Iemand zien staan

Zonder erkenning kan een mens niet leven – zorgethiek moet zich daarrekenschap van geven. Annelies van Heijst geeft daar in dit boek een aanzet voor.

In de bedrijfsmatige en marktgerichte cure en care gaat iets wezenlijks verloren. Namelijk het schenken en ontvangen van erkentelijkheid tussen de betrokkenen. Is de gezondheidszorg zo ingericht dat patiënten, bewo ners en cliënten alleen vaktechnisch correcte zorg krijgen? Of hebben ze het gevoel dat professionals hen werkelijk zien stáán? Want daar komt erkenning krijgen uiteindelijk op neer. Het is bestaan in de ogen van anderen, en tegelijk zelf iemand zijn die iets van de ander vindt.

Professionals vinden het evenmin prettig om als lucht behandeld te worden, of als een nummer. Zij kennen ook het verlangen om gezien te worden en er toe te doen: als een vakbekwaam iemand, met hart voor het werk. Niet als een radertje in een machine, of een soort ‘bediende’ van de patiënt, bewoner of cliënt. Als derde partij zijn er de naasten of familieleden van mensen die zorg nodig hebben. Nu er meer professionele aandacht voor hen komt is het de vraag of ze in de juiste hoedanigheid worden erkend, dat wil zeggen als mensen die privé betrokken zijn. Worden zij soms niet ver lengstuk van de hulpverlening, of soms zelfs object van behandeling?

Door de grote medische mogelijkheden rijzen ook nieuwe ethische vragen. Is ‘dokteren zonder grenzen’ wel wenselijk? Of moeten artsen en verpleegkundigen misschien weer belang gaan toekennen aan de oudste medisch ethische beginselen van ‘niet-schaden’ en bij ‘twijfel niets doen’, zoals de auteur suggereert? Dit boek is bedoeld voor allen die zich druk maken over kwaliteit van de zorg: werkers, zorgontvangers, hun naasten en vrijwilligers.