Op de plaats van de Stopera in Amsterdam lag ooit Vlooienberg, een aangeplempt eiland in de Amstel. In de zeventiende eeuw ontstond hier een levendige migrantenbuurt met houthandelaren, kooplieden, middenstanders, ambachtslieden, enz. van alle religieuze gezindten en uit alle hoeken van de wereld. Het eiland vormde het kerngebied van de Amsterdamse Jodenbuurt, tot de vernietigingen in de twintigste eeuw.

Maarten Hell reconstrueert het dagelijks leven vanaf de aanleg in 1596 tot 1815. Hij laa...

De katholieke Rotterdammer Albert Bergers probeerde op allerlei manieren mensen in nood te helpen. In 1954 kwam hij op het idee om loterijen op te zetten om geld op te halen. Hierdoor veranderde de katholieke liefdadigheid van karakter. Historicus Cees Willemsen beschrijft de geschiedenis van Kansfonds vanuit het perspectief van de beneficiënten. Dit verhaal toont de naoorlogse katholieke worsteling met secularisering, ontkerkelijking en ontzuiling. Als reactie op de kerkelijke en maatschapp...

Rond 1270 schreef de beroemde Vlaamse dichter Jacob van

Maerlant Der Naturen Bloeme. Het is een vertaling-op-rijm van

Liber de natura rerum van de geleerde Thomas van Cantimpré.

Dankzij Maerlant kon iedereen die geen Latijn kende, lezen over de

mens, zoogdieren, vogels, vissen, insecten, bomen, planten,

wondervolkeren, monsters, metalen en edelstenen. Maerlant

vertaalde niet slaafs: hij voegde details toe over de natuur in zijn

omgeving en wijze lessen die de mens van de natuur kan leren.

In...

In 2009 ontdekte Igo van Bohemen informatie over zijn oudste voorvader,

geboren in 1525. Een verdere zoektocht naar de generaties na hem, leidde

tot een bijzonder geschiedenisboek over 10 generaties boeren. Het boek

schetst een persoonlijke kijk op hun leven en is aangevuld met talloze

kaarten, prenten, foto’s, schilderijen en geschiedkundige toelichting.

In Het Weimar-experiment komt historicus Frits Boterman met een

nieuwe visie op de turbulente geschiedenis van de Weimarrepubliek.

Voor het eerst worden de politieke ontwikkelingen in verband gebracht

met de culturele en intellectuele ideeën en thema’s die in Duitsland

opbloeiden tijdens de nasleep van de Eerste Wereldoorlog.

De cultuurstrijd die in de republiek woedde, wordt geanalyseerd aan de

hand van zeven utopieën of toekomstverwachtingen die met elkaar in

een felle concurrentiestrij...

De vernietiging van de Joden in Europa tijdens het Derde Rijk blijft onbegrijpelijk. Hoe kon dit gebeuren in het geciviliseerde Europa?

Klaas A.D. Smelik beschrijft de fasering van de Jodenvervolging door heel Europa heen en laat zien hoe groot de verschillen zijn tussen het ene land en het andere. De reden dat zoveel Joden zijn omgekomen, is enerzijds te zoeken in het fanatisme van de nazi's en hun efficiënte aanpak, maar anderzijds ook in de collaboratie in vele delen van Europa en de onve...

Ellen Warmond ging in 1955 bij het Literatuurmuseum werken omdat haar baan op een handelskantoor niet genoeg

ruimte gaf aan poëzie. De anekdote is typerend voor haar toewijding aan de literatuur, vooral aan de poëzie. Niet dat ze er

moeilijk over deed: dichten was een ambacht ‘zoals een timmerman een tafel maakt’. In Poëzie is een steen verzamelde

Anne-Marie Hoogendam een kleine honderd gedichten die een beeld geven van een bijzonder oeuvre: scherp, beheerst, en

onderhuids ook verrasse...

In 1816 werd Aegidius van Braam, geboren in Delft, door

koning Willem I in de adelstand verheven. Sophie van Braam,

de laatste adellijke telg uit de familie, was een gekleurde

Indische vrouw die in 1939 in Jogjakarta stierf. De

geschiedenis van de Van Braams en andere Indische adellijke

families voert de lezer naar een wereld van kolonialisme,

avontuur, rijkdom, maar ook van wreedheid, slavernij,

racisme, de rol van huidskleur, verdriet en weemoed naar

vroeger. Het is een verhaal over Indones...

De Walburgiskerk in Zutphen kent een lange en fascinerende

geschiedenis: van middeleeuwse hoofdkerk van Stad en

Graafschap Zutphen, via de Reformatie en de Tachtigjarige

Oorlog naar de moderne tijd met haar restauraties, de Tweede

Wereldoorlog en de lange weg van herstel.

Jos Hartman

beschrijft het roerige verleden van het gebouw, de gebruikers

en het gebruik. Daarna volgt een rondgang door de kerk, langs

schilderingen, beeldhouwwerk, grafzerken, de unieke

kaarsenkroon, doopvont, orgel – a...

'Voddenjood' ervaren wij nu als een aanstootgevend woord. Maar wie doet alsof het nooit heeft bestaan, ontkent een belangrijk deel van de joodse geschiedenis. Voor veel Nederlandse joden was de straathandel, bijvoorbeeld in vodden, lang de enige bron van inkomsten. Ook in joodse bronnen kregen dergelijke kramers en venters lang etiketten opgeplakt als 'brillenjood', 'klerenjood' en 'sinaasappeljood'. De meeste straathandelaars (m/v) hebben nauwelijks sporen nagelaten. Toch weet Ewoud Sanders ...