De westerse beschaving is haar geloof in verlichting verloren: de overtuiging dat de menselijke rede de wereld steeds kan verbeteren door wetenschap, het vrije woord en democratie. Lange tijd werd dat geloof uitgedragen door ‘progressieve’ mensen – dat was wat het woord betekende –, maar

diezelfde progressieven hebben op talloze domeinen verraad gepleegd aan de waarden van de verlichting, die ongeziene ideeënrevolutie die ontstond in West-Europa.

De westerse moderniteit helpt de plan...

Filosofen hebben het al vaker opgemerkt: niet wát zij is, maar dát de wereld er is, is een mysterie. Dat gaat ook op voor waarnemen; het is je voor deze onkenbare kant van de dingen openstellen.

In elk geval is waarneming veel meer dan een reactie van je hersens op prikkels van buiten; dat is de fysiologische kant ervan. Is het dan een voorstelling of begrip – ‘klok’, ‘glas’ – verbinden met wat aan indrukken binnenkomt? Nee, dat is denken, geen waarnemen.

Waarnemen is juist je u...