De Metafysica van Aristoteles is een van de bekendste werken van de westerse filosofie. Haar fundamentele werk zelfs: alle latere patronen van denken en het filosofische vocabulaire zijn op deze brontekst gebaseerd.

Wat is ‘het zijnde’ nu eigenlijk, vraagt Aristoteles zich af. En dat wil hem bij hem zeggen: wat is de werkelijkheid? Hoe zijn dingen in de werkelijkheid en hoe ontwikkelen ze zich? Hoe zijn ze verbonden? Zijn ze afhankelijk van een eerste beginsel? Is er eigenlijk zo’n beg...

Sferen - Schuim

Het langverwachte tweede, afsluitende deel van Peter Sloterdijks Sferen verschijnt nu in Nederlandse vertaling. Het extreme individualisme van onze tijd wordt hierin gevat in de metafoor van het schuim: de nieuwste verschijningsvorm van de sferen waarin de mens moet leven.

In Sferen vraagt Sloterdijk niet langer ‘Wat is de mens?’, maar ‘Waar is de mens?’ Mensen omhullen zich met ruimtelijke sferen (hun huis, een natie) om zich te beschermen tegen de anderen en tegen de were...

'Perioden van chronische crisis eisen van de menselijke levenswil dat hij permanente onzekerheid accepteert als onvermijdelijke achtergrond van zijn streven naar geluk. Dan wordt het tijd voor kynisme; dat is de levensfilosofie van de crisis.'

Kritik der zynischen Vernunft verscheen in 1983, midden in de economische crisis van de jaren tachtig. Het werd een handboek voor de nieuwe tijd en legde de basis voor Sloterdijks bekendheid.

In het voorjaar van 2013, dertig jaar na de eerste publicatie, ...

Stendhal bewonderde zijn stijl en James Joyce modelleerde naar men zegt de verhouding tussen Stephen Dedalus en Leopold Bloom naar de beide hoofdpersonen van De avonturen van Telemachus. Toch is de naam van Fénelon in elk geval in Nederland grotendeels in vergetelheid geraakt. Hoog tijd voor een herontdekking van deze Europese klassieker, want zo mag dit oorspronkelijk in 1699 verschenen boek gerust betiteld worden. Binnen enkele jaren na verschijning waren er in vele talen edities van...

Twee dingen vervullen de geest met steeds nieuwe en toenemende bewondering en eerbied, hoe vaker en langduriger het denken zich ermee bezighoudt: de sterrenhemel boven mij en de morele wet in mij.

De welvaart van landen, of voluit Een onderzoek naar de aard en de oorzaken van de welvaart van landen, van Adam Smith geldt als een van de grootste klassiekers uit de economische wetenschap en het verlichtingsdenken. Het boek werd gepubliceerd in 1776, aan de vooravond van de industriële revolutie. Beroemd is de metafoor van de ‘onzichtbare hand’ van de markt, waarmee Smith grondlegger werd van het moderne kapitalistische gedachtegoed en de liberale ideologie.

De welvaart van landen is ...

Marges van de filosofie is een hoofdwerk van Jacques Derrida en vormt de sleutel tot een goed begrip van het deconstructiedenken en de differentiefilosofie. In dit boek benadrukt Derrida het problematische, zelfondermijnende karakter van waarheidsaanspraken in de filosofische traditie, van Plato, Kant, Hegel en Nietzsche tot aan de fenomenologie van Husserl en Heidegger en de analytisch-filosofische taaltheorie.

Als reactie hierop richt Derrida zijn eigen filosofie primair op de analyse van ...

Filosofische en beeldende verkenning van de wereld vanuit de blik van de vreemdeling

Ieder verlangt naar verbondenheid: je hoort bij je familie, gemeenschap, volk of natie. Maar er is dan ook altijd iemand die er níét bij hoort: de vreemdeling. Is dit schema van us and them vandaag de dag nog wel houdbaar? In Wereldtijd laat Laurens ten Kate zien dat de balans tussen het vertrouwde en het vreemde in onze tijd steeds meer onder druk komt te staan, maar dat de verstoring va...

Op zoek naar de filosofische bronnen van een megaconcern en zijn oprichter: hoe gaan we mensgerichter ondernemen in de 21e eeuw?

Kennen, dienen, vertrouwen is het resultaat van gesprekken die voormalig topman Frits Goldschmeding voerde met diverse wetenschappers over de bronnen van zijn denken over de mens, over werk en economie. Steeds stond de vraag centraal: hoe kom je tot een mensgerichtere economie? Uit deze gesprekken kwamen drie basisprincipes naar voren. Ten eerste kijkt de mensgericht...

Slechts weinig teksten hebben de moderne filosofie zo ingrijpend veranderd als Kants Kritiek van de zuivere rede (1781). In dit geniale werk reageert Kant op de dramatische botsing tussen de rationalistische metafysica van zijn tijd en het nieuwe newtoniaanse wereldbeeld. Hij doorbrak de impasse tussen beide kampen door aan te tonen dat de principes die ons denken voortbrengt slechts geschikt zijn als grondslag van natuurwetenschappelijke kennis. Daarmee bepaalt Kant in algemene zin wat de gr...