Gogols vermaarde Dagboek van een gek (1834), in de sprankelende vertaling van Arie van der Ent. Het verhaal - of liever: de krankzinnige aantekeningen - van de man die smoorverliefd was op de dochter van zijn baas, die twee honden met elkaar hoorde praten en hun liefdesbrieven onderschepte, die de maan voor komijnekaas aanzag, zich de Koning van Spanje waande en heel akelig aan zijn einde kwam. Een tragisch wonder van absurde humor, aangrijpend modern. Knots geïllustreerd door John Biesheuvel.

In tsaristisch Rusland werden grootgrondbezitters maar eenmaal per drie jaar aan een telling en opgave van lijfeigenen voor de belasting onderworpen. Gentlemanoplichter Tsjitsjikov beseft dat de namen van de in de tussentijd overleden lijfeigenen daardoor geld waard zijn en dat hij er zelfs een hypotheek op kan nemen, mits hij ze te pakken krijgt. Roofkapitalisme en hypotheekzwendel avant la lettre dus: een geniale satire op de kleinheid van de mens.

Wie anders dan Gogol zou hebben kunnen be...