Vanaf het midden van de tiende eeuw werd het beeld van Europa drie eeuwen lang grotendeels bepaald door de keizers van het Heilige Roomse Rijk. Om dat voor elkaar te krijgen waren zij bij hun grote voorbeeld Karel de Grote in de leer gegaan. Die had een groot deel van Europa met grof geweld onder de voet gelopen en was vervolgens in gezelschap van een flinke strijdmacht naar Rome getrokken om zich daar ‘in alle nederigheid’ door Leo III tot keizer te laten kronen. Waarna hij de Heilige Va...

In zijn Filosofie van het geld werpt Simmel licht op vele zaken en dingen die we ons niet meer realiseren of nooit beseft hebben, maar die vaak nog heel actueel zijn. Of het nu gaat om prostitutie of de positie van de vrouw, de rekenkundige essentie van de moderne tijd, consumentisme of natuurbeleving, alle worden – naast vele andere fenomenen die hij beschrijft en die op een of andere wijze aan geld gerelateerd zijn – in een verrassend perspectief geplaatst. Daarbij hanteert hij geen sys...

In het najaar van 1943 werd Truus van Lier (1921-1943) in concentratiekamp Sachsenhausen gefusilleerd. Zij nam al vroeg deel aan het verzet tegen de Duitse overheersing. Wat dreef haar, welke noodlottigheden bepaalden haar korte leven? De auteurs schetsen vanaf het begin van haar schooltijd het levensverhaal van deze Utrechtse verzetsvrouw.

Truus van Lier groeide op in een liberaal Joods milieu, volgde een gymnasiumopleiding en studeerde rechtswetenschappen. Ze raakte als student meer en mee...

De elegieën van Duino van Rainer Maria Rilke (1875-1926) zijn een absoluut hoogtepunt in de West-Europese poëziegeschiedenis.

De ontstaansgeschiedenis is bijzonder. Van de eerste regel, die Rilke zich in een stormwind toegeroepen waande, toen hij wandelde in de tuinen van kasteel Duino aan de Adriatische Zee, tot de voltooiing, tien jaar later.

Wat hij al die jaren had meegedragen en niet kon verwoorden, mede door de verwarring die de Eerste Wereldoorlog in hem teweegbracht, kwam in de febr...

What will survive of us is love

Wat overleven zal is onze liefde

Vooral dankzij dit soort pakkende regels is Philip Larkin (1922-1985) de beroemdste Engelse dichter van de tweede helft van de vorige eeuw geworden. Tot de andere prettige eigenschappen van zijn poëzie horen de relatief eenvoudige taal en de onthoudbaarheid.

Bij zijn leven verschenen van Larkins hand drie volwassen bundels, die een goed beeld geven van zijn tijd, het opkrabbelen na de Tweede Wereldoorlog, en natuurlijk de jaren...

Christina van Zweden (1626-1689) staat bekend als een van de meest extravagante monarchen van de zeventiende eeuw. Zij was 27 jaar toen ze aan haar grote persoonlijke ommekeer – haar troonsafstand en overgang tot het katholicisme – op imposante wijze gestalte gaf door de reis van haar leven te ondernemen van Stockholm via de Nederlanden naar Rome. De reis duurde van juli 1654 tot december 1655. Er was een samenzwering voor nodig waarin de keizer van het Heilige Roomse Rijk, de koning van ...

Piet Mondriaan (1872-1944) geldt als een van de grondleggers van de abstracte schilderkunst. Zijn werk is van grote invloed geweest op de ontwikkeling van de moderne kunst. In Mondriaan in Woord en Beeld maken we kennis met twee wat minder bekende ‘gezichten’ van de schilder: zijn seriewerk (Beeld) en zijn schrijfwerk (Woord).

Mondriaan schildert hetzelfde onderwerp (zee, kerktorens, molens etc.) meerdere keren. Ook tijdens zijn abstracte periode maakt hij series. Maar dan zijn het dezel...