De olifant die geen afscheid kon nemen

Met humor en empathie vertelt filosoof en bioloog Susana Monsó hoe o.a. mieren, chimpansees, honden, kraaien, olifanten en walvissen omgaan met rouw en de dood – en wat dat ons kan leren over onze eigen relatie met sterfelijkheid ‘Een fantastisch boek.’ Mariska Kret, hoogleraar cognitieve psychologie aan de Universiteit Leiden, in NRCAls de opossum (of buidelrat) zich bedreigd voelt, raakt ze verlamd. Haar lichaamstemperatuur keldert, haar ademhaling en hartslag dalen naar een minimum en haar klieren produceren de geur van een rottend lijk. Desondanks blijft ze zich bewust van haar omgeving, klaar om weer in actie te komen. Net als de kat in de beroemde paradox van Schrödinger, is de opossum dood en levend tegelijkertijd. De olifant die geen afscheid kon nemen onderzoekt wat de opossum en andere dieren ons kunnen leren over hoe wij met sterfelijkheid omgaan. Met humor en empathie vertelt Susana Monsó verhalen over mieren die hun eigen begrafenis bijwonen, chimpansees die de tanden van hun doden schoonmaken, kraaien die plekken vermijden waar ze een karkas hebben gezien, olifanten die obsessief ivoor verzamelen en walvissen die hun overledenen wekenlang met zich meenemen. Monsó, een vooraanstaand expert op het gebied van dierlijke cognitie en ethiek, laat zien dat er meer manieren zijn om te denken over sterfelijkheid dan de menselijke manier. Aan de hand van filosofische inzichten en de nieuwste ontwikkelingen binnen gedragswetenschap en psychologie weerlegt dit boek de mensgerichte vooroordelen die ons begrip van de natuurlijke wereld belemmeren. Monsó toont aan dat wanneer het aankomt op de dood en doodgaan, we net als andere dieren zijn.In de pers‘De olifant die geen afscheid kon nemen is een onverwachte mix van geestig en gruwelijk, verstandelijk en aards. Monsó beantwoordt niet zozeer vragen over de dood, maar roept nieuwe vragen op. Ze zet ons ertoe aan om ons antropocentrisme af te schudden en nauw te letten op wat dieren doen, zelfs als het niet overeenkomt met menselijke gedragspatronen.’ The New York Times‘De olifant die geen afscheid kon nemen markeert een nieuwe discipline: de comparatieve thanatologie, ofwel de studie over hoe dieren reageren op individuen die dood zijn of bijna doodgaan, het psychologische proces dat onderliggend is aan hun reactie en wat dit gedrag ons vertelt over het bewustzijn van dieren. Monsó is gevoelig in haar empathische beschrijvingen, maar praktisch als het gaat om het interpreteren van wat een dier zou kunnen ervaren.’ The Wall Street Journal‘Enorm doordacht en belangrijk.’ Psychology Today