In de schaduw van de helden

“Mijn grootvader

stierf niet eerder dan

Franco. Hij was een

gebroken man, maar

hij was vastbesloten

zijn leven zo lang te

rekken dat hij niet

eerder begraven werd

dan zijn beul. Zes

maanden na de dood

van de caudillo stierf

Antonio Soto vredig

in zijn slaap. Na zijn

overlijden was hij meer

aanwezig dan ooit.

Naast de piano hing

zijn portret met die

starende, intrieste

blik van hem. Het

schilderij was gemaakt

door een Duitse antifascistische gevangene

in kamp Mauthausen.

Ze hadden het doek

jaren onder de grond

verstopt en na de

bevrijding in 1945

weer opgegraven.”

In de schaduw van

de helden is een

autobiografische

striproman, waarin

David Sala aan

de hand van zijn

jeugdherinneringen

op zoek gaat naar de

betekenis van zijn

beide grootvaders,

die zich tijdens de

Spaanse Burgeroorlog

en de Tweede

Wereldoorlog

tegen het fascisme

verzetten. Ze zijn voor

hem een voorbeeld

dat hij onmogelijk

kan evenaren, maar

het minste wat hij kan

doen is hun verhaal

doorvertellen, zodat

zij en hun offers niet

vergeten worden.

Door een beroep

te doen op de

verbeelding houdt

hij de gruwelijke

realiteit op veilige

afstand, terwijl hij die

tegelijkertijd des te

indringender voelbaar

weet te maken.