De wereld is op zoek naar gelijkwaardigheid, rechtvaardigheid, veiligheid en duurzaamheid. Emancipatorische bewegingen, burgerberaden en burgerfora schieten als paddenstoelen uit de grond. En die zijn ook nodig: de fundamentele vraagstukken, van sociaal tot ecologisch, krijgen we niet meer opgelost met individueel, gefragmenteerd denken en handelen. Maar hoe bereiken we een ‘eens voor allen’ met zoveel ogenschijnlijk tegengestelde belangen?

Daarvoor kunnen we putten uit de oude wijsheid v...

Word je van lezen een beter mens?

Misschien wel. Wegpiraten en vandalen werden door rechters al veroordeeld tot het lezen van romans. De daders zouden door de verhalen tot nieuwe inzichten moeten komen. En zo tot ander gedrag.

Maar welke inzichten dan? Kun je die vergelijken met de kennis die de wetenschap levert? En waarom zou net de kennis opgebouwd via het lezen van literatuur van mij een moreel beter mens maken?

Leen Verheyen onderzoekt in dit prikkelende essay wat filosofen hebben gedach...

Nietzsche. Er zijn al zoveel boeken over hem geschreven. Waarom zou ik daar nog iets aan toe willen voegen? Nou, misschien om eens te proberen uit te vinden waarom Nietzsche zo fascineert. Dit boek is het verslag van mijn poging te achterhalen waar mijn en de wereldwijde fascinatie voor de Duitse filosoof met de grote snor vandaan komt.

Op zo'n zoektocht kom je rare dingen tegen, bijvoorbeeld: jezelf.

Stel je voor: een wereld waarin auto's zonder menselijk ingrijpen rijden, koelkasten zelfstandig boodschappen

bestellen en artsen worden vervangen door algoritmes die eerder en nauwkeuriger een diagnose stellen dan de beste specialist. Klinkt dit als toekomstmuziek? Het is momenteel al gaande. AI is niet meer iets uit sciencefiction; het zit al in onze telefoons, onze auto's, onze banen en beïnvloedt zelfs al onze relaties. Terwijl algoritmen steeds slimmer worden, staan wij als mensheid voo...

In 1999 schreven de broers Dardenne Belgische (film)geschiedenis met het roerige Rosetta. De turbulente vertelling over een jonge vrouw die bikkelhard moet strijden voor een ietwat stabiel leven en werk, won in Cannes de Gouden Palm en de prijs voor beste actrice. Bovendien leidde de film tot het Rosetta-plan, waarmee de Belgische overheid de tewerkstelling van kortgeschoolde jonge mensen financieel ondersteunt.Soms verbetert een film (een beetje) de wereld.

De films van Luc en Jean-Pierre Da...

De stoïcijnse filosofie is ongekend populair in Nederland. Ze is dankzij haar heldere wijsheden een welkom toevluchtsoord voor wie een levensfilosofie zoekt. Maar heeft deze antieke filosofie wel echt wat te bieden aan ons eenentwintigste-eeuwers?

In gesprek met elkaar onderzoeken classicus Gerard Boter en ervaringsstoïcijn Floris van der Pol de zin en onzin van de stoïcijnse filosofie. Kunnen we een filosofie die slavernij zag als een fact of life als leidraad hanteren? Hoe pak je mondial...

De 20ste eeuw in 14 filosofische boeken

Elke eeuw heeft zijn filosofische hoogtepunten, zo ook de twintigste eeuw. Filosoof René Gabriëls stelde een lijst samen van de veertien belangrijkste boeken op het gebied van de filosofie van de afgelopen eeuw. Vervolgens nodigde hij een keur aan vakfilosofen in Nederland en Vlaanderen uit om over elk boek een essay te schrijven.

De 20ste eeuw in 14 filosofische boeken geeft een voortreffelijk overzicht van de grote stromingen die de westerse filosofie...

Wat een onzin!

Wetenschap en het paranormale

Het zesde zintuig, leven na de dood, homeopathie, Intelligent Design en hekserij zijn in. Veel mensen vinden het blijkbaar moeilijk te leven in een wereld zonder het bovennatuurlijke. Herman de Regt en Hans Dooremalen onderwierpen diverse van deze fenomenen aan een grondig onderzoek en schreven er een aanstekelijk boek over. Hun conclusie is uiteindelijk ondubbelzinnig: wat een onzin!

Nederland is in de ban van het paranormale en het bovennatuurlijke...

La Société du spectacle van Guy Debord (1931-1994), oorspronkelijk gepubliceerd in 1967, heeft niets aan relevantie ingeboet, want de geschiedenis doet er alles aan om Debords analyses te bevestigen. Terwijl de spektakelmaatschappij, als extreme vorm van kapitalisme, zich uitbreidt over de hele planeet, bewijst de hedendaagse beeldinvasie dat het beeld-geworden kapitaal in ons bestaan een status van absolute oppermacht heeft bereikt. Wij zijn gereduceerd tot passieve beeldconsumenten, de pe...