In 1999 schreven de broers Dardenne Belgische (film)geschiedenis met het roerige Rosetta. De turbulente vertelling over een jonge vrouw die bikkelhard moet strijden voor een ietwat stabiel leven en werk, won in Cannes de Gouden Palm en de prijs voor beste actrice. Bovendien leidde de film tot het Rosetta-plan, waarmee de Belgische overheid de tewerkstelling van kortgeschoolde jonge mensen financieel ondersteunt.Soms verbetert een film (een beetje) de wereld.

De films van Luc en Jean-Pierre Da...

Toen Rusland op 24 februari 2022 de grootschalige invasie van Oekraïne begon, was Victoria Amelina bezig met het schrijven van een roman en het organiseren van literaire festivals. Van de ene op de andere dag werd ze een onderzoeker van oorlogsmisdaden en oorlogsverslaggever.

Heel Oekraïne wist dat Amelina de oorlog vastlegde. Ze fotografeerde de ruïnes van scholen en culturele centra, nam getuigenissen op van overlevenden en ooggetuigen. En ze werd langzaam weer een verhalenverteller, die...

Protestbewegingen zoals Black Lives Matter, Fridays for Future en Ni una menos strijden wereldwijd tegen racisme, klimaatontwrichting en geweld tegen vrouwen. Ze streven een gemeenschappelijk doel na: het redden van leven. Ook hebben ze een gemeenschappelijke vijand: het kapitalisme. Het kapitalisme vernietigt de fundamenten van leven, door uit naam van winst en eigendom leven te veranderen in dode stof.

In Revolutie voor het leven laat filosoof Eva von Redecker zien wat we van protestbewegin...

Op 11 maart 1937 hield de schrijver Robert Musil, bekend van De man zonder eigenschappen, in Wenen een lezing over domheid. De belangstelling was overweldigend: hij moest uitwijken naar een grotere zaal en herhaalde de lezing meerdere malen.

In zijn lezing onderzoekt Musil welke vormen van domheid er bestaan, en welke er in het bijzonder laakbaar zijn. Aan de vooravond van de Tweede Wereldoorlog werden Musils gedachten opgevat als een grondige aanval op het nationaalsocialisme.

In Over de dom...

‘Minder denken, meer doen’, het is een veel gehoord devies als het over de klimaatcatastrofe gaat. Toch vraagt handelend ingrijpen om enig nadenken. Wat doe je en waarom? Roel Meijvis betoogt dat filosofie en activisme juist samen moeten optrekken.

In Waar verzet begint beantwoordt Roel Meijvis vragen rondom klimaatactivisme vanuit het existentialisme. Wat kunnen filosofen als De Beauvoir, Camus en Sartre ons leren over de grote problemen van onze tijd? Welk handelingsperspectief bieden z...

Algoritmen die medische diagnoses stellen, onze politieke voorkeur bepalen, en ons wijzen op onze eigen tekortkomingen: wat eens sciencefiction was, is werkelijkheid geworden. Hoe blijft de mens toch zelf verantwoordelijk in deze nieuwe werkelijkheid? Hoe verandert kunstmatige intelligentie, KI, ons zelfbeeld? En welke rol zou KI in ons leven mogen spelen?

In IK, KI verkent een team van wetenschappers de kracht en de keerzijden van KI. Ze belichten de impact van KI op het milieu en gaan in op...

Een veelgehoorde kreet is dat actiegroepen geweldloos moeten zijn. Maar waar komt die eis vandaan? Wat betekenen geweld en geweldloosheid? Wie zijn er gebaat bij zo’n strikt onderscheid? En is het überhaupt mogelijk geweldloos te leven?

In Staatsgevaarlijk deelt Harriët Bergman ervaringen en inzichten over activisme en geweld(loosheid). Ze koppelt persoonlijke reflecties aan de ideeën van een waaier aan filosofen. Van de klimaatbeweging tot de woonstrijd, van predikers van geweldloosheid...

Laozi, China’s ‘oude meester’, is misschien wel ‘s werelds meest gelezen denker. De aan hem toegeschreven Daodejing (‘Boek van weg en werking’) beslaat slechts 81 aforismen, maar hun invloed is onverminderd groot.

Diep als de aforismen zijn, laat de Daodejing zich niet zomaar doorgronden. In De essentie van Laozi laat Carlo Hover zien dat we ze op verschillende manieren kunnen lezen: als een recept voor zelfontwikkeling, als een militaire overlevingsstrategie of als praktische mac...

De Griekse regisseur Yorgos Lanthimos staat bekend om zijn surrealistische films. Zijn veelvuldig bekroonde werk is absurdistisch en bevat een donkere kijk op de mensheid. Steeds zoekt hij de grenzen op van gangbare ethische conventies en stelt hij de filosofische vraag: ‘Hoe te leven?’

Aan de hand van een viertal films ontrafelen Anne-Mathije Bogerd, Charly Bos, Rob van Gerwen en Valerie Granberg de raadselen van deze cineast.

Ambtenaren krijgen steeds vaker hevige kritiek te verduren – denk aan het toeslagenschandaal of het Groninger gasdossier. Zouden ze niet principiëler moeten zijn? Kunnen ze de morele ondergrens van onze rechtsstaat zelf bepalen? Welke morele standaarden moeten ze hanteren?

Erewoord leest als een gewetensvolle verzetsdaad. Erik Pool zet ragfijn uiteen welke ethische uitdagingen ambtenaren ervaren en met welke morele technieken zij zich kunnen wapenen. Pools inzichten wortelen in de praktijk...