In 2025 vieren we het 750-jarig bestaan van Amsterdam. In die lange periode is de stad voortdurend uitgebreid en veranderd. De wederopbouw na de laatste grote stadsbrand van 1452 is waarschijnlijk het meest bepalend geweest voor hoe de binnenstad er tegenwoordig uitziet. De keuzes uit de Middeleeuwen vormen de basis van Amsterdams huidige gebouwde erfgoed. Maar anders dan over de zeventiende eeuw en later is er over het vroege Amsterdam veel minder bekend en onderzocht.

Gabri van Tussenbroek...

Een volkomen toevallige waarneming bezorgde Christiaan Eijkman een Nobelprijs. Eind negentiende eeuw was hij naar Nederlands-Indië gegaan om de oorzaak van de ziekte beriberi te ontdekken aan de hand van experimenten met kippen die aan een soortgelijke ziekte leden. Toen de kok ze een paar weken lang ongepelde in plaats van witte rijst te eten had gegeven – hij vond gekookte militaire rijst te goed voor civiele kippen – werden ze weer beter. Eijkman zag in dat het zilvervliesje een stof ...

Nederlands eerste vrouwelijke hoogleraar was géén gejaagde, zenuwzieke en gecompliceerde vrouw, constateerde een krant in 1917 met enige verbazing. Buitengewoon was ze, in meer dan één opzicht. Met haar bulderende lach, haar liefde voor partijtjes, drank en dans, haar afkeer van handwerkjes, huwelijk en andere zinloze conventies, haar opgewektheid, gastvrijheid en mensenkennis veroverde Johanna Westerdijk een unieke plaats in een door mannen gedomineerde wereld. Onder haar leiding groeide...

In ‘Rampjaar 1672’ beschrijft Luc Panhuysen op indringende wijze de grootste crisis van de Gouden Eeuw, een jaar van zeventien maanden waarin Nederland ‘redeloos, radeloos, reddeloos’ heette. In het jaar 1672 werd de Republiek overrompeld door een gecombineerde aanval van de Franse koning, de Engelse koning en de bisschoppen van Münster en Keulen. Sinds de Romeinen had Europa geen groter leger aanschouwd; het laatste uur voor de Republiek leek aangebroken. Hoe kwam het dat het land t...

Nadat Adolf Hitler in 1933 de macht greep, begon de Joodse en communistische journaliste Charlotte Beradt verontrustende dromen te krijgen. Ze stelde zich voor dat ze beschoten, gemarteld en gescalpeerd werd, omringd door nazi’s. Geschokt door deze nachtmerries begon ze in het geheim dromen te verzamelen van haar vrienden en buren, zowel Joods als niet-Joods.

Het Derde Rijk der dromen werd een klassieker in de droomduiding én een klassieke documentatie van de neergang van nazi-Du...

Na de watersnoodramp van 1953 was het duidelijk dat Zeeland onvoldoende beschermd was tegen de zee. Het Deltaplan moest ervoor zorgen dat een dergelijke ramp nooit meer kon gebeuren. Er werd voortvarend gewerkt en in 1978 zou een van de belangrijkste zeearmen, de Oosterschelde, volledig worden afgedamd. Dat veranderde, op het nippertje, de dichte dam werd een spectaculaire stormvloedkering. De Oosterschelde bleef open. De natuur was gered. Niet dankzij Rijkswaterstaat. Niet dankzij politici o...

Het is 1942. De nazi's maken haast met de ontwikkeling van een atoombom. Ze hebben er de natuurkundigen voor, maar wat ze niet hebben is genoeg zwaar water, een noodzakelijk bestanddeel van hun nucleaire plannen. Maar ze houden Noorwegen al twee jaar bezet en daarmee de Vemork-waterkrachtcentrale, een reusachtig industrieel complex dat aan de rand van een kloof ligt. Vemork is wereldwijd de enige leverancier van zwaar water.

De geallieerden weten één ding zeker: Vemork moet vernietigd worden...

De Tweede Wereldoorlog staat centraal in deel twee van de monumentale biografie van koningin Wilhelmina. In de vijf jaar van haar ballingschap in Engeland beleefde zij de somberste en mooiste uren van haar lange regering. In Londen was zij de stem van het vrije en strijdende Nederland, de moeder van de Engelandvaarders, maar ook de kampioen van een politiek vernieuwingsstreven dat haar met het kabinet in hevig conflict bracht.

Wilhelmina deed van deze bewogen jaren verslag in talloze brieven ...

In Duizend jaar weer, wind, en water in de Lage Landen geeft Jan Buisman een indrukwekkend en zeer gedetailleerd overzicht van het weer in de noordelijke en zuidelijke Nederlanden vanaf het jaar 763. Op grond van een enorme hoeveelheid zeer verschillende bronnen reconstrueert hij het weer van jaar tot jaar. Daarmee levert hij niet alleen het KNMI (dat het project wetenschappelijk begeleidt) belangrijke informatie, maar hij geeft iedere historisch geïnteresseerde een totaal nieuwe kijk op de ...