Het verhaal van Brabant

In “Het Verhaal van Brabant' brengt VRT-journalist Luc Pauwels een naar eigen zeggen “schandelijk onderbelicht stuk' van de Vlaamse geschiedschrijving opnieuw tot leven. Pauwels beschrijft hoe één illustere Brabantse dynastie uit de brokstukken van het uiteengevallen Karolingische rijk een middeleeuws staatje smeedt dat ruim de helft van het huidige Vlaamse Gewest besloeg: het hertogdom Brabant. Dat hertogdom Brabant was een geduchte concurrent van het graafschap Vlaanderen en op zijn hoogtepunt minstens even machtig als zijn Vlaamse buur. Alleen kent de doorsnee Vlaming amper iets van zijn bestaan.

Brabant werd aaneen veroverd, gekonkeld, gekocht en getrouwd door de adellijke dynastie der Reginariden. Dat geslacht, naar het schijnt een kruising van het bloed van één van de meest gewelddadige Vikingen met dat van lokale Karolingische prinsessen, zal ruim vijfhonderd jaar de Brabantse gewesten beheersen. In de lage landen heeft geen enkele dynastie heeft het langer volgehouden dan de Reginariden.

Maar Pauwels, zelf een Brabander pur sang, gooit in het “Verhaal van Brabant' resoluut alle  de conventies van een traditionele, wetenschappelijke geschiedschrijving overboord. Het “Verhaal van Brabant' is een bewust gemanipuleerde aaneenschakeling van hele leugens en halve waarheden. Het staat bol van verzinsels, desinformatie en fake news. Maar er duiken ook verbijsterend onwaarschijnlijke vertelsels in op, die toch waar blijken te zijn. Pauwels onthult bewust niet wat waar of vals is maar laat het aan de lezer over dat zelf te doen. Hij bedient zich te pas en te onpas van al dan niet betrouwbare bronnen. Daarbij ook de modernste variant: Artificiële Intelligentie met zijn large language models. Pauwels manipuleert die openlijk, zonder veel scrupules en toont daarmee dat hij als een vooringenomen Brabantse nationalist al even gretig de feiten naar zijn hand kan zetten als een vooringenomen Vlaams nationalist. 

Pauwels doet daarmee naar eigen zeggen niets anders dan de traditionele Vlaams-nationalistische geschiedschrijving, die volgens hem tot op de dag van vandaag geplaagd blijft door hardnekkig overeind gehouden verzinsels. Hij steekt de draak met de Vlamingen , hekelt en drijft de spot met hun graven, helden en hun verworvenheden.

Want één ding staat als een paal boven water: “Het Verhaal van Brabant' is even spectaculair als “Het Verhaal van Vlaanderen' en heeft minstens even veel bijgedragen tot de totstandkoming van het huidige Vlaamse Gewest als het graafschap Vlaanderen.