertellen over dat kamp? Zo stuitte Den Boer op de gruwelijke geschiedenis van dit vrijwel vergeten Duitse concentratiekamp, gelegen in de bossen bij Ommen. De ...

Luc Panhuysen vertelt in ‘Het monsterschip’ op meeslepende wijze het nieuwe verhaal van admiraal Tromp en de historische zeeslag bij Duins, met opmerkelijke details over het rauwe leven op zee.

Op de plechtigheid rond Tromps benoeming tot admiraal in 1637 viel op dat het feestvarken er bedrukt uitzag. Het vaderland stond er maritiem gezien op dat moment dan ook beroerd voor. Spanje rukte op in de noordelijke wateren. Visserij en koopvaardij leden onder kaperij. In Den Haag riep men dat he...

Is geschiedenis nog een gesloten boek voor je? Geen probleem! Met dit prettige naslagwerk kun je al die feiten ophalen die je tijdens de geschiedenisles hebt gemist - en er nog lol aan beleven ook! Van de oude Grieken en Romeinen tot de Europese Unie, van theologische debatten tot wereldoorlogen - dit is geschiedenis zoals het zou moeten zijn: vlot geschreven, makkelijk te onthouden en leuk.

Peter Haugen is voormalig journalist, criticus en schrijver en is als docent verbonden aan de School ...

Opkomst en ondergang van het Koninkrijk der wederdopers

In het voorjaar van 1534 maakte een Nederlandse sekte zich meester van de Westfaalse stad Munster. De aanhangerts werden wederdopers’ genoemd en door katholieken en protestanten als ketters vervolgd. Munster ‘het Nieuwe Jeruzalem’, was aan hen gegeven omdat Christus hier uit de hemel zou neerdalen en het laatste oordeel zou vellen.

Maar de stad, gezegend met sterke muren, was ook een bisschopszetel. Na de inname door de wederdopers...