Trauma en het lichaam

Traumatische ervaringen roepen allerlei ingrijpende sensomotorische reacties op (intrusieve beelden, geluiden, geuren, lichaamssensaties, fysieke pijn, verkramping, verdoofdheid). Een effectieve behandeling vraagt dan ook om een holistische geest-lichaambenadering. Door de theorie en techniek van traditionele gesprekstherapeutische methoden te bundelen met lichaamsgeoriënteerde (ofwel sensomotorische) psychotherapie, heeft Pat Ogden, pionier op het gebied van somatische psychologie, samen met haar medeauteurs voor een doorbraak in de behandeling van trauma gezorgd. Met haar grote kennis van zaken legt ze uit hoe je lichaamssensaties en bewegingen kunt inzetten om traumatische wonden te laten genezen.

De auteurs verdelen het boek in twee delen: theorie en behandeling. In het eerste deel ontwikkelen ze het theoretische kader en de onderbouwing van de interventies van Sensorimotor Psychotherapy, gebaseerd op de vakgebieden traumabehandeling, neurowetenschap, gehechtheid, affectregulatie en dissociatie. Ze leggen uit dat traumatische ervaringen de fysiologische en emotionele regulatie van het lichaam ontwrichten en laten zien hoe je kunt werken met verdedigingssystemen, autoregulatiepatronen en adaptieve responsen van het eigen lichaam van de cliënt om die te helpen om weer een gevoelde verbinding met zijn of haar lichaam te krijgen.

Deel twee richt zich op praktische aspecten van de behandeling en beschrijft de specifieke filosofie, technieken en vaardigheden van Sensorimotor Psychotherapy, met casusbeschrijvingen om bepaalde punten binnen klinische situaties te illustreren. In deze hoofdstukken wordt er een driefasige behandelingsbenadering gepresenteerd: (1) het ontwikkelen van somatische hulpmiddelen om te stabiliseren, (2) het verwerken van traumatische herinneringen en (3) het aanleren van somatische integratie. De auteurs geven een zorgvuldige beschrijving van strategieën waarmee cliënten zich bewuster worden van hun eigen lichaam, hun lichaamssensaties leren waarnemen en volgen, en geleidelijk fysieke handelingen kunnen inzetten die zorgen voor zelfredzaamheid en competentie.

Pat Ogden is een pionier op het gebied van somatische psychologie en de oprichter/onderwijsdirecteur van het Sensorimotor Psychotherapy Institute: een internationaal erkend opleidingsinstituut dat gespecialiseerd is in de behandeling van trauma.

Kekuni Minton is medeoprichter en sinds 1993 ook opleider van het Sensorimotor Psychotherapy Institute. Daarnaast heeft hij een vrijgevestigde praktijk.

Clare Pain is universitair docent bij de vakgroep psychiatrie van de University of Toronto en de Western University. Daarnaast is ze directeur van de Psychological Trauma Clinic van het Mount Sinai Hospital.