René ten Bos neemt afscheid als Denker des Vaderlands met een knetterend essay over het begrip ‘uitsterven’.

Het uitsterven van diersoorten gaat in een ongekend tempo en is een van de urgentste problemen van onze tijd. Toch is er weinig filosofische reflectie over. In Extinctie probeert René ten Bos deze omissie recht te zetten: hij laat zien dat ‘extinctie’ een subtiel ecologisch begrip is dat, net als alle andere begrippen in de ecologie, geen heldere contouren heeft. Extinctie ga...

De volle rijkdom van het Chinese denken, uiteengezet door een groot denker.

Chinese filosofie laat de lezer kennismaken met de volle rijkdom van het Chinese denken. Thema's die aan de orde komen zijn het Chinese mensbeeld, opvattingen over de natuur, de rol die dialoog speelt in canonieke teksten als die van Confucius, de Chinese metafysica, en de rol van goden, geesten en demonen in de Chinese samenleving. Ook gaat het over geneeskunde en de relatie tussen China en Europa. In dit postume sta...

Van Spitting Image tot the Daily Show in de VS: wat is eigenlijk de rol van satire, de kunstvorm die al sinds de Oudheid tot het standaardrepertoire van de Westerse beschaving behoort? En hoe zit dat in andere culturen? Is satire, als vrijplaats waar nieuwe waarden geschapen kunnen worden, inderdaad onontbeerlijk voor de cultuur? We beginnen met de klassieke Oudheid, om via de Renaissance en de Verlichting naar onze tijd te gaan. Om onze reis te vervolgen met tripjes naar Afrika, het MiddenOo...

Hoe kun je een goed leven leiden? Kan de vrije markt je helpen gelukkig te worden of vormt zij daarvoor juist een belemmering?

Van 2020 tot 2024 staan vragen als deze staan centraal bij het eindexamen filosofie vwo, met als onderwerp ‘het goede leven en de vrije markt’. Voor Geslaagd voor het goede leven! hebben leerlingen filosofie van het Berlage Lyceum alle eindtermen voor het examen bestudeerd en samengevat. Ze passen de opgedane filosofische kennis toe door vragen over de behandelde ...

De welvaart van landen, of voluit Een onderzoek naar de aard en de oorzaken van de welvaart van landen, van Adam Smith geldt als een van de grootste klassiekers uit de economische wetenschap en het verlichtingsdenken. Het boek werd gepubliceerd in 1776, aan de vooravond van de industriële revolutie. Beroemd is de metafoor van de ‘onzichtbare hand’ van de markt, waarmee Smith grondlegger werd van het moderne kapitalistische gedachtegoed en de liberale ideologie.

De welvaart van landen is ...

Marges van de filosofie is een hoofdwerk van Jacques Derrida en vormt de sleutel tot een goed begrip van het deconstructiedenken en de differentiefilosofie. In dit boek benadrukt Derrida het problematische, zelfondermijnende karakter van waarheidsaanspraken in de filosofische traditie, van Plato, Kant, Hegel en Nietzsche tot aan de fenomenologie van Husserl en Heidegger en de analytisch-filosofische taaltheorie.

Als reactie hierop richt Derrida zijn eigen filosofie primair op de analyse van ...

Leven is kiezen, aldus Søren Kierkegaard (1813-1855), de markante Deense denker uit de negentiende eeuw. Volgens de ethicus gaat het er echter in eerste instantie niet om dat je kiest tussen de ethische en de esthetische levenshouding, maar dat je kiest voor het kiezen zelf. In 1843 zette hij dit standpunt uiteen in zijn Of/Of.

Kierkegaard werd in zijn tijd gezien als een ergerlijke buitenstaander, maar zijn briljant geschreven teksten oefenden in de twintigste eeuw een grote invloed uit op ...

Schuilenburg en Van Tuinen tonen overtuigend aan waarom we het debat over het antropoceen en het klimaat niet aan techneuten kunnen overlaten.

De ecologische crisis is het grootste probleem van deze eeuw. Er zijn bibliotheken volgeschreven over de desastreuze invloed van de mens op de bewoonbaarheid van de aarde. Maar het antropoceen reduceren tot een milieuvraagstuk miskent de sociaal-politieke kant van dit nieuwe tijdperk. Wat betekent de huidige crisis bijvoorbeeld voor veiligheid, immigra...

Criminoloog Marc Schuilenburg laat zien dat hysterie overal is in onze cultuur.

'Wees niet bang voor de hysterie, want ze bestaat niet,' zo beweert de DSM-5. Volgens deze bijbel van psychologen en artsen is de hysterie verdwenen, niet meer van deze tijd. Maar als de hysterie iets is van het verleden, waarom is ze dan zo aanwezig in het heden? Of het nu gaat over de beeldvorming over asielzoekers, het jaarlijkse kookpunt rond Zwarte Piet of het collectieve gevoel van onveiligheid, hysterie is ...

In 33 poëtisch-filosofische miniaturen, variërend van korte verhalen en fabels tot raadsels en aforismen, belicht Agamben de idee van onder meer poëzie, taal, denken, gerechtigheid, studie, muziek en liefde. Daarbij put hij uit een rijk arsenaal aan bronnen: van de Talmoed en de mystici tot Raymundus Lullus, en van Franz Kafka tot Paul Celan. In Agambens oeuvre vormt Idee van het proza (eerste uitgave 1985) een schakel tussen zijn vroege taalfilosofische werk en zijn latere politiekfilosof...