Memoir van een antiheld

Tweede Wereldoorlog: de Duitsers zijn Polen binnengevallen, maar de ik-figuur weigert zijn vakantie te onderbreken. Hij gaat alle risico’s uit de weg, want hij heeft niet de minste intentie om ‘held te worden’. Zijn enige doel is deze oorlog koste wat het kost te overleven. Een beslissing die hem serieuze problemen zal bezorgen.

Naarmate de verteller meer zijn eigenbelang dient, wordt hij onverschilliger ten opzichte van zijn medemensen. De lezer wordt meegezogen in een kille medeplichtigheid. Of niet? Kornel Filipowicz dwingt ons ons af te vragen wat wij onder vergelijkbare omstandigheden zelf zouden hebben gedaan.

De in 1961 geschreven Memoir van een antiheld is het meesterwerk van Kornel Filipowicz, een van de grote Poolse schrijvers van de twintigste eeuw. Het verhaal stemt tot nadenken over betrokkenheid

en medeplichtigheid in oorlogssituaties van alle tijden.

KORNEL FILIPOWICZ

Kornel Filipowicz (1913, Ternopil, huidig Oekraïne – 1990, Krakau, Polen) is een van de meest uitmuntende Poolse auteurs van de naoorlogse generatie. Hij studeerde biologie in Krakau, waar hij ook het grootste deel van zijn leven heeft gewoond.

Tijdens de oorlog was hij betrokken bij de verzetsbeweging en belandde hij in de concentratiekampen van Groß-Rosen en Sachsenhausen. In later jaren kreeg hij te maken met de censuur van het communistische regime.

Filipowicz was de partner van de dichteres en Nobelprijswinnares Wisława Szymborska (1923-2012), in wier gezelschap, en soms ook schaduw, zijn literaire carrière verder tot ontwikkeling kwam. Zijn werk omvat ruim dertig boeken, waaronder romans, verhalenbundels, dichtbundels en filmscenario’s.

‘In het hart van Filipowicz’ novelle ligt niet alleen de vraag wat iemand tot held maakt, maar ook of heldendom überhaupt mogelijk is.’ Times Literary Supplement

‘Confronterend, verontrustend, pijnlijk . . . een ware klassieker.’ The Sunday Times

‘Het proza van Kornel is kunst met een hoofdletter K.’ Wisława Szymborska

‘Een schitterend geschreven roman die de lezer vanaf de eerste bladzijde in zijn greep houdt.’ El cuaderno digital

‘[Memoir van een antiheld] heeft als doel verwondering te wekken en de lezer aan het denken te zetten. Om ons de oorlog en bezetting te tonen vanuit een ander perspectief, als door een vergrootglas.’ Adam Zagajewski