Memento Mori

Weinig woorden dragen zo’n gewicht als memento mori, “ge

denk te sterven”.

Het is een uitdaging die eeuwen heeft overbrugd, een echo uit

kloosters, schildersateliers en studeerkamers.

Eeuwenlang keken kunstenaars, denkers en dichters de

dood recht in de ogen. Niet om hem te bezweren, maar om

het leven in zijn scherpste contouren te zien.

In schedels tussen boeken, in bloemen die al hun geur

verliezen, terwijl de verf nog nat is, in zelfportretten waarin

de schilder zichzelf afbeeldt als een rottend lichaam, schuilt

een eenvoudige maar ontregelende waarheid: wie zijn sterfe

lijkheid onder ogen durft te zien, leeft dieper.

Dit boek is geen verzameling lugubere curiosa, maar een

reis langs kunstwerken die afscheid nemen tot een vorm van

schoonheid hebben verheven. Het voert van de verstilde Va

nitas-schilderijen van de Gouden Eeuw naar fotografie die

het fragiele, broze bestaan in beeld brengt. Het laat zien hoe

religie, filosofie en kunst al eeuwenlang hetzelfde gesprek voe

ren: over de zin van sterven en daarmee over de zin van leven.

In onze tijd is de dood weggestopt achter zie

kenhuisdeuren en bedekt met woorden en frasen.

Memento mori nodigt uit tot het tegenovergestelde: kijken,

voelen, erkennen. Want misschien begint werkelijk zien pas

wanneer we ons niet langer afkeren van het einde