De vroege middeleeuwen worden vaak weggezet als een gewelddadige, armtierige en onbeschaafde periode – het grauwe tussenstuk tussen het glorieuze Romeinse rijk en de bloei van de late middeleeuwen. Maar dat beeld doet deze complexe tijd zwaar tekort.

Na de val van Rome leefde de antieke erfenis verrassend krachtig voort – in ideeën, instellingen en ambities. Nieuwe, hybride politieke systemen spiegelden zich aan het oude imperium. Romeinse auteurs werden nog steeds gretig gelezen, ook in...