Het papieren continent

Europa - geopolitiek

Het papieren continent

         Europa oogt indrukwekkend op papier. Het beschikt over een rijke geschiedenis, over verdragen, instellingen, budgetten, regels en strategieën die minutieus zijn uitgeschreven. Maar achter al dat moois gaat een fundamentele zwakte schuil: een gebrek aan macht, aan slagkracht en aan realiteitszin. In de harde, onvoorspelbare wereld van vandaag is Europa meer papier dan kracht.

         Drie forse schokken hebben recent Europa flink door elkaar geschud: het wankelende vertrouwen in de VS als bondgenoot, de brutale agressie van Rusland en de onstuitbare opgang van China dat zich sluw maar vijandig opstelt. Een goed begrip van de strategische dimensie van deze schokken ontbreekt vandaag al te vaak.  Europa moet zichzelf heruitvinden om binnen deze geopolitieke tsunami overeind te kunnen blijven.

         Op vele beleidsdomeinen moet het Europese roer om maar nergens is de urgentie zo groot als inzake economisch beleid. Afstand zal moeten genomen worden van de bail out-cultuur en de voortdurende reddingsreflexen die de voorbije decennia sterk domineerden. De drang naar status quo moet overboord. Het zal angstaanjagend, pijnlijk en politiek uiterst moeilijk zijn, maar Europa heeft dringend nood aan herstel van de ‘creatieve destructie’. Het nieuwe en het betere kan pas openbloeien als we oudere structuren en mechanismen durven loslaten. Enkel op die wijze kunnen we de productiviteit en de economische groei aanzwengelen en enkel via deze weg zullen we onze weerbaarheid structureel kunnen versterken.