Voor eigen gebruik is het in notitieboekjes bewaarde verslag van het gesprek dat Marcus Aurelius (121-180) met zichzelf voerde, elke dag opnieuw. We luisteren mee hoe hij op de avonden na bloedige gevechten op het slagveld zichzelf opmontert, dwingt een beter mens te zijn en zich probeert te schikken in zijn lot en zijn verantwoordelijkheid. Dichter bij de paradox van het menselijke leven komen we niet: de werkelijkheid lokt ons uit onszelf weg, en toch kunnen we elke dag meer worden wie we z...

In ‘Weg van liefde’ onderzoekt Alain de Botton wat er gebeurt als twee mensen verliefd worden, wat ervoor nodig is om de liefde te behouden en waarom het vaak toch misgaat. Rabih en Kirsten ontmoeten elkaar op het werk; ze worden verliefd, ze trouwen en krijgen kinderen – ‘en ze leefden nog lang en gelukkig.’ Helaas, geen enkele relatie is zo simpel. Met filosofisch inzicht en psychologische scherpzinnigheid toont De Botton dat onze huidige romantische idealen ons veel schade kunnen...

Rainer Maria Rilke (1875-1926) is een kunstenaar met talent voor leraarschap. Met even originele als bedachtzame formuleringen – ‘Leef nu uw vragen’ – dwingt hij zijn lezers na te denken over het leven, hún leven. In dat opzicht doet hij niet onder voor bijvoorbeeld Socrates en Meister Eckhart.

Rilke en de wijsheid bevat gedichten, briefcitaten, filosofie en een meditatieoefening uit 1905. Jan Oegema schetst Rilkes ontwikkeling als leraar en vertelt hoe h...

Als een zeventiende-eeuwse Franse denker zich zes dagen lang terugtrekt in een stoel voor de haard en zijn gedachten de vrije loop laat gebeurt er iets wat de geschiedenis van het denken blijvend verandert. Hij doet de beroemdste ‘uitvinding’ van de filosofie: cogito ergo sum – zelfs als ik alles in twijfel trek blijft één zekerheid onbetwijfelbaar overeind, namelijk dat ik ben. De harde zekerheid van deze gedachte vormt al eeuwen een grote aantrekkingskracht, want hoe onbetwistbaar d...

Wat gebeurt er in het brein van mensen die alzheimer, dementie of een andere gelijksoortige ziekte hebben?

Anil Ananthaswamy neemt je, net als Oliver Sacks, mee naar de wereld van de recentste neurologische bevindingen, naar de nieuwe kennis over schizofrenie, autisme, alzheimer, epilepsie en buitenlichamelijke ervaringen.

Want hoe werkt het brein eigenlijk? Om die vraag te beantwoorden laat Ananthaswamy je kennismaken met mensen die een totaal ander perspectief hebben op wie of wat ze zijn d...

Nooit eerder was het nieuws zo toegankelijk als nu: het nieuws kunnen we op elk willekeurig moment van de dag raadplegen, we bekijken het nieuws (vluchtig) op onze smartphones of tablets, achter de pc, op de tv, in kranten en tijdschriften. Het nieuws is overal om ons heen en het bepaalt in grote mate de manier waarop wij naar de wereld kijken. Misschien hebben we onderhand een beetje hulp nodig bij wat het nieuws met ons doet: bij de afgunst en de ontzetting, de opwinding en de frustratie; b...

Terwijl onze schermen zich vullen met nepnieuws, complottheorieën en liegende politici, dringt zich voortdurend de vraag op: wat is waar?

Geloven we nog in waarheid? Of geloven we alleen in onze eigen waarheid?

Filosoof Rob Wijnberg laat zien hoe waarheid steeds meer privébezit werd en we langzaam maar zeker allemaal onze eigen feiten kregen. Het gevolg: een samenleving zonder solidariteit, waarin we politiek, media en wetenschap steeds minder vertrouwen en het cynisme hoogtij viert.

Het e...

In tijden van crisis moeten we optimistisch blijven: een positieve blik, vertrouwen in vooruitgang, de moed erin houden. Maar wat als die vorm van optimisme ons juist verhindert om de werkelijkheid onder ogen te zien? In Hoopvol pessimisme pleit filosoof Mara van der Lugt voor een radicale herwaardering van het pessimisme. Niet als cynisme of gelatenheid, maar als een doordachte houding die ons juist aanzet tot handelen en morele verantwoordelijkheid.

Aan de hand van schrijvers en denk...