We schuiven vaak de schuld van iets af op de overheid, familie, buren, e.d., terwijl we zelf de hoofdoorzaak zijn. We zijn vaak slachtoffers in plaats van doeners die tegenslag incasseren en zelf verantwoordelijkheid nemen zich te weren en verdere tegenslagen te voorkomen. Schuld is een complex begrip dat enige uitleg vergt, en oefening in het vellen van een wijs oordeel.

De geschiedenis van de filosofie begint met een beroemde dronkaard. Of liever, met iemand die niet dronken kán worden. In Plato’s Symposium zegt Alcibiades dat, hoeveel je ook voor Socrates laat inschenken, hij het allemaal opdrinkt zonder ooit aangeschoten te raken.

Wijn verandert je bewustzijn. Dat fenomeen heeft filosofen sinds het Griekse drinkgelag niet losgelaten. Dit boek verzamelt alle teksten van moderne denkers over wat er met je gebeurt als je in een roes ondergedompeld bent. En...

In het vroege voorjaar ondergaan vogels een spectaculaire metamorfose: ze worden territoriaal. Ze vertonen agressief gedrag als andere vogels een voor ons onzichtbare grens van hun territorium passeren, en maken met uitbundig gezang of theatraal vertoon hun aanwezigheid kenbaar. Hangt die metamorfose samen met de verdediging van het territorium, met baltsen of is het een sociaal spel? Vinciane Despret geeft geen eenduidig antwoord. Met een liefdevolle blik verdiept ze zich in de vele manieren...

‘… een adembenemende prestatie om complexe noties en problemen op een heldere en toegankelijke wijze weer te geven. Een must voor iedereen die Lacan echt wil begrijpen’ -Slavoj Žižek

De ideeën van de Franse psychoanalyticus Jacques Lacan hebben de theorie en de klinische praktijk van de psychoanalyse radicaal veranderd en hebben een grote impact op de cultuurwetenschappen en de filosofie. Lacans oeuvre staat echter bekend om zijn complexiteit en idiosyncratische stijl. Dit lexicon,...

In Timaeus, Critias & Hermocrates ontvouwt Plato zijn meest ambitieuze visie op de oorsprong van het universum, de structuur van de kosmos en de opkomst en ondergang van beschavingen. Via filosofische dialoog en mythisch verhaal schetst hij een wereld waarin orde, harmonie en verval met elkaar verweven zijn. Van het ontstaan van de ziel tot de ondergang van Atlantis — dit werk is een sleutel tot Plato’s denken over mens en maatschappij.

Een klassiek meesterwerk dat blijft uitdagen, inspir...

Bestaat er zoiets als aardse mystiek - een levensbeschouwing die niet zweverig is en die in harmonie is met het redelijke denken? Filosoof Arnold Ziegelaar betoogt van wel. In de loop van de geschiedenis hebben tal van filosofen verslag gedaan van eenheidservaringen, kosmische ervaringen of ervaringen van tijdelijke eeuwigheid. Ze verwerkten deze ervaringen in hun filosofie van de levenskunst.

Vrijwel alle grote denkers hadden oog voor wat Ziegelaar 'het bestaansmysterie' noemt. Klassieke den...

'Shaping the world atom by atom'. Met dit ophefmakende motto lanceert Bill Clinton in 2000 het eerste grootscheepse onderzoek naar nanotechnologie. Zodat het vandaag - anderhalf decennium later - nanotechnologen effectief zal lukken om almaar gerichter atomen op te pakken en ze naar believen te verplaatsen. En daarmee een begin te maken met het inruilen van de ons gegeven wereld tegen iets wat we zelf maken. Nimmer konden we met technologie zoveel kanten op. Maar ook nooit was de onzekerheid ...

In 'Opstand tegen God' reageert Peter Hitchens in eerste instantie op het bekende boek God is niet groot van zijn broer, de bekende atheïst Christopher Hitchens (1949 - 2011). Het boek is meer dan een intellectuele verdediging van het christendom. Hitchens verhaalt aan de hand van zijn biografie hoe hij een samenleving die zich vervreemdt van het christendom, heeft zien veranderen.

Hitchens was in 1991 als correspondent in Moskou getuige van de val van het communisme. Dit was in zijn ogen al...

Miriam van Reijen leert ons om nooit meer te zeuren. Het kan als je beter nadenkt. Zelf denkt ze al jaren over haar leven. En het resultaat is ernaar: keuzestress? Kent ze niet. Angst, kent ze ook niet. Beloftes? Breekt ze met het grootste gemak. Lesgeven, promoveren op Spinoza, emigreren naar Nicaragua: ze doet gewoon wat ze wil. En volgens haar doen we dat allemaal: je doet al wat je wilt, en het is een enorme bevrijding om dat te beseffen. Zeur niet, filosofeer!

Ethiek raakt ons in het dagelijks leven. Vaak staan we wel stil bij de vraag of we goed of slecht handelen, of juist of onjuist, maar weten we niet goed hoe we daarover na moeten denken. De wijsgerige ethiek is bij uitstek de discipline die zich buigt over het goede leven en de juiste handeling. Maar ook vragen als 'Wat is geluk?' en 'Wat is verantwoordelijkheid?' komen in deze discipline aan bod. Dat maakt ethiek een vorm van filosofie die het meest tot de verbeelding spreekt. Veel praktisch...