De Duitse Orde ontstond tijdens de kruistochten. Na 1291 vochten de ridders ook in Pruisen en het Balticum, waar een heuse ordestaat werd gesticht. In de herkomstgebieden van de Orde ontstonden vestigingen zoals het Duitse Huis in Utrecht, waar ridders en priesters een religieus leven leidden. Uit hun goederenbezit bekostigden ze hun leven en activiteiten. Hoe kwam dat bezit tot stand?

1582 – een rampjaar. De Nederlanden zijn in opstand tegen hun landsheer, Filips II. Militair staat het er beroerd voor. De opstandelingen verliezen terrein en ruziën onderling. In Holland nemen de gereformeerden een bevoorrechte positie in. Andere gelovigen lijden daaronder. Maar niet iedereen neemt de gereformeerde machtsaanspraak voor lief. In het verzet hiertegen neemt D.V. Coornhert (1522-1590) een prominente plaats in. Hij verwijt de gereformeerden dat zij de Hollandse magistraten aan...

Vanaf de eerste helft van de zestiende eeuw concentreerde de Baltische graanhandel zich in Amsterdam. Daar werd het graan niet alleen door korendragers gelost, maar ook in open zakken naar de speciale korenpakhuizen gedragen. Daarna droegen zij de zware last via steile ladders naar de bestemde zolderverdieping, waar het werd opslagen. Aan deze veelal ongeschoolde en loonafhankelijke havenarbeiders heeft Amsterdam in niet geringe mate haar welvaart te danken. De graanhandel was immers de ‘mo...

Op 21 augustus 1573 begon een zeven weken durend beleg van Alkmaar door een Spaans leger onder leiding van don Fadrique de Toledo. Hij was de zoon van de hertog van Alva, die toen namens Filips II de Nederlanden bestuurde. De bangste dag van de belegering was 18 september 1573, toen don Fadrique de stad liet bestormen. De verdedigers, waaronder ook vrouwen, meisjes en jongens, vochten voor hun leven en wisten de aanval af te slaan. Inmiddels waren er dijken doorgestoken en sluizen opengezet. ...

Onno Greiner (292402010) was als architect gefascineerd door de 'immateriële functie' van architectuur, de emotionele, psychologische werking van ruimte op mensen. Hij werd bekend als ontwerper van theaters en culturele centra. Zijn ei-vormige theaterruimten - Greiners uitvinding - zijn gericht op communicatie en interactie. Zijn overige werk laat een ander belangrijk aspect zien: ruimte voor individuele privacy. Duidelijke routes door goed geproportioneerde en lichte ruimten grenzen aan int...

Met een themadossier over deugd – en toch vooral ook ondeugd – gaat het Jaarboek De Zeventiende Eeuw op zoek naar morele scherpslijperij in de zeventiende-eeuwse Nederlanden. Op welke wijze werden morele lessen verpakt in wraaktragedies en paapse liederen, in pamfletten over gestrande walvissen, in bloemenallegorieën en emblemata of in schilderijen van beschonken, halfnaakte helden? De blik wordt niet alleen gericht op de vele media die moraalridders gebruikten om hun publiek te bestoken...

In de jaren zeventig was Rudi Künzel een van de pioniers in de mentaliteitsgeschiedenis. In deze essays zet hij dat onderzoek voort. Hij belicht middeleeuwse groepsculturen en laat zien hoe in middeleeuwse teksten emoties en mondelinge overlevering te achterhalen zijn.

Honderd jaar na dato is de Armeense genocide (door het kabinet omschreven als de ‘Armeense kwestie’) nog steeds onderwerp van maatschappelijk en politiek debat. Er is echter weinig bekend over de reactie van het christelijke en neutrale Nederland, ruim een eeuw geleden, op de vervolgingen van de Armeense christenen in het Ottomaanse rijk.

Na jarenlang onderzoek in talrijke binnen- en buitenlandse archieven presenteert Dirk Roodzant een indringend beeld. Legio landgenoten – politici, gez...