Een stakingswet voor deze eeuw

Het stakingsrecht staat niet in een Nederlandse wet, maar in het Europees

Sociaal Handvest (ESH). Zo’n tien jaar terug heeft de Hoge Raad in de

Enerco- en Amsta-arresten een op dat verdrag gebaseerd beslismodel gegeven

om de (on)rechtmatigheid van een collectieve actie te beoordelen. In dit boek

wordt uitgebreid beschreven hoe rechters sindsdien een staking taxeren.

Ook wordt gekeken hoe internationale toezichthouders, zoals het Europees

Comité voor Sociale Rechten dat het ESH uitlegt, over het stakingsrecht

denken. Extra aandacht wordt gegeven aan de uitspraak van dat comité uit

2024 over de rechtspraak in ons land sinds die Enerco- en Amsta-uitspraken.

Het boek volgt het systeem van het ESH en beantwoordt vragen als wie mag

staken, wat is een (belangen)geschil, welke actievormen mogen naast de

klassieke staking, welke grenzen mogen aan zo’n staking worden gesteld

om bijvoorbeeld de rechten en vrijheden van anderen, openbare orde of

volksgezondheid te beschermen en welke spelregels van belang zijn. Ook wordt

gekeken naar het actierecht van de werkgever, dat ook in het ESH erkend is.

Hoewel de jurisprudentie steeds kritisch wordt besproken, kan die er in grote

lijnen mee door. Op een vijftal punten wordt voorgesteld de rechtspraak

te veranderen: geen waarschuwingsstaking tegen de eigen werkgever,

geen buitenstaanders, een impliciete vredesplicht bij standaardbepalingen

in een cao, een aanzegging van minstens 120 uur en een verplicht

veiligheidsoverleg tussen partijen. Deze punten worden samengevat in een

wetsvoorstel: een stakingswet voor deze eeuw.