In deze afscheidsrede bespreekt Ruben Gowricharn zijn ervaring als ambtelijk en academisch onderzoeker. Wetenschapsdefinities, typen problemen en de pretentie van de sociale wetenschap objectief te zijn, kunnen zijn goedkeuring niet wegdragen. Hij richt zijn pijlen op zowel het kwalitatieve als het kwantitatieve onderzoek. Aan de hand van zijn drie recente Nederlandstalige boeken, die verschillende leefwerelden adresseren, betoogt Gowricharn dat de subjectiviteit van onderzoekers via het cons...

Wat is literatuur? Is literaire kwaliteit meetbaar? Karina van Dalen-Oskam vroeg duizenden lezers welke romans ze recent hadden gelezen, wat ze ervan vonden, hoe ze oordeelden over de kwaliteit en waar ze hun oordeel op baseerden. Deze oordelen worden vergeleken met de resultaten van een doormeting van 401 moderne Nederlandse en vertaalde romans met behulp van tekstanalysesoftware.

Door meningen en fragmenten uit romans met elkaar te vergelijken wordt duidelijk wat een boek moet hebben om li...

Crisis-, doem- en eindtijddenken zijn weer ‘in’ en de cultuurkritiek zit in de lift. Cultuurkritiek is echter geen nieuw fenomeen en de bestudering daarvan is dat evenmin. Deze bundel verheldert hoe verschillende disciplines het begrip definiëren en benaderen. Historici beargumenteren dat de menselijke verwachtingen en ervaringen gedurende de achttiende eeuw uiteen begonnen te lopen als gevolg van het seculiere denken en van een veranderende geschied- en tijdopvatting. Het daaruit voortv...

In 'Meten en tellen' presenteert historicus en schrijver Peter van Druenen een nieuwe methode om de inwonertallen van steden in de zestiende, zeventiende en achttiende eeuw te kunnen inschatten. Nieuw is het feit dat er hoofdzakelijk gebruik wordt gemaakt van oude stadsplattegronden en veel minder van de gebruikelijke bronnen zoals doop- trouw-, begraaf- en poorterboeken. Voor de zestiende eeuw gebruikt Van Druenen de beroemde stadskaarten van Jacob van Deventer en voor de zeventiende eeuw di...

In 1890 schreven twee hoge gemeenteambtenaren een alarmerend rapport over de Koninklijke Schouwburg. Het gebouw was brandgevaarlijk, te klein en de inrichting was volstrekt verouderd. De schouwburgquaestie was geboren. Al gauw ging het niet meer over renovatie of nieuwbouw, maar over het belang van cultuur en de vraag of cultuur een gemeentelijke of een particuliere zaak was. Rond het museum en het orkest ontstonden vergelijkbare discussies.

Marlies van der Riet laat zien waarom deze culturel...

Het Jaarboek voor Nederlandse boekgeschiedenis publiceert Nederlands- en Engelstalige artikelen op het gebied van de boekgeschiedenis van de Lage Landen. Het thema van jaargang 28/ 2021 is muziek. Aan bod komen het Antwerps liedboek (1544), dat zich internationaal onderscheidde door een oblong formaat, een collectie muziekboeken bewaard in Upsala die licht werpt op de achttiende-eeuwse Europese productie en verzameling van muziekboeken, en de muzikale memoires van de Roermondse baron Michiels...

Terminologie is van iedereen en is overal te vinden. Iedereen gebruikt termen, bewust of onbewust, in de specialistische taal van een vakgebied of in de algemene taal van alledag. Termen kunnen gewone woorden zijn, maar ook moeilijke vreemde woorden. Termen kunnen voor verwarring en misverstanden zorgen als niet iedereen dezelfde terminologie hanteert of als de gebruikte terminologie voor verschil in uitleg vatbaar is. Daarom is terminologie belangrijk.

In dit boek biedt NL-Term, de Nederlan...

De Nederlandse samenleving heeft in de afgelopen anderhalve eeuw een diepgaande transitie doorgemaakt. In alle maatschappelijke sectoren zijn de resultaten van de snelle ontwikkeling van wetenschap en techniek doorgedrongen. Die ontwikkeling was alleen mogelijk door de inzet van professionals met een gedegen wetenschappelijke vorming. Zij hadden niet alleen een wetenschappelijke opleiding nodig, maar moesten gedurende hun beroepsuitoefening ook voortdurend gevoed worden met informatie uit wet...