Politiek is bij uitstek een zaak die je niet aan politici moet overlaten,’ zegt Denker des Vaderlands Daan Roovers. ‘Het wordt tijd om groot onderhoud te plegen aan het democratische systeem.’

Hoe kunnen we meer betekenis geven aan onze gedeelde publieke sfeer? We maken gretig gebruik van onze vrijheid van meningsuiting, maar mag je eigenlijk alles zeggen? En laten we ons niet veel te makkelijk uit elkaar spelen door populisten en trollen? De extreme stemmen eisen onze aandacht op, ten ...

Hoe kunnen we ons leven vormgeven? In zijn magnum opus Iemand zijn laat filosoof Joep Dohmen zien op welke manieren wij ons kunnen ontwikkelen tot zelfstandige en betrokken mensen. In de voorbije decennia hebben we onze joods-christelijke traditie achter ons gelaten en zijn we in een neoliberale samenleving terechtgekomen, die zich kenmerkt door een verregaande individualisering. Vrij zijn om je eigen leven te leiden is de hartenwens van de laatmoderne mens. Maar de vervulling daarvan blijkt ...

Per april 2023 is Marjan Slob de nieuwe Denker des Vaderlands. Ter ere van haar denkerschap verschijnt Ruimte maken voor het andere. Het denken van Marjan Slob waarin journalist Jannetje Koelewijn ons laat kennismaken met de nieuwe denker en haar gedachtegoed.

‘Maak je belevingswereld groter, ruimer,’ zegt de nieuwe Denker des Vaderlands Marjan Slob, ‘en je ziet dat er eigenlijk geen verschil is tussen jou en de ander, tussen mensen en andere wezens. Er is alleen een web, een weefsel wa...

'Woede en vergeving' van Martha Nussbaum (o.a. hoogleraar recht en ethiek aan de universiteit van Chicago) is een pleidooi voor grootmoedigheid, rechtvaardigheid en waarheid als alternatief voor woede, wraak en, verrassend genoeg, vergeving. Nussbaum betoogt dat de invoering van het rechtssysteem het mogelijk heeft gemaakt om ons door liefde en zorg te laten leiden. Want óf een voorval is zo misdadig dat we haar aan het recht overlaten, of zij is triviaal - en waarom zouden we in dat geval b...

Lemaire beschrijft de ontmythisering van de westerse ruimte vanaf het moment dat het landschap door Petrarca "ontdekt" werd tot aan de totale publicatie daarvan in de fotografie en de gretigheid van het toerisme. Deze beschrijving wordt gevat in zeer fundamentele beschouwingen over het landschap als cultuur, de rituele herhaling rond een heilig middelpunt, het reizen, wandelen en wonen, over stad en platteland, over prehistorie en volksgeloof, en over de mythische verschrikkingen van het midd...

‘Spinoza. Zijn filosofie in vijftig sleutelwoorden’ van Maarten van Buuren is de opvolger van ‘Spinoza. Vijf wegen naar de vrijheid’ en Maarten van Buurens lovend ontvangen vertaling van Spinoza’s ‘Ethica’. Van Buuren heeft de betekenis van vijftig sleutelwoorden in Spinoza’s werk vastgesteld aan de hand van een inventaris van alle passages waarin deze sleutelwoorden voorkomen. In vijftig overzichtelijke, heldere en baanbrekende lemma’s worden deze sleutelwoorden besproken e...

Wij zijn ons lichaam

Hoe komt het dat sommige kranten de moord op 77 Noren toeschreven aan islamitische extremisten, totdat duidelijk

werd dat een rechtse terrorist de dader was? Waarom werden in Zwitserland, een land van vier minaretten, middels een referendum deze bouwwerken verboden? Hoe kan het dat het plan voor een cultureel centrum voor moslims op Manhattan leidde tot een verhit politiek debat in de Verenigde Staten?

In haar nieuwe boek analyseert Martha Nussbaum een groot aantal voorbeelden van intoleranti...

In 'Op denkles' beschrijft filosoof Sebastien Valkenberg hoe we ons kunnen wapenen tegen dooddoeners als 'Ieder heeft z'n eigen waarheid'. Een ergere anticlimax is tijdens discussies nauwelijks denkbaar.

Holle kreten, pasklare ideeën en modieuze denkbeelden komen voort uit slordig denkwerk. In 'Op denkles' laat Valkenberg zien waar het misgaat en hoe we zulke uitglijders kunnen voorkomen. Daarbij put hij uit de filosofie: het 'scheermes van Ockham', het evidentiebeginsel, de naturalistische...

'De voorstander van de stapsgewijze technologie zal de methode kiezen waarmee hij de grootste en dringendste kwalen van de samenleving kan opsporen en bestrijden, en niet zozeer het hoogste goed trachten te zoeken en daarvoor vechten,' schrijft Karl Popper in De open samenleving en haar vijanden uit 1945. Zijn waarschuwing dat een utopisch doel het gevaar met zich meebrengt alle middelen te heiligen, heeft ervoor gezorgd dat we nauwelijks nog onze vingers durven te branden aan een visie op ee...